Zdrowie - Psychologia. Dlaczego nie należy zamykać się w sobie po przeżyciu traumy psychicznej?

Wojna, przemoc seksualna, ataki, klęski żywiołowe, napaści... zdecydowana większość ludzi odczuwa skrajny strach, gdy jako ofiara lub świadek jest narażona na potencjalnie traumatyczne wydarzenie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 70% ludzi na świecie doświadcza takiego zdarzenia w swoim życiu. Wydarzenia te mogą pozostawić głębokie i trwałe rany psychiczne .

„Uraz psychiczny, lub psychotrauma, to niewidoczny uraz spowodowany zdarzeniem, które przekracza możliwości poradzenia sobie danej osoby” – wyjaśnia psycholog kliniczna Johanna Rozenblum. Może to być wypadek, napaść, znęcanie się, nagła żałoba, ale także bardziej podstępna przemoc, taka jak nękanie lub kontrola psychologiczna. Nie samo zdarzenie jest czynnikiem determinującym traumę, lecz sposób, w jaki jest ona przeżywana. »

Wstyd, strach przed osądem, poczucie winy… te negatywne emocje mogą skłonić ofiarę do wycofania się i milczenia po przeżyciu traumy. Jednak milczenie i tłumienie emocji może pogorszyć Twój stan. „Tłumienie traumy może nasilać lęk, promując zaburzenia takie jak depresja, zaburzenia snu lub ból somatyczny. Ciało zachowuje pamięć tego, co nie zostało wyrażone: to jest to, co czasami nazywa się „pamięcią traumatyczną”. Ciało pamięta, a trauma może objawiać się poprzez retrospekcje, nieproporcjonalne reakcje, a nawet choroby psychosomatyczne (przewlekły ból, problemy z oddychaniem, problemy ginekologiczne w przypadku przemocy seksualnej)” – kontynuuje specjalista.

W krótkiej perspektywie milczenie lub brak odpowiedniej opieki ze strony odpowiednich osób może prowadzić do: niepokoju, otępienia, nadmiernej czujności, koszmarów sennych, dysocjacji (uczucia bycia „nieobecnym”), drażliwości, bezsenności itp . W dłuższej perspektywie przyczyną są zaburzenia więzi, izolacja, uzależnienia, zaburzenia nastroju, zespół stresu pourazowego (PTSD), a nawet pewne przewlekłe patologie, które mogą wystąpić, jeśli trauma nie jest leczona.

Rozmowa o traumie jest często pierwszym krokiem do jej przezwyciężenia. „Ubranie bólu w słowa już odzyskuje władzę nad tym, co nam umknęło. Werbalne opowiadanie historii pomaga zrestrukturyzować doświadczenie i uciec od emocjonalnego chaosu. Mówienie aktywuje również układ przywspółczulny (ten, który ma uspokajający wpływ) i pozwala osobie na ponowne połączenie się z samą sobą, z innymi, a dzięki ciągłości znaczenia mówimy o „integracji z cyklem życia” traumy” – wyjaśnia psycholog.

Znalezienie odpowiedniej osoby, z którą można porozmawiać, nie jest jednak takie proste i istnieje ryzyko reaktywacji wciąż bolesnego urazu. „Trauma wpływa na zaufanie i intymność. Słabe słuchanie, osąd, minimalizowanie, a nawet po prostu niezdarność mogą reaktywować uraz, co nazywa się wtórną wiktymizacją. „Niezbędne jest zwierzenie się komuś, kto jest troskliwy, potrafi aktywnie słuchać i szanuje tempo danej osoby” – kontynuuje Johanna Rozenblum.

Dlatego osoby znajdujące się w ich otoczeniu muszą zachować czujność, zawsze słuchać z życzliwością i szanować tempo życia ofiary. Oznacza to, że oprócz unikania poczucia winy i krytyki, ważne jest, aby nie być zbyt natarczywym i nie zmuszać drugiej osoby do mówienia.

Można rozważyć zwrócenie się do specjalisty specjalizującego się w psychotraumatologii i wiktymologii. „Terapia pozwala zbadać i złagodzić traumę w bezpiecznym otoczeniu. » Możliwych jest kilka podejść, które będą zależeć od rodzaju traumy, jej intensywności i historii ofiary.

• EMDR (odwrażliwianie i przetwarzanie za pomocą ruchu gałek ocznych) to terapia o udowodnionej skuteczności w leczeniu zespołu stresu pourazowego, uznana przez WHO. EMDR wykorzystuje dwunaprzemienną (prawa-lewa) stymulację sensoryczną. Polega ona na odtwarzaniu ruchów gałek ocznych podczas snu w celu ponownego przetworzenia traumatycznych wspomnień i umieszczenia ich na właściwym miejscu;
• Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) pomaga pracować nad myślami związanymi z traumą i zmniejszać intensywność emocji;
• Terapia psychodynamiczna i psychoanalityczna sprawdza się w przypadku skomplikowanych i starych traum.

Wreszcie, w zależności od osobowości, grupy wsparcia mogą także pomóc w przezwyciężeniu traumy psychologicznej. „Dzielenie się z innymi, którzy mieli podobne doświadczenia, może złagodzić wstyd, izolację i stworzyć poczucie przynależności. Jest to forma wzajemnego uznania, zadośćuczynienia poprzez mowę i zbiorową empatię” mówi Johanna Rozenblum.

Psycholog ostrzega jednak przed skutkami zarażania emocjonalnego i reaktywacji traumy. „Dlatego lepiej jest dołączyć do grupy wsparcia nadzorowanej przez stowarzyszenie lub inną organizację, która zapewni bezpieczne dyskusje z pomocą specjalistów ds. zdrowia”.