Hakeem Jeffries’in sekiz saatlik rekor konuşması Trump’ın yasasını engelleyemedi

ABD Başkanı Donald Trump’ın “Büyük, Güzel Yasa Tasarısı” diye adlandırdığı vergi indirimlerini hayata geçiren tasarı ABD Kongresi’nden de geçti. Temsilciler Meclisi azınlık lideri Hakeem Jeffries, 8 saatlik konuşmasıyla rekor kırdı.

‘‘Bugün Donald Trump’ın, Medicaid’in içini boşaltan, çocukların, yaşlıların ve gazilerin ağızlarından yiyeceklerini alan ve milyarderleri büyük vergi indirimleriyle ödüllendiren iğrenç planına şiddetle karşı çıkıyorum.’’

Hakeem Jeffries’in 8 saatten fazla süren rekor konuşması bu cümlelerle başladı. Jeffries, “Bu büyük, çirkin yasa tasarısında öngörülen şey yanlıştır. Tehlikeli ve zalimce ve zalimlik, burada Birleşik Devletler Temsilciler Meclisi’nde değerlendirdiğimiz yasaların ne amacı ne de sonucu olmamalı“ dedi ve Medicaid’i kesmenin zalimce olduğunu savundu.

Rekor konuşma süresince yasa tasarısından etkilenecek Amerikalıların hikayelerini anlattı, Cumhuriyetçilerin tasarıyı gece yarısı oylamaya sunmasına tepki gösterdi ve “Donald Trump’ın son tarihi 4 Temmuz olabilir, ama bizim değil. Biz Trump için değil, halk için buradayız” dedi.

Demokratların, rekor konuşması boyunca sürekli olarak Jeffries’i alkışladı. Uzun süren oturum sırasında ilginç bir an da yaşandı. Ohio’yu temsil eden 79 yaşındaki Demokrat Temsilci Marcy Kaptur, konuşma sırasında uyuya kaldı. Durumu fark eden bir vekil Kaptur’un omzuna dokundu; ardından Temsilci Sarah McBride onun yerine oturdu.

Jeffries, bazı Cumhuriyetçi vekillerin son dakikada tasarıya destek vermeye başlamasına da dikkat çekti ve şöyle sordu: “Ne pazarlıklar yapıldı? Hangi tavizler verildi? Her şey ortaya çıkacak.”

Sözlerini 2026 seçimlerini işaret ederek bitiren Jeffries, “Project 2025’e karşı Project 2026 geliyor. Bu kabus bitecek. Biz pes etmeyeceğiz. Mücadeleye devam edeceğiz, ta ki zafer kazanılıncaya dek.” dedi.

Jeffries, rekor konuşmasını gerçekleştirmek için ‘‘sihirli dakikasını’’ kullandı. Sihirli dakika, Temsilciler Meclisi liderlerinin, bir oturumda yapılan tartışmaların sona ermesinin ardından istedikleri kadar konuşmalarına olanak tanıyan bir gelenek.

Şu an 8 saat 44 dakika olan rekor, daha önceden 8 saat 32 dakika ile dönemin Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçi lideri Kevin McCarthy’e aitti. McCarthy konuşmasını Joe Biden’ın imzasını taşıyan iç politika yasasını protesto etmek için yapmıştı ve kürsüyü terk ettiğinde yasa kabul edilmişti.

Demokratlar, Trump’ın gündemine karşı çıkmak için sık sık böyle taktiklere başvuruyor. Nisan ayında New Jersey Senatörü Cory Booker Senato kürsüsünde 25 saat boyunca konuşarak Senato’daki en uzun konuşma rekorunu kırmıştı. Jeffries ve Booker ilerleyen günlerde ise Cumhuriyetçilerin finansman planlarını protesto etmek için ABD Kongre Binası merdivenlerinde 12 saatlik bir oturma eylemi düzenledi. “Amerikan Halkı ile Acil Görüşme” adı verilen ve canlı yayınlanan etkinlik sırasında, oturma eylemi 10. saati geçerken Senatör Raphael Warnock gibi diğer Demokrat isimler de tartışmaya katıldı.

Demokratlarla birlikte hayır oyu veren Kentucky’den Temsilciler Thomas Massie ve Pensilvanya’dan Temsilciler Brian Fitzpatrick dışında Cumhuriyetçiler tasarıyı savunmaya devam ediyor.

Tasarının oylaması ertelenince Trump, Truth Social üzerinden isim vermeden vekillere tepki gösterdi: “Cumhuriyetçiler neyi bekliyor??? Ne kanıtlamaya çalışıyorsunuz??? MAGA memnun değil ve bu size oy kaybettiriyor!!!”

