Raport Senatu ostrzega przed deficytem w zabezpieczeniach społecznych

Jeśli nic nie zostanie zrobione, deficyt w systemie ubezpieczeń społecznych może osiągnąć 3,3 punktu PKB w 2040 r. i 8,6 punktu w 2070 r., w porównaniu do 0,5 punktu w 2024 r. – ostrzega międzypartyjny raport Senatu opublikowany we wtorek, w którym zaapelowano o powrót do równowagi najpóźniej do 2035 r.

Deficyt w systemie ubezpieczeń społecznych osiągnął rekordowy poziom w 2024 r. (poza okresem kryzysu) w wysokości 15,3 mld euro i oczekuje się, że przy niezmienionej polityce będzie nadal rósł, osiągając 24,8 mld euro w 2025 r. – przypomniano w raporcie senator Elisabeth Doineau (grupa Union Centriste) i Raymonde Poncet Monge (ekolożka) z misji ds. oceny i kontroli zabezpieczeń społecznych (Mecss).

Sytuacja finansowa, a w szczególności szybki wzrost wydatków na ubezpieczenia zdrowotne, nie jest już zrównoważona, a rząd obiecał przywrócić równowagę systemu zabezpieczenia społecznego do 2028-2029 roku – cel „ambitny, ale osiągalny”, twierdzą sprawozdawcy. Aby to osiągnąć, „potrzebne są 40 miliardów euro na działania mające na celu poprawę równowagi, czyli 10 miliardów euro rocznie”, czy to poprzez cięcia wydatków, nowe dochody, czy też działania na rzecz PKB, takie jak zwiększenie nakładów pracy – zauważają.

Nie przedstawiają magicznej formuły, ale nakreślają długą listę opcji do rozważenia. Po pierwsze, konieczne będzie określenie celu kontroli wydatków na ubezpieczenia zdrowotne, które strukturalnie rosną z roku na rok. Jeśli na przykład zostanie on ustalony na poziomie +2,9% rocznie, zgodnie z ustawą o finansowaniu z 2025 roku (PLFSS), oznacza to „oszczędności netto w wysokości około 4 miliardów euro rocznie” oraz „inne działania” , które wygenerowałyby 6 miliardów euro rocznie.

Bez podjęcia środków, Urząd Skarbowy Ubezpieczeń Społecznych, który wypłaca świadczenia socjalne, znajdzie się w „strefie ryzyka” do końca 2025 roku. W ostatnich latach wysiłki na rzecz ograniczenia wydatków na ubezpieczenia zdrowotne koncentrowały się przede wszystkim na cenach, nadal wzywając do zwrócenia większej uwagi na „nieefektywność” systemu, czyli marnotrawstwo, które obecnie stanowi „jedną czwartą wydatków”.

Wśród wielu czynników wyjaśniających wzrost deficytu w ostatnich latach wskazują oni, że środki z programu „Ségur de la Santé” zostały sfinansowane tylko częściowo, a cięcia dochodów lub „nisze społeczne” gwałtownie wzrosły w latach 2022–2023, osiągając obecnie 100 miliardów euro, z czego 35 miliardów nie zostało zrekompensowanych przez państwo.