Tayland Başbakanı sızdırılan telefon görüşmesi nedeniyle görevden alındı

Eski Başbakan Thaksin Shinawatra'nın kızı Paetongtarn Shinawatra, Haziran ayında eski güçlü Kamboçya lideri Hun Sen ile yaptığı ve internete sızdırılan telefon görüşmesinde Tayland'ı savunmadığı suçlamasıyla Temmuz ayında görevinden uzaklaştırılmıştı.

Dokuz yargıçtan oluşan heyet, verdiği kararda, bu görüşme sırasında başbakanın sahip olması gereken etik standartları karşılamadığını tespit etti.

39 yaşındaki lider, ulusal çıkarlar doğrultusunda hareket etmek için elinden gelenin en iyisini yaptığını söyledi. Mahkeme kararının açıklanmasının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, "Niyetlerim kişisel çıkarım için değil, siviller ve askerler de dahil olmak üzere insanların hayatları için, ülkenin çıkarı içindi." dedi.

Bir hafta önce, Paetongtarn'ın babası milyarder Thaksin Shinawatra, majestelerine hakaret suçlamasından beraat etti. 76 yaşındaki eski başbakan, bu suçtan dolayı 15 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıyaydı.

Paetongtarn Shinawatra, askeri darbelerle devrilen babası ve teyzesi Yingluck'ın ardından hükümet başkanlığından istifa eden ailesinin üçüncü üyesi oldu.

Anayasa Mahkemesi, bir yıl önce selefi Srettha Thavisin'i görevden almıştı.

Bayan Paetongtarn'ın yakın arkadaşı Jiraporn Sindhuprai, karar açıklanmadan önce Cuma günü yaptığı açıklamada, "zihinsel olarak iyi durumda" olduğunu söyledi.

Paetongtarn Shinawatra, eski Kamboçya Başbakanı Hun Sen ile yaptığı görüşmede, bir kadın hükümet liderinde aranan etik standartları ihlal etmekle suçlanıyor.

Tayland liderinin bilgisi dışında kaydedilip yayınlanan bu röportaj, Bangkok ve Phnom Penh'in, Mayıs ayı sonunda Tayland ordusuyla sınırın tartışmalı bir bölgesinde yaşanan çatışma sonucu bir Kamboçyalı askerin ölümü sonrasında gerginlik yaşadığı Haziran ayında gerçekleşti.

Bhumjaithai'nin muhafazakarları, daha sonra ailesinin partisi olan Pheu Thai ile kurdukları koalisyondan, Hun Sen'e karşı aşırı saygılı bir üslup kullanması ve sınırın bir kısmını gözetlemekle görevli bir Taylandlı generali bir muhalif ile kıyaslaması nedeniyle onu eleştirerek ayrıldılar.

Siyasi felç

Olay, Tayland ile Kamboçya arasında siyasi bir krize yol açtı ve gerginliği yeniden alevlendirdi. Temmuz ayında iki komşu arasında beş gün süren silahlı çatışmalar, 40 kişinin ölümüne ve 300.000'den fazla kişinin yerinden edilmesine neden oldu.

Paetongtarn Shinawatra, 39. doğum günü olan 21 Ağustos'ta duruşmada ifade verdi.

Tayland siyaseti son yirmi yıldır Shinawatra klanı ile muhafazakar elitler arasındaki mücadeleyle şekilleniyor. Bu elitler, Shinawatra'yı krallığın geleneksel toplumsal düzenine tehdit olarak görüyor.

Paetongtarn Shinawatra'nın görevden alınması krallığı siyasi felce sürükleyebilir ve başbakanlık görevini üstlenebilecek doğal veya beklenen bir aday bulunamayabilir.

Partisi Pheu Thai, parlamentoda kırılgan ve istikrarsız bir koalisyonla iktidarda.

Tayland anayasasına göre, yalnızca 2023'teki son seçimde resmen başbakanlığa aday olanlar aday olma hakkına sahip.

Ancak ana partilerin 2023'te ilk olarak önerdiği dokuz kişiden dördü adaylığını açıklayamazken, diğer beşinin olası adaylıkları da çeşitli nedenlerle engelleniyor.

Yeni seçimlerin yapılması bir çözüm gibi görünebilir, ancak şu ana kadar Paetongtarn Shinawatra'nın olası azli konusunda spekülasyon yapmayı reddeden mevcut geçici Başbakan Phumtham Wechayachai'nin sandık başına gidebileceği mi, yoksa bunu yalnızca parlamento tarafından onaylanan bir başbakanın mı yapabileceği belirsizliğini koruyor.