Maansverduisteringen en zonsverduisteringen: wat is het verschil?

Eclipsen, zo kan bijna iedereen je vertellen, ontstaan ​​wanneer de maan, de aarde en de zon op één lijn staan ​​en onze planeet en haar metgezel hun schaduwen op elkaar werpen:

• in het ene geval komt de Maan de Zon maskeren en is de eclips een zonne-eclips;
• in de andere is het de Maan die in de schaduw van de Aarde komt en dan is de eclips… maanachtig.

Er zijn drie soorten zonsverduisteringen waar te nemen:

Ze ontstaan ​​wanneer de hele zonneschijf door de maan wordt bedekt. ​​De maan staat precies op de juiste afstand om even groot te lijken als de zon: hij staat 400 keer dichter bij de aarde dan de zon, maar ook 400 keer kleiner. Het moment waarop de maan de zon volledig bedekt, wordt "totaliteit" genoemd en kan tot zeven minuten duren.

Een periode waarin we de atmosfeer van onze ster kunnen waarnemen: de chromosfeer (onderste atmosfeer) en de zonnecorona (bovenste atmosfeer, verspreid over enkele miljoenen kilometers). Dit schouwspel kan zonder gevaar met het blote oog worden waargenomen, in tegenstelling tot de momenten vóór en na de totaliteit, waarin de zonnestralen (met name ultraviolet en infrarood) ondanks de afname van de zonnehelderheid nog steeds even gevaarlijk zijn voor de ogen en onherstelbare oogschade kunnen veroorzaken. Draag daarom een ​​geschikte veiligheidsbril.

• Gedeeltelijke eclipsen:

Ze ontstaan ​​wanneer de Maan de Zon slechts gedeeltelijk verduistert, doordat de Maan iets te hoog of te laag voor de Zon beweegt.

• Ringvormige eclipsen:

Ze ontstaan ​​wanneer de maan te ver van de aarde staat om de zon volledig te blokkeren, waardoor er een ring van licht rond de maan zichtbaar blijft. Ze komen iets vaker voor dan totale zonsverduisteringen, omdat de maan vaak iets te ver van de aarde staat.

Maansverduisteringen zijn veel minder bekend omdat ze minder spectaculair zijn. Ze kunnen veel langer duren dan zonsverduisteringen, omdat de schaduw van de aarde, waar de maan in valt, veel breder is.

Omdat de Maan zich momenteel dicht bij het verste punt van zijn baan (het zogenaamde apogeum) bevindt, beweegt de Maan zich langzamer in zijn baan. Dat betekent dat de Maan op 27 juli bijna honderddrie minuten in de schaduw van de Aarde bleef. Deze tijd werd voorspeld door berekeningen van astronomen en ligt niet ver van de theoretische maximale duur (107 minuten).

Net als de zon kan de maansverduistering in drie configuraties worden waargenomen:

• Bijschaduwverduisteringen: dit is de minst zichtbare verduistering, omdat de maan niet in de schaduw van de aarde komt, maar in de bijschaduw. Met andere woorden: de maan is goed verborgen voor de zon, maar bevindt zich niet in de schaduwkegel. Het maanoppervlak wordt dan iets donkerder, maar niet significant;
• Gedeeltelijke eclipsen: net als bij een gedeeltelijke zonsverduistering wordt het maanlichaam hierbij gedeeltelijk bedekt door de schaduw van de aarde en is de maanschijf gedeeltelijk in duisternis gehuld;
• Totale zonsverduisteringen: in deze configuratie komt de maan volledig in de schaduwkegel van de aarde terecht en wordt het zichtbare oppervlak min of meer donker. De maan krijgt vaak een oranje of zelfs rode tint, algemeen bekend als de "Bloedmaan". Deze tint, specifiek voor totale maansverduisteringen, wordt veroorzaakt doordat het zonlicht aan beide kanten van de aarde door onze atmosfeer gaat voordat het wordt gebroken en de maan bereikt. Het is in zekere zin de optelsom van zonsondergangen en zonsopkomsten die respectievelijk in het westen en oosten plaatsvinden en die we vervolgens op onze natuurlijke satelliet aantreffen.

Als onze natuurlijke satelliet zijn baan om de aarde in 29,5 dagen voltooit en tijdens zijn reis noodzakelijkerwijs in één lijn staat met de aarde en de zon, hoe kan het dan dat we slechts twee tot vijf eclipsen per jaar hebben en niet twee per maand?