Osoby po 50. roku życia również cierpią na ADHD (a oto objawy, które pozwalają je wykryć)

Lekkomyślność, roztargnienie, zapominalstwo lub, co bardziej niepokojące, nieostrożna jazda samochodem lub impulsywne działania, które zagrażają życiu innych lub Twojemu własnemu... Jeśli uważasz, że podzielasz te zachowania, być może w rzeczywistości dzielisz objawy związane z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) – patologią, która, chociaż jest niemal automatycznie kojarzona z dzieciństwem lub okresem dojrzewania, prawda jest taka, że ​​nie jest ona wyłączna dla tej grupy wiekowej.

Choć choroba ta może dotknąć także osoby dorosłe, jest niewątpliwie powszechnym schorzeniem u dzieci. Według danych Hiszpańskiego Stowarzyszenia Pediatrycznego częstość występowania tego schorzenia u dzieci w wieku szkolnym wynosi około 7%, a u 4,5% osób dorosłych utrzymuje się.

Niepodważalnym faktem jest, że ADHD diagnozuje się częściej w dzieciństwie i okresie dojrzewania niż w wieku dorosłym. Dzieje się tak między innymi dlatego, że „objawy ADHD są bardziej widoczne u dzieci niż u dorosłych” – mówi dr Adrián Cano, współdyrektor Wydziału Psychiatrii w klinice Uniwersytetu Nawarry. I dodaje: „Dorośli mają większą zdolność do nieświadomego ukrywania pewnych symptomów, które u wielu z nich pozostają niezauważone, ponieważ zawsze były częścią ich sposobu bycia”.

Ale o jakich objawach mówi lekarz? Czy różnią się od tych, które występują u dzieci i młodzieży? Choć wydają się być takie same (nieuwaga, impulsywność/nadpobudliwość i dysregulacja emocjonalna), „ich ekspresja jest inna u dorosłych. U dorosłych dysregulacja emocjonalna występuje rzadziej i zwykle jest internalizowana (zmiany w sferze afektywnej); nadpobudliwość/impulsywność u dorosłych objawia się aktami lekkomyślności, niecierpliwością, ciągłymi przerwami , podniesionym tonem argumentów, brawurową jazdą, impulsywnymi działaniami, które mogą narazić ich życie lub życie innych na ryzyko... a nieuwaga ogólnie objawia się jako dezorganizacja, nieporządek, trudności w planowaniu, błędy w wykonywaniu zadań, roztargnienie, zapominanie” – opisuje. „Co więcej, musimy wziąć pod uwagę, że wszystkie te objawy mają wpływ na dynamikę osobistą, zawodową i rodzinną pacjenta” – dodaje Cano.

Z jednej strony mamy do czynienia ze wszystkimi tymi zachowaniami i postawami, które odbiera otoczenie, a z drugiej strony z tym, co widzi ekspert podczas konsultacji. W tym przypadku, jak wyjaśnia lekarz, ADHD jest „neurorozwojowym zaburzeniem charakteryzującym się nadpobudliwością, impulsywnością, zespołem deficytu uwagi i dysregulacją emocjonalną, które występuje, ponieważ w pewnych obszarach mózgu — głównie w korze przedczołowej — dochodzi do zmian w neurotransmisji dopaminy i noradrenaliny”.

Niełatwo to zdiagnozować

Obecnie diagnozę tę stawia się prawdopodobnie rzadziej u osób dorosłych niż powinno. „Sytuację tę pogłębia trudność diagnozowania osób dorosłych, ponieważ dominującą symptomatologią jest nieuwaga, która często pozostaje niezauważona. Innym powodem” – kontynuuje lekarz – „jest to, że jest to zaburzenie, które jest silnie powiązane z innymi, bardziej rozpoznawalnymi patologiami psychiatrycznymi, a nawet czasami objawy się nakładają. A być może również dzisiaj innym powodem może być brak przeszkolenia lub wiedzy wśród pracowników służby zdrowia , a nawet niedowierzanie lub brak rozpoznania zaburzenia pomimo jego uwzględnienia w głównych wytycznych diagnostycznych”.

