Kuzey Amerika: Orman yangını dumanı hava kalitesindeki iyileşmeleri dengeliyor

Chicago Üniversitesi'nde ekonomi profesörü ve AQLI'nin kurucu ortağı Michael Greenstone, "Şunu ne kadar söylesek azdır: İnce partikül maddeler, gezegenimizde insan sağlığına yönelik en büyük dış tehdit olmaya devam ediyor." "Tütün dumanından daha kötü. Anne ve çocukların yetersiz beslenmesinden daha kötü. Trafik kazalarından daha kötü. HIV'den daha kötü, yaşam beklentisindeki kayıplar açısından her şeyden daha kötü." diye ısrarla belirtti.

Çalışmaya göre, Kanada'nın 2023'teki felaket niteliğindeki orman yangını sezonu, bir önceki yıla kıyasla partikül madde seviyelerinde %50'den fazla artışa yol açarken, Amerika Birleşik Devletleri'nde aynı dönemde %20'lik bir artış görüldü. Veriler şu anda yalnızca 1998 ile 2023 arasındaki dönemi kapsasa da, her iki ülke de küresel ısınmanın da etkisiyle giderek artan yoğunluktaki orman yangını sezonlarıyla karşı karşıya kaldığından, bu eğilimin devam etmesi bekleniyor.

2025 yılı, Kanada'da şimdiden ikinci en kötü orman yangını sezonu olarak kayıtlara geçti. Michael Greenstone şöyle devam etti: "En şaşırtıcı olanı, dünyanın bazı bölgelerinde, özellikle Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde, ancak Avrupa'nın bazı bölgelerinde de hava kirliliğinin, ortadan kaldırdığımızı sandığımız ama şimdi geri dönen bir zombi gibi olması." Amerika Birleşik Devletleri'nde, Kaliforniya geleneksel olarak en kirli bölge olmaya devam ederken, bu fenomen Kanada'dan esen rüzgarların etkisiyle Wisconsin, Illinois, Indiana ve Ohio'ya kadar yayıldı.

Komşu ülkemizde, Kanadalıların yarısından fazlası 2023 yılında metreküp başına 8,8 mikrogramlık ulusal standardı aşan hava kirliliği soludu; bu, önceki beş yılda kaydedilen %5'ten az orana göre önemli bir artış. En çok etkilenen bölgeler, partikül kirliliği seviyelerinin Bolivya ve Honduras ile rekabet ettiği ve yaşam beklentisini iki yıl kısalttığı Kuzeybatı Toprakları, Britanya Kolombiyası ve Alberta oldu. Latin Amerika da 1998'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı ve en çok etkilenen ülke Bolivya oldu.