Ustanowiono reżim bezprawia

Usługa polityczna

Nie mogąc uzyskać zgody szerokich warstw społeczeństwa, rząd próbuje przedłużyć swoje istnienie, uciekając się do ucisku i sądownictwa. Jednoosobowy reżim kształtuje sądownictwo zgodnie z własnymi motywami politycznymi, podczas gdy Konstytucja nadal jest dysfunkcjonalna. Cokolwiek postanowią sądy pałacowe, to sądy decydują . Rząd, który uwięził polityków, burmistrzów i dziennikarzy, stłumił kanały opozycyjne i mianował powierników firm, odmawia również uznania decyzji Najwyższej Rady Wyborczej (YSK), Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) i Trybunału Konstytucyjnego . Liczne postacie, od Cana Atalaya i Tayfuna Kahramana po Selahattina Demirtaşa i Osmana Kavalę, są więzione od lat. Mimo iż Ekrem İmamoğlu, kandydat CHP na prezydenta i burmistrz metropolii Stambułu, został skazany na siedem i pół miesiąca więzienia, nie sporządzono jeszcze aktu oskarżenia.

Dziennikarz Merdan Yanardağ trafia do więzienia, a w TELE 1 mianowany jest kurator. Każdy, kogo rząd uzna za potencjalne zagrożenie, jest karany sądową pałką, a czasem spory między partnerami reżimu naginają sądownictwo. Bezprawie staje się główną cechą reżimu. Pałac coraz częściej atakuje opozycję z różnych powodów, w tym tłumiąc ją, unieruchamiając, tuszując konflikty wewnętrzne i zakłócając fundamentalne cele społeczne, takie jak ubóstwo, wysokie koszty utrzymania i bezrobocie.

ODRZUCENIE PRZEZ SĄD

Ostatnie bezprawne działanie reżimu dotyczyło urbanisty Tajfuna Kahramana, który został uwięziony podczas protestów w parku Gezi. XIII Wysoki Sąd Karny w Stambule, który odrzucił wniosek Kahramana o ponowne rozpatrzenie sprawy, oskarżył Trybunał Konstytucyjny, najwyższy organ sądowy, o „uzurpację władzy”. Skazany na 18 lat więzienia, Kahraman przebywa w więzieniu od 25 kwietnia 2022 roku. Kahraman cierpi na stwardnienie rozsiane (SM). 31 lipca 2025 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że „prawo do sprawiedliwego procesu” Tajfuna Kahramana zostało naruszone . Sąd odrzucił wniosek Kahramana o ponowne rozpatrzenie sprawy.

TO NIE PIERWSZY RAZ

Chociaż prezes Sądu Najwyższego Ömer Kerkez powiedział: „Kiedy nasz Trybunał Konstytucyjny wydaje orzeczenie o naruszeniu, wszystkie organy sądownicze, my wszyscy, musimy się do niego zastosować i zrobić to, co konieczne”, niewykonywanie tych orzeczeń stało się rutyną za rządów AKP.

Upolitycznienie prawa zostało również potwierdzone przez odrzucenie orzeczeń Sądu Konstytucyjnego jako „nieważnych”. W ostatnich latach, orzeczenia Sądu Konstytucyjnego, w których zarzucono naruszenie praw człowieka Osmanowi Kavali i Canowi Atalayowi, zatrzymanym podczas protestów w parku Gezi, oraz Selahattinowi Demirtaşowi, aresztowanemu w procesie w Kobani, również nie zostały wykonane. Oto one:

• Podczas gdy rozmowy o uwolnieniu Demirtaşa trwały nadal po tym, jak Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) wydał orzeczenie o naruszeniu, Trybunał Konstytucyjny orzekł w 2020 roku, że uzasadnienie dalszego zatrzymania Demirtaşa było niewystarczające i stwierdził naruszenie jego praw. Minęło pięć lat od orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o naruszeniu.

• Sąd Najwyższy orzekł w 2023 r., że „prawo do bycia wybieranym i angażowania się w działalność polityczną” oraz „prawo do wolności osobistej i bezpieczeństwa” zostały naruszone w odniesieniu do Cana Atalaya, więźnia w procesie Gezi i wybranego członka parlamentu, ale decyzja ta nadal nie została wykonana.