Dominującym objawem u dorosłych jest nieuwaga, która często pozostaje niezauważona.

Oprócz tych przeszkód, na jakie natrafiają lekarze w procesie diagnozy, szacuje się, że „u dorosłych częstość występowania ADHD wynosi około 3 % i jest bardzo podobna u mężczyzn i kobiet”.

Z drugiej strony, ciekawe jest pytanie, czy dorośli cierpiący na ADHD to faktycznie dzieci, u których nie zdiagnozowano choroby w tamtym czasie i które od tamtej pory są nosicielami tego zaburzenia. W związku z tym lekarz stwierdza, że ​​„coraz więcej dorosłych otrzymuje diagnozę, u których objawy nie zostały zauważone w dzieciństwie, chociaż istnieją badania podejrzewające początek ADHD w wieku dorosłym ”. Z drugiej strony „badania pokazują, że 75% dzieci i nastolatków, u których zdiagnozowano ADHD, wymaga leczenia także w wieku dorosłym” – dodaje.

Powody podejrzeń

Dotychczas przedstawiliśmy główne trudności, z jakimi spotykają się specjaliści w diagnozowaniu ADHD. Pierwszym krokiem jest wysłuchanie pacjenta. Aby to zrobić, musi on udać się na konsultację, co nie jest powszechne wśród dorosłych. W wielu przypadkach, według dr Cano, „rodzice dzieci ze zdiagnozowanym ADHD przychodzą do kliniki i mówią, że mają takie same objawy jak ich dzieci lub że się z nimi utożsamiają”.

Z drugiej strony ekspert wyróżnia bardzo zróżnicowaną typologię pacjentów. „Studenci uniwersytetów często przychodzą do nas z powodu pogarszających się wyników w nauce. Często zdarza się również, że osoby z widocznymi objawami afektywnymi — lękiem, depresją — zgłaszają się, a po dogłębnym wywiadzie identyfikuje się objawy ADHD, które nie tylko są obecne, ale także występują od dzieciństwa i obecnie powodują trudności w ich życiu interpersonalnym, zawodowym lub rodzinnym ”.

W każdym razie, szukając porady lekarskiej, pacjenci zmniejszają ryzyko dalszej choroby, ponieważ „konsekwencje nieodpowiedniego leczenia ADHD są nieprzewidywalne i będą w dużej mierze zależeć od psychopatologii pacjenta, jej wpływu na jego codzienne życie oraz od tego, czy ma on współistniejące schorzenia. Jednak nieodpowiednie leczenie może prowadzić do pogorszenia relacji, problemów w pracy, interpersonalnych i rodzinnych, narażając ich życie i życie innych, a przede wszystkim zwiększając ich podatność na zaburzenia afektywne (lęk i depresję), uzależnienia, a nawet, w skrajnych przypadkach, samobójstwo”.

Aby uniknąć tego szeregu niepożądanych konsekwencji, lekarz uważa, że ​​najbardziej odpowiednie leczenie powinno być zaprojektowane z holistycznej perspektywy, „biorąc pod uwagę kwestie zdrowego stylu życia (zarządzanie snem, urządzenia elektroniczne, odżywianie, ćwiczenia fizyczne itp.), indywidualną lub grupową psychoterapię, przy czym niezbędne jest podejście psychofarmakologiczne”.

W tym względzie „leki psychostymulujące, takie jak lisdeksamfetamina lub metylofenidat, są stosowane jako leki pierwszego rzutu. Jeśli nie są one tolerowane lub odpowiedź jest słaba, można stosować tak zwane leki niepsychostymulujące — guanfacynę i atomoksetynę — a także niektóre leki przeciwdepresyjne, takie jak bupropion lub reboksetyna” — radzi lekarz.