Bu üç sindirim sistemi hastalığının Alzheimer ve Parkinson hastalığına yakalanma riskinin artmasıyla bağlantılı olduğu belirtiliyor.
İngiltere Biyobankası ve iki diğer kamu kaynağından alınan klinik ve genomik verilere dayanan ve Science Advances dergisinde yayımlanan 15 yıllık yeni bir analize göre, kolit , gastrit , özofajit veya fonksiyonel bağırsak bozuklukları gibi belirli bağırsak hastalıkları teşhisi konan kişilerin Alzheimer ve Parkinson hastalığına yakalanma olasılığı da daha yüksek.
Bu kapsamlı veri tabanlarından yararlanılarak yapılan çalışmada, bağırsak bozuklukları ile nörodejenerasyon arasındaki ilişki araştırılmış ve karakterizasyonlara genetik ve proteomik dahil edilmiştir.
Bağırsak patolojileri beyin sağlığını etkileyebilir ve bunun tersi de geçerlidir. Bu, bağırsak-beyin ekseni olarak bilinir. Bu bağlantının, özellikle Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklar ile sindirim bozuklukları arasındaki ilişkinin inceliklerini çözmek, bilim insanlarının hastalık belirleyicilerini belirlemelerine ve erken teşhis ve tedavi tekniklerini geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Mohammad Shafieinouri ve meslektaşları, Birleşik Krallık Biyobankası, SAIL veritabanı ve FinnGen projesinden elde edilen verileri kullanarak, 155 beslenme, metabolizma, sindirim ve endokrin bozukluk tanısı arasındaki korelasyonları araştırdı. Bağırsak-beyin bozukluklarının tanı zamanlaması ile Alzheimer veya Parkinson tanısı arasındaki bağlantıyı inceleyen istatistiksel modeller kullandılar (Alzheimer veya Parkinson'dan 1 ila 5, 5 ila 10 ve 10 ila 15 yıl önce).
Klinik veriler 502.000'den fazla bireyi kapsıyordu. Ayrıca, poligenik risk puanları oluşturmak ve 1.463 bilinen proteomik biyobelirteci değerlendirmek için Birleşik Krallık Biyobankası verilerinin doğrusal modelleri kullanıldı. Genetik veriler 487.000'den fazla bireyi, proteomik veriler ise 52.000'den fazla bireyi kapsıyordu.
Araştırmacılar, genel olarak, eşlik eden herhangi bir bağırsak tanısının Alzheimer veya Parkinson riskine katkıda bulunduğunu ve mevcut çalışmaları desteklediğini buldular. Tanıdan bu yana geçen yıllar ile nörodejenerasyonun başlangıcı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamadı.
Bu bağırsak patolojileri arasında, enfeksiyöz olmayan kolit, gastrit ve özofajit gibi hastalıkları olan kişilerde Alzheimer veya Parkinson hastalığı gelişme oranı daha yüksekti. Bu ilişki, fonksiyonel bağırsak bozukluklarında da ortaya çıktı.
"Bu veriler, bağırsak-beyin ekseni hakkındaki mevcut kanıtları doğruluyor, bu nedenle hastaları yakından takip etmek ve nörodejeneratif beyin hastalıklarının erken teşhisini sağlamak için bu bağırsak patolojilerine dikkat etmenin önemli olduğu düşünülüyor," diyor Navarra Üniversitesi Uygulamalı Tıbbi Araştırma Merkezi (CIMA) bünyesindeki Nörodejeneratif Hastalıklar Gen Terapisi Programı kıdemli araştırmacısı José Luis Lanciego. SMC İspanya'ya konuşan uzman, sindirim sisteminin submukozal tabakasında çok sayıda nöron bulunduğu için genellikle "ikinci beyin" olarak kabul edildiğini açıklıyor.
"Vagus siniri aracılığıyla beyne çift yönlü olarak bağlıdır. Bağırsak mikrobiyotasının ve değişimlerinin (bağırsak disbiyozu olarak bilinir) nörodejeneratif beyin hastalıklarını tetiklemede önemli bir rol oynadığını gösteren önemli kanıtlar mevcuttur. Hatta birkaç gün önce, ağız sağlığı bozuk kişilerde bulunan belirli bir bakteri farelere verildiğinde, Alzheimer hastalarının beyinlerinde bulunanlara çok benzer plaklar şeklinde beta-amiloid adı verilen protein birikintileri oluşturduğu gösterildi," diye sonuca varıyor Lanciego.
abc