∗∗∗

PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ: „Opozycja społeczna nie powinna milczeć”

Nowy prezes Sądu Najwyższego Apelacyjnego w swoim przemówieniu inauguracyjnym roku sądowego stwierdził, że orzeczenia Sądu Konstytucyjnego muszą być przestrzegane. Dlatego Sąd Najwyższy Apelacyjny musi ostrzec XIII Wyższy Sąd Karny, wdrożyć niezbędne środki dyscyplinarne, a Najwyższa Rada Sędziów i Prokuratorów (HSK) również musi podjąć działania. Jeśli instytucja zwana sądem oświadcza, że ​​nie uznaje Konstytucji kraju, najwyższej normy prawa, to wkraczamy na terytorium wysoce arbitralne. Nic, co narusza Konstytucję, nie jest prawem. Trybunał Konstytucyjny ma prawo to stwierdzić. Możemy go krytykować, ale nie ma wątpliwości, że jesteśmy zobowiązani do jego przestrzegania. Innymi słowy, orzeczenie to wzbudziło obecnie szczególne oburzenie i stanowi wyraźny przykład upolitycznienia sądownictwa.

Kto skąd będzie oczekiwał sprawiedliwości? Teraz patrzymy na liderów partii politycznych. Trybunał Konstytucyjny lub Europejski Trybunał Praw Człowieka podejmuje decyzję, a my czekamy, zastanawiając się: „Co powiedzą politycy i partia rządząca?”. Jeśli ludzie zaczną oczekiwać od tego sprawiedliwości, to nie będziemy już państwem prawa. Pan Prezydent nie powiedział: „Jesteśmy państwem prawa”, powiedział: „Jesteśmy państwem sądownictwa”. Jesteśmy państwem w rękach upolitycznionego sądownictwa, ale musimy być państwem prawa, a nie państwem sądownictwa.

Jako opozycja społeczna musimy teraz okazać solidarność. Obrona praw i sprawiedliwości Tayfuna Kahramana nie dotyczy dziś jego osoby. Oznacza obronę porządku konstytucyjnego. Co więcej, nie możemy milczeć w obliczu tego okrucieństwa, jakiego dopuścił się jeden z nas. Mogłem być na miejscu Tayfuna Kahramana, mógł to być ktokolwiek inny, mógł to być każdy z nas. Nie możemy milczeć w obliczu tego niemoralnego okrucieństwa, jakiego dopuścił się chory człowiek, ktoś z małym dzieckiem.

∗∗∗

„OSTATECZNE” ZATRZYMANIE DZIENNIKARZY

Dziennikarze Soner Yalçın, Şaban Sevinç, Aslı Aydıntaşbaş, Ruşen Çakır, Yavuz Oğhan i Batuhan Çolak zostali wezwani do złożenia zeznań w ramach śledztwa w sprawie Ekrema İmamoğlu. Şaban Sevinç, Yavuz Oğhan, Soner Yalçın i Batuhan Çolak zostali wczoraj rano zabrani przez policję z domów i przewiezieni do komisariatu policji w Stambule. Około południa Ruşen Çakır został dowieziony na komisariat policji. Według doniesień Aslı Aydıntaşbaş przebywała za granicą.

Dziennikarze zabrani na komisariat policji rozpoczęli składanie zeznań około godziny 12:15. Pomimo podpisania przez koordynatora ds. komunikacji CHP, Yavuza Oğhana protokołu zwolnienia po złożeniu zeznań, ustalono, że nie został on zwolniony i że podlega zatrzymaniu. Oğhan został zwolniony około godziny 14:15. Şaban Sevinç został zwolniony około godziny 14:30. Soner Yalçın również został zwolniony później. Dziennikarz Ruşen Çakır, który rano poinformował, że nie został zatrzymany, również został zabrany na komisariat policji około południa i odebrano jego zeznania.

Prawnik Hüseyin Ersöz wydał oświadczenie w sprawie zabrania dziennikarzy na komisariat policji w celu przesłuchania. Ersöz powiedział: „Dziennikarz Yavuz Oğhan został zabrany z domu w sposób, który nie był nazywany „aresztem”, ale można go określić jako „areszt de facto” – praktykę, którą ostatnio często obserwujemy”. Gazeta Akşam zarzucała, że ​​doradca prasowy uwięzionego burmistrza metropolii Stambułu Ekrema İmamoğlu, „przewodniczącego Medya A.Ş. Murata Onguna, finansował niektórych dziennikarzy”. W artykule na pierwszej stronie gazety Akşam zarzucono, że „Murat Ongun udzielał wsparcia finansowego różnym dziennikarzom, a płatności te były dokonywane za pośrednictwem Emraha Bağdatlıego”.

W wiadomościach padły nazwiska Batuhana Çolaka, Şabana Sevinça i Yavuza Oğhana, którzy zostali dziś dowiezieni na zeznania pod eskortą policji.

