Volgens neuropsycholoog: Deze 3 emoties overweldigen onze hersenen

We onderschatten vaak hoeveel onze emoties ons leven bepalen – hoeveel ze onze dagelijkse beslissingen en handelingen beïnvloeden. Volgens neuropsycholoog dr. Theo Tsaousides fungeren ze als een soort innerlijk kompas dat ons de weg wijst naar de dingen die ertoe doen en ons waarschuwt als er iets mis is.

In "Psychology Today" schrijft hij: "Gedurende de dag ervaren we een veelheid aan emoties. De meeste daarvan gaan aan ons voorbij zonder veel impact." Maar volgens de expert hebben drie specifieke emoties de kracht om ons brein volledig te overheersen: ze kunnen onze reflectie overstemmen, onze rede omzeilen en ons aanzetten tot impulsieve acties waar we later vaak spijt van krijgen.

"Emoties zijn boodschappers, geen vijanden"

"Wanneer deze emoties de overhand nemen, verliezen we onze emotionele kalmte", vervolgt Dr. Tsaousides. "We gedragen ons alsof we op de automatische piloot staan. Het denkende deel van onze hersenen schakelt uit en het emotionele deel neemt het over." En hoe langer deze gevoelens onbehandeld blijven, hoe sterker ze worden – en hoe meer ze ons afleiden van wat op dat moment belangrijk voor ons is.

De neuropsycholoog benadrukt dat er geen 'slechte' gevoelens bestaan. 'Emoties zijn boodschappers, geen vijanden.' Ze geven ons informatie en dienen meestal een doel.

Deze 3 gevoelens kunnen ons overweldigen

De drie emoties die onze hersenen kunnen overweldigen, hebben veel met elkaar gemeen. Volgens de hersenonderzoeker delen ze de volgende kenmerken:

Ben je op zoek naar routines die je helpen ontspannen? Wil je eindelijk eens goed slapen? Leer hoe je rustig om kunt gaan met stressvolle periodes.

Ontdek nu

• Ze beperken onze aandacht tot het object of de gebeurtenis die deze trigger heeft veroorzaakt.
• Ze creëren een intense innerlijke druk die moet worden losgelaten.
• Ze leiden ons af van belangrijkere prioriteiten, zonder dat we het doorhebben.

Dit zijn de gevoelens:

1. Angst

Als we bang zijn, schakelt ons brein over op de overlevingsmodus: "Wanneer we iets tegenkomen dat ook maar enigszins angstaanjagend is, registreert ons brein het als een bedreiging", legt Dr. Tsaousides uit. "En zodra een bedreiging wordt gedetecteerd – of het nu een grommende hond is of een afkeurende blik – treedt onze vecht-of-vluchtreactie in werking."

Wanneer angst de overhand neemt, legt de neuropsycholoog uit, vernauwt onze aandacht zich, bereiden onze lichaamssystemen zich voor op verdediging en wordt langetermijndenken geblokkeerd. "Deze reactie heeft een duidelijk evolutionair voordeel, maar in het moderne leven werkt het vaak tegen ons. Uit angst vermijden we noodzakelijke gesprekken, missen we kansen of sluiten we ons juist af wanneer we open zouden moeten blijven."

2. Woede

Terwijl angst toeslaat wanneer we ons bedreigd voelen, overweldigt woede ons wanneer we ons gekwetst voelen. "Kwetsing gaat hier verder dan beledigende opmerkingen", legt de expert uit. "Het omvat ook het gevoel oneerlijk behandeld, verkeerd begrepen, niet gerespecteerd, afgewezen of zelfs direct aangevallen te worden." Wanneer woede de overhand neemt, is onze aandacht volledig gericht op de belediging en de verantwoordelijke persoon. "Onze instinctieve reactie is om ons te verdedigen – vaak door in de aanval te gaan."

En wat we op dat moment missen, is rationeel, reflectief denken. "Het deel van onze hersenen dat zou kunnen zeggen: 'Plaats die reactie niet', is dan offline." Dit gevoel van woede kan aanvoelen alsof we door een golf worden meegesleurd.

3. Verlangen

"Lust is een universele menselijke emotie – maar een waar we zelden openlijk over praten", zegt Theo Tsaousides. "Zelfs in therapie wordt het vaak vermeden. Het is iets heel persoonlijks." Maar net als angst of woede kan lust onze hersenen volledig overweldigen.

Het gaat niet alleen om seks. "Het gaat om fixatie, beloning en verlangen", zegt de hersenonderzoeker. "Als we verlangen niet onder controle hebben, kan dat leiden tot dwangmatig gedrag, afleiding van wat ertoe doet en een gebrek aan verbondenheid." Het leidt er vaak toe dat we iemand idealiseren die we nauwelijks kennen, duidelijke waarschuwingssignalen negeren of beslissingen nemen waar we later spijt van krijgen – omdat ons brein op jacht is naar een roes.

Wat we kunnen doen als een van deze emoties ons overweldigt

Hoewel deze drie emoties – angst, woede en verlangen – erg uitdagend kunnen zijn, hoeven we er niet hulpeloos aan overgeleverd te zijn. We kunnen emotieregulatie beoefenen en gezonde manieren vinden om met moeilijke emoties om te gaan. Theo Tsaousides beveelt specifiek de zogenaamde "LAPS-strategie" aan. "LAPS" staat voor "Label", "Toestaan", "Pauze" en "Verschuiving". Dit is de beste manier om te werk te gaan:

1. Etiket

In de eerste stap benoemen we de sterke emotie die we op dat moment voelen.

2. Toestaan

Vervolgens geven we onszelf toestemming dat het oké is om te voelen wat we voelen.

3. Pauze

Nu pauzeren we bewust. We reageren niet meteen, maar nemen de tijd om het gevoel te laten afnemen.

4. Verschuiving

Als laatste stap kunnen we proberen onze aandacht te richten op iets dat ons kalmeert en afleidt.

Volgens de neuropsycholoog moeten we fundamenteel niet vergeten dat alle gevoelens een doel hebben. Daarom moeten we ze niet zomaar wegduwen of negeren, maar ze bewust accepteren en zonder oordeel onderzoeken. "Begrijpen hoe emoties werken, maakt ons niet gevoelloos – het stelt ons in staat bewuster te leven."

mbl Brigitte

#Onderwerpen