ABD Kongresi, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi politikasının merkezinde yer alan kapsamlı bütçe paketini onayladı. Kamuoyunda Trump’ın “One Big Beautiful Bill Act” (Büyük Güzel Yasa Tasarısı) olarak tanıtılan paket, zenginler için milyarlarca dolarlık vergi indirimleri içerirken, sağlık hizmetlerinden gıda yardımına kadar birçok sosyal programda kısıtlamalar öngörüyor.

Tasarı hem Temsilciler Meclisi hem de Senato’da günler süren yoğun müzakerelerin ardından kabul edildi. ABD Kongresi’nin resmi mali gözlemcisi olan Bütçe Ofisi (CBO), yasanın önümüzdeki 10 yılda federal bütçe açığını 3,3 trilyon dolar artırabileceğini ve milyonlarca insanın sağlık sigortasını kaybedebileceğini öngörüyor. Ancak Trump yönetimi bu tahminlere katılmıyor.

ABD’de düşük gelirli ve engelli milyonlarca insanın sağlık hizmeti aldığı Medicaid programında önemli kısıtlamalar getirilecek. Yeni yasaya göre, çocuksuz ve sağlıklı yetişkinlerin Aralık 2026’dan itibaren Medicaid’den yararlanabilmek için ayda en az 80 saat çalışma şartı aranacak.

Ayrıca Medicaid’e kayıt yenileme süresi yılda birden altı aya indirilecek ve gelir/ikamet belgeleri daha sık istenecek. Senato taslağı, eyaletlerin Medicaid maliyetini finanse etmek için aldığı vergileri azaltmayı da hedefliyor. Özellikle kırsal hastaneleri olumsuz etkileyecek bu kesintiler nedeniyle Senato’da 50 milyar dolarlık bir kırsal hastane fonu oluşturuldu.

ABD Kongresi’nin analizine göre bu değişiklikler nedeniyle gelecek on yılda yaklaşık 12 milyon Amerikalının sağlık sigortası kapsamı dışında kalabilir.

ABD’de 40 milyon kişiye gıda yardımı sağlayan programı SNAP de kısıtlanıyor. Senato’nun önerisine göre, eyaletler bu programın maliyetine daha fazla katkı yapmak zorunda kalacak. Ödeme hatası oranı yüzde 6’nın üzerinde olan eyaletler, federal bütçeden daha az destek alacak. Ayrıca çocuksuz ve sağlıklı yetişkinlere yönelik yeni çalışma şartları getirilecek.

Trump’ın seçim vaatlerinden biri olan bahşişlerden vergi alınmaması planı da yasada yer alıyor. Buna göre belli bir miktara kadar bahşiş ve fazla mesai gelirleri vergiden düşülebilecek. Ancak bu muafiyet yıllık geliri 150 bin doları aşan bekarlar veya 300 bin doları aşan evli çiftler için kademeli olarak kaldırılacak ve 2028’de sona erecek.

Cumhuriyetçiler, eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde başlatılan temiz enerji yatırımlarına verilen vergi kredilerini tamamen kaldırmak yerine kademeli olarak azaltmayı öneriyor.

Rüzgâr ve güneş enerjisi gibi yatırımlar için kredi desteği 2028’e kadar aşamalı olarak düşürülecek. Ayrıca Çin gibi ülkelerle bağlantılı tedarik zincirlerine sahip şirketlere vergi indirimi verilmeyecek.

Trump ve Cumhuriyetçi liderler, bu yasayı Amerikan ekonomisini büyütmek ve vergi yükünü azaltmak için tarihi bir adım olarak savunuyor. Muhalefet ise sosyal yardımları kısarak gelir eşitsizliğini artıracağı ve milyonlarca Amerikalıyı sağlık sigortasız bırakacağı uyarısında bulunuyor.

ABD’de yasama sürecinin bir parçası olarak, Temsilciler Meclisi ve Senato aynı büyük bütçe yasası için kendi ayrı taslaklarını hazırlayıp oyladı; bu iki versiyon bazı detaylarda farklılık gösteriyor. Örneğin Medicaid kısıtlamaları, vergi indirimleri ve eyalet-yerel vergi (SALT) indirimi sınırı gibi maddelerde farklı hükümler içeriyorlar.

Son aşamada Kongre liderleri bu iki taslağı birleştirip ortak bir uzlaşma metni oluşturacak ve bu nihai hal Başkan’ın onayına sunulacak. Hem Senato’dan hem de Temsilciler Meclisi’nden geçen yasa, Trump’ın imzasına sunulacak. Trump’ın bu yasayı 4 Temmuz Bağımsızlık Günü olarak kutlanan bugün törenle imzalaması öngörülüyor.