Tymczasem Prokuratura Generalna w Stambule ogłosiła zatrzymanie oficera ds. informatyki w CHP, OGE. Śledztwo w sprawie kandydata na prezydenta CHP i burmistrza miasta metropolitalnego Stambuł, Ekrema İmamoğlu, zostało przeniesione do siedziby CHP. OGE, który pracuje jako oficer ds. informatyki w CHP, został zatrzymany w ramach operacji przeprowadzonej przez Prokuraturę Generalną w Stambule. W oświadczeniu źródła w Prokuraturze Generalnej zarzuciły OGE przekazywanie danych osobowych wyborców z miasta metropolitalnego Stambuł „członkom organizacji przestępczej”. OGE został podobno zatrzymany pod zarzutem „nielegalnego udostępniania lub uzyskiwania danych oraz rejestrowania danych osobowych”.

∗∗∗

Izby Adwokackie: Orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka muszą zostać natychmiast wdrożone

Trzydzieści izb adwokackich wydało pisemne oświadczenie w sprawie orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) dotyczącego Selahattina Demirtaşa, byłego współprzewodniczącego Ludowej Partii Demokratycznej (HDP). W oświadczeniu stwierdzono, że ETPCz 8 lipca orzekł, że zatrzymanie Demirtaşa naruszało artykuły 5 i 18 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPCz) oraz że zatrzymanie to było utrzymywane z przyczyn politycznych. W oświadczeniu stwierdzono, że apelacja Türkiye od tego orzeczenia została odrzucona przez Wielką Izbę ETPCz 3 listopada, co uczyniło orzeczenie ostatecznym. Podkreślono, że wdrażanie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (AYM) i ETPCz jest wymogiem i koniecznością praworządności. Oświadczenie brzmiało: „Jako sygnatariusze orzeczeń, z szacunkiem ogłaszamy publicznie nasze żądanie szybkiego wdrożenia orzeczeń AYM i ETPCz, podjęcia niezbędnych działań wobec osób, których prawa zostały dotychczas naruszone, oraz przestrzegania praworządności”.

∗∗∗

NAWET W SPRAWACH NAJBARDZIEJ PODSTAWOWYCH KRAJ JEST W TYŁU!

Według „Indeksu praworządności 2025”, opublikowanego w październiku przez World Justice Project (WJP), Turcja, która w 2024 roku zajmowała 117. miejsce, w tym roku spadła o kolejne miejsce, na 118. pozycję. Wynik Turcji w tym indeksie wyniósł 0,41, co jest jednym z najniższych wyników w ostatniej dekadzie. Turcja zajęła również 134. miejsce na 143 kraje w kategorii „Prawa podstawowe”, co plasuje ją na drugim miejscu pod względem największego spadku praworządności.

∗∗∗

JEŚLI PÓJDZIESZ DALEJ, NIGDY NIE WRÓCISZ

Odmowa uznania orzeczenia Sądu Konstytucyjnego przez XIII Wyższy Sąd Karny w Stambule również wywołała oburzenie. W wypowiedziach dominowały komentarze, że „przekroczono pewien próg w procesie dekonstytucji”. W rozmowie z Cumhuriyet po ogłoszeniu wyroku, prawnik Kahramana, Cansu Çiftçi, powiedział: „Podjęte przez nich działania są bezprawne i sprzeczne z konstytucją. Orzeczenia Sądu Konstytucyjnego wiążą wszystkie instytucje publiczne, sądowe i administracyjne, wszystkich obywateli, wszystkich i wszystko. Przeżywamy bardzo poważny kryzys konstytucyjny. Złożymy apelację do XIV Wyższego Sądu Karnego. Nie jest to jednak zwykły kryzys prawny. W rezultacie nikt nie będzie ufał wymiarowi sprawiedliwości ani Konstytucji”.

Przewodniczący CHP, Özgür Özel, powiedział w oświadczeniu: „Dziś przekraczamy pewien próg w historii procesu dekonstytucji, deregulacji i deinstytucjonalizacji Republiki Turcji. Wszyscy powinni się opamiętać! Przebyliście długą drogę, ale jeśli pójdziecie dalej, nie będziecie mogli się wycofać; wszyscy utoniemy”. Özel wezwał przewodniczącego parlamentu Numana Kurtulmuşa i byłego ministra sprawiedliwości Abdülhamita Güla do wzięcia odpowiedzialności za ochronę porządku prawnego. Özel wezwał do „nadzwyczajnego” zwołania Rady Sędziów i Prokuratorów (HSK) i zażądał wszczęcia postępowania sądowego przeciwko 13. Najwyższemu Sądowi Karnemu. Poseł Partii Demokratycznej, Sezai Temelli, zapytał: „Naruszenia Konstytucji stały się w tym kraju niemal normą. Zgodnie z Konstytucją, sądy lokalne mają obowiązek egzekwowania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Jeśli sędzia to łamie, czy w ogóle możemy mówić o prawie?”