Apel o profilaktykę i podnoszenie świadomości na temat wirusowego zapalenia wątroby typu C

Artykuł opiniotwórczy autorstwa Joany Calvão z Centrum Badawczego Chorób Wątroby SPMI

Międzynarodowy Dzień Wiedzy o Zapaleniu Wątroby typu C, obchodzony 1 października, przypomina nam, że zakażenie to wciąż stanowi problem zdrowia publicznego, nawet w czasach, gdy leczenie pozwala na osiągnięcie bardzo wysokiego wskaźnika wyleczeń.

Szacuje się, że około 50 milionów ludzi na całym świecie żyje z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C, a każdego roku pojawia się około miliona nowych przypadków. W 2022 roku ponad 240 000 osób zmarło z powodu poważnych powikłań tej choroby, w szczególności marskości wątroby i raka wątrobowokomórkowego.

Szacuje się, że w Portugalii około 0,5% populacji miało już kontakt z wirusem, co odpowiada około 100 000 osób, jednak tylko u części z nich zakażenie jest aktywne.

Liczby te mogą wydawać się nieznaczące, jednak kryją w sobie niepokojące fakty dotyczące grup narażonych, takich jak osoby przyjmujące narkotyki dożylnie czy osoby przebywające w więzieniach, gdzie rozpowszechnienie tego zjawiska jest znacznie wyższe.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C to utajona choroba, która może przebiegać bezobjawowo przez lata, co utrudnia wczesną diagnozę i zwiększa ryzyko poważnych powikłań. Dobrą wiadomością jest to, że w przeciwieństwie do wielu chorób przewlekłych, wirusowe zapalenie wątroby typu C jest uleczalne.

Leki przeciwwirusowe o działaniu bezpośrednim eliminują wirusa w ponad 95% przypadków poprzez krótkie, bezpieczne i dobrze tolerowane leczenie. Aby te korzyści dotknęły każdego, niezbędne jest wczesne rozpoznanie infekcji.

Światowa Organizacja Zdrowia wyznaczyła sobie cel wyeliminowania wirusowego zapalenia wątroby typu C jako zagrożenia dla zdrowia publicznego do 2030 roku, proponując zmniejszenie liczby nowych zakażeń o 90% i związanej z nimi śmiertelności o 65%. Portugalia podpisała to zobowiązanie i poczyniła znaczne postępy, ale aby osiągnąć ten cel, konieczne jest wzmocnienie badań przesiewowych i podniesienie świadomości.

Badaniom powinny zostać poddane osoby, którym przed 1992 r. wykonano transfuzję krwi, osoby przyjmujące narkotyki drogą iniekcji, osoby, które miały tatuaże lub piercing w niebezpiecznych miejscach, pacjenci poddawani hemodializie, osoby zakażone wirusem HIV lub wirusowym zapaleniem wątroby typu B, pracownicy służby zdrowia narażeni na kontakt z krwią w związku z wykonywanym zawodem oraz osoby znajdujące się w sytuacjach zwiększonego ryzyka społecznego.

Test jest prosty, szybki i bezpłatny. Wynik pozytywny pozwala na rozpoczęcie leczenia, które nie tylko chroni zdrowie osoby zakażonej, ale także pomaga zatrzymać łańcuch transmisji.

W Międzynarodowym Dniu Świadomości Wirusowego Zapalenia Wątroby typu C ważne jest, aby pamiętać, że wyeliminowanie tej infekcji zależy nie tylko od strategii zdrowia publicznego, ale także od zaangażowania każdego z nas. Edukacja, rozpoznawanie czynników ryzyka, otwarta rozmowa o chorobie bez uprzedzeń oraz zachęcanie rodziny i przyjaciół do wykonania testu przynajmniej raz w życiu to indywidualne działania, które mają znaczenie.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest uleczalne, a jego całkowite wyeliminowanie jest w naszym zasięgu. Jednak stanie się to rzeczywistością tylko wtedy, gdy wszyscy aktywnie będziemy zwiększać świadomość i dbać o zdrowie nas wszystkich.