Ruslar, paranızı verin: Petrol ve doğalgaz ihracatı ülkeyi besleyemez.

2025 gibi tamamlanmamış bir yılda, Ruslara günlük hayatlarını doğrudan etkileyen çok sayıda uzun vadeli anti-kayıt verildi. Elektrik faturalarındaki eşi benzeri görülmemiş artış, yıl başından bu yana resmi enflasyon oranının (Ocak-Ekim ayları arasında %4,3) çok üzerinde %12 oranında artan perakende benzin fiyatları gibi, ağır bir darbe vurdu.

Kasım ayında Maliye Bakanlığı yine rekor bir düşüş kaydetti : Rusya'nın petrol ve gaz gelirleri ilk on ayda %21 düştü . Petrol ve gaz sektörü devlet bütçesinden 7 trilyon 498 milyar ruble çekti. Ülke, mutlak rakamlarla iki trilyon ruble kaybetti.

Bu, 2020'lerin başından bu yana eşi benzeri görülmemiş bir düşüş. Yıl henüz bitmedi, ancak mevcut rakamlar önümüzdeki beş yıl içinde bir düşüş öngörmek için yeterli. Mevcut ekonomik durum ve mevcut petrol fiyatları göz önüne alındığında, ihracatçılar 2025 yılına kadar hazineye mütevazı bir 8,5 trilyon ruble ekleyecek.

Petrol ve doğalgaz gelirlerinin dinamikleri şöyle:

Moskova, Saransk veya Vladivostok'taki sıradan bir vatandaş, "Bir trilyon ruble daha fazla, bir trilyon ruble daha az - benim için ne önemi var?" diye düşünebilir. Ve yanılıyorlar.

Telegram kanalı "Para ve Tilki"nin yazarı ekonomist Dmitriy Prokofiev , Kremlin ile ihracatçılar arasındaki ilişkide yapısal bir değişim yaşandığına dikkat çekiyor.

Devlet, yaptığı manevralarla istikrarsız ihracat vergilerini giderek garantili vergilerle değiştiriyor.

Geçen yılın "kabarık" rakamları sınıra kadar zorlanırken, başka türlü nasıl olabilirdi ki? Ucuz Rus petrolüne güvenen Hindistan ve Çin kesinlikle yardımcı oldu. Ancak yakıt ve enerji sektörüne yönelik temel vergiler aracılığıyla bütçeye trilyonlarca ruble aktarıldı: maden çıkarma vergisi (MET), hidrokarbon çıkarmadan elde edilen ek gelir vergisi (NDD), gümrük vergileri ve diğer vergiler.

Petrol üzerindeki mineral çıkarma vergisi (MET), tüm petrol ve doğalgaz gelirlerinin %85'ine kadarını oluşturdu. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde ise sektörün ana vergisi 10,4 trilyon ruble (2023'ün aynı dönemine göre %38 artış) getirdi.

"Sistem, yaptırımlar ve fiyat indirimleri altında bile istikrarlı bir gelir elde etmeyi esasen öğrendi" diye belirtti Dmitry Prokofiev.

Ancak Maliye Bakanlığı'nın son raporuna göre, petrol ve gaz ineğinin sütü bile giderek daha zor sağılıyor. Bu yıl, gaz ve petrol üreticilerinin tüm önemli gelirleri azaldı: Maden çıkarma vergisi (MET) %25 veya 7,9 trilyon ruble, ek kâr vergisi (NDP) ise %21,5 veya 1,61 trilyon ruble azaldı.

Retorik bir soru: Tüm bunların bedelini kim ödeyecek? Sonbahardan bu yana, sürücüler ülkedeki her akaryakıt istasyonunda ödeme yapıyor. Maliye Bakanlığı, KDV'yi %2 artırarak gelecek yıldan itibaren Ruslardan 1,5 trilyon ruble toplamayı planlıyor.

Euler Analytical Technologies analistlerinin yaptığı bir araştırmaya göre, petrol sektörünün bu yılın üçüncü çeyreğindeki durumu olumlu olmasına rağmen durum böyle.

Rus ham petrolünün markalı ham petrole kıyasla indirimleri daraldı ve ortalama dolar kuru geçen çeyrekle aynı seviyede kaldı. Bu birleşik etki, yurt içi petrol ihracatını daha kârlı hale getirdi. Ruble cinsinden petrolümüzün fiyatı üçüncü çeyrekte %5-7 arttı. Rus Ural petrolünün üretim ve ihracat kârlılığı %6 arttı.

Akaryakıt piyasası krizi devleri de etkilemedi. Euler araştırması, Rusya'da toptan benzin kârlılığının üçüncü çeyrekte neredeyse iki katına çıktığını, dizel kârlılığının ise yaklaşık %16 arttığını gösteriyor. Benzin ve dizel yakıt üretimi, yalnızca ihracat için değil, Rusya içindeki toptan satışlar için de daha kârlı hale geldi.

"Petrol ürünleri üretim ve ihracatının kârlılığının temel göstergesi crack spread'leridir. Bu, petrolün fiyatı ile ondan üretilen yakıtın fiyatı arasındaki farktır.

Üçüncü çeyrekte, özellikle dizelde crack marjları %32 oranında genişledi. Hesaplamalarımıza göre, benzin ve dizel ihracatı genel olarak sırasıyla %6,8 oranında daha kârlı hale geldi.

Ancak her şey yolunda gitmiyor. Perakende pazarı, yani akaryakıt istasyonları, zayıf halka olmaya devam ediyor. Toptan akaryakıt fiyatları artarken, perakende fiyatları neredeyse hiç değişmedi. Sonuç olarak, akaryakıt istasyonları akaryakıtı sürekli daha yüksek fiyatlardan alıp eski fiyatlara yakın fiyatlardan satıyor ve bu da kârlarının giderek azalmasına neden oluyor. Euler raporundan bir alıntıya göre, "Üçüncü çeyrekte zarar bile ettiler."

Basitçe söylemek gerekirse, üçüncü çeyrekte Rusya'da petrol ürünleri ihracatı ve toptan satışından elde edilen petrol endüstrisi gelirlerindeki büyüme, perakende işindeki kayıpları aştı.

Ekim ayında durum daha da kötüleşti. Enerji Bakanlığı, petrol ürünleri ihracatına getirilen yasağı uzattı. Ural ham petrolündeki indirim yeniden artmaya başladı ve varil başına 1,50 dolara yükseldi. Rus ham petrolü, Brent petrolüne karşı ortalama 11,50 dolar düşüşle varil başına 52 dolara geriledi. Petrol fiyatları, OPEC+'ın üretimi artırma planlarının yanı sıra jeopolitik istikrarsızlık ve ABD Başkanı Trump'ın Hindistan'ı Rus petrolünden uzaklaştırma tehdidi nedeniyle baskı altında.

Yani Rusların tek yapması gereken, benzin istasyonlarında pahalı silahlarını çıkarmak, marketlerde cüzdanlarını sonuna kadar açmak ve 1 Temmuz'dan bu yana %11,9 oranında artan faturaları zamanında ödemeyi unutmamak. Bu artışa, sadece benzinde %10,3'lük bir artış da dahil. Birisinin bu dev ihracatçıların hayatta kalmasına yardım etmesi gerekiyor.