Krantenrecensie | Journalisten in de defensieve modus

Onlangs zag ik op Instagram een ​​verhaal van een journalist. Er stond ongeveer zo: "Ik zoek een persoon die van plan is het land te verlaten uit angst voor racistisch geweld en die bereid is met mij te praten." Uit allerlei gegevens blijkt dat mensen met een migratieachtergrond gevaarlijk leven in Duitsland. In peilingen staat de AfD ongeveer op gelijke hoogte met de CDU/CSU. In 2024 werd in Duitsland een piek in extreemrechts geweld geregistreerd. Er ontstaan ​​nieuwe groepen extreemrechtse jongeren die hele regio's met geweld terroriseren.

Teksten over mensen die het land willen verlaten vanwege het wijdverbreide racisme zijn populair. Alleen al het burgerlijke weekblad "Zeit" schreef er vorig jaar meer dan een half dozijn artikelen over, op de voet gevolgd door het links-liberale "Taz". Als je ze leest, lijkt het erop dat Duitsland binnenkort geen mensen met een migratieachtergrond meer zal hebben.

Hoe cynisch het ook klinkt, we moeten hier spreken van een journalistieke stroming. Wanhopige journalisten op zoek naar wanhopige mensen die het land willen verlaten. Een sneeuwbaleffect. Wie nog niet wanhopig was, zal dat wel zijn na de verhalen van mensen die Duitsland willen verlaten.

Teksten als deze hebben een fundamentele rechtvaardiging. Als een groep mensen op gepakte koffers zit, kun je iets over een land vertellen. Ik heb echter lichte twijfels over de eerlijkheid van deze teksten. Mijn twijfels gelden niet voor de hoofdpersonen.

Het probleem met de overvloed aan dit soort teksten is de focus. Als het aankomt op de vraag “Vechten of vluchten?” De modus is duidelijk gekozen: Vlucht. Deze modus is een defensieve modus.

Men hoeft niet te geloven dat het in Duitsland net voor 1933 was om twijfels te hebben over de vloed van deze teksten. De kritiek op deze teksten is vooral strategisch van aard en gericht op de journalisten. Is de analyse: Er zijn geen gevechten te winnen, je gaat toch verliezen, dus ik rapporteer over mensen die in de verdediging zijn?

Als het voor de auteurs kort voor 1933 was, waarom concentreerden ze zich dan uitsluitend op migranten? Waren het niet juist de linkse en oppositieleden die als eersten het land verlieten? Waar zijn de teksten over linkse mensen die naar het buitenland vluchten? En wie kan het zich veroorloven te ontsnappen? Wie heeft de kennis, het geld, de sociale contacten, het ‘juiste’ paspoort?

En naar welk land zouden we moeten vluchten? Frankrijk? De werkloosheid en het politiegeweld zijn er hoger; ook steun voor hun extreemrechtse partij. Oostenrijk? Polen? VS? Ook de steun voor nationalisme is hier groter dan in Duitsland.

Wat dacht je van het schrijven van teksten over blijven en vechten? Vechtmodus! Waar zijn de teksten over zelf-organisatie van migranten? Waar is het streven naar een antifascistisch volksfront, waar zijn de verontwaardigde activisten? Wanneer gaan journalisten op zoek naar mensen die als motto hebben: Wij zullen de laatste strijd winnen? Ze zouden een lezer hebben.