56 bin yıl önce olan iki olayın arasındaki bağ bulundu

Barringer Krateri — diğer adıyla Meteor Krateri — 53 bin ila 63 bin yıl önce Dünya’ya çarpan dev bir gök cismiyle oluştu. Yeni yapılan araştırmaya göre, bu dev çarpışma Grand Canyon’a kadar ulaşan şok dalgaları yaratmış ve bölgedeki bir uçurumun çöktüğü büyük bir heyelanı tetiklemiş olabilir.

Araştırmanın başyazarı, New Mexico Üniversitesi'nden Yer ve Gezegen Bilimleri Profesörü Karl Karlstrom, olayların rastlantısal olabileceğini ancak zamanlamanın dikkat çekici olduğunu belirtti. “Bu tür olaylar son derece nadir ve olağandışı. Hepsi 56 bin yıl öncesine tarihleniyor. Bu da aralarında bir bağlantı olabileceğini düşündürüyor” dedi.

Grand Canyon’daki Stanton Mağarası'nda 1960’larda Karlstrom’un babası ve meslektaşları tarafından keşfedilen hayvan figürleri ve sürüklenmiş ağaç parçaları, geçmişte bölgedeki su seviyesinin bugün ulaşılması zor yüksekliklere ulaştığını gösteriyordu. Mağara, günümüz nehir seviyesinden 46 metre yukarıda bulunuyor. Araştırmacılar, sürüklenmiş odunların bu yüksekliğe nasıl ulaştığını anlamaya çalıştı.

Yeni radyokarbon testleri, odun örneklerinin yaklaşık 56 bin yıl öncesine ait olduğunu ortaya koydu. Araştırma ekibi, bölgede benzer jeolojik örnekler bulmak için başka mağaraları da inceledi. Bu mağaralardaki odun kalıntılarının da aynı döneme ait olması, o tarihte Colorado Nehri'nde olağanüstü bir taşkın yaşandığını doğruladı.

Bu taşkının, Grand Canyon’un aşağı kısmındaki Nankoweap Kanyonu yakınlarında meydana gelen devasa bir heyelanın sonucu oluştuğu düşünülüyor. Heyelanın nehrin akışını engelleyerek büyük bir doğal baraj oluşturduğu ve bu barajın gerisinde kilometrelerce uzanan bir göl oluştuğu tahmin ediliyor.

Aynı dönemlerde, Ay ve Gezegen Enstitüsü’nden David Kring’in yürüttüğü ayrı bir çalışma da Barringer Krateri’nin oluşumunu 56 bin yıl öncesine tarihlendirdi. Kring’e göre meteor çarpması, yaklaşık 5.4 büyüklüğünde bir deprem yaratmış olabilir. Bu depremin Grand Canyon bölgesine etkisi, 3.5 büyüklüğünde bir sarsıntıya eşdeğer olabileceği ve bu şiddetin uçurumun çökmesi için yeterli olabileceği öne sürüldü.

Karlstrom, bu kanıtların son sözü söylediğini iddia etmediklerini vurgularken, “Meteor çarpması, heyelan, göl oluşumu ve yüksek mağaralarda bulunan sürüklenmiş odunlar gibi olayların tümü çok nadir ve özel olaylar. Tümünün aynı zaman dilimine denk gelmesi, bağlantı olasılığını güçlendiriyor” dedi.