Kolumbia straciła 6,8% swoich lodowców w ciągu dwóch lat: Nevado Santa Isabel jest na skraju zniknięcia, ostrzega IDEAM.
Kolumbia nadal traci lodowce w alarmującym tempie. Instytut Hydrologii, Meteorologii i Badań Środowiskowych (IDEAM) poinformował, że między 2022 a 2024 rokiem kraj straci 6,8% powierzchni lodowców, co odpowiada redukcji o 2,26 km². Obecnie Kolumbia zachowała zaledwie 30,83 km² lodu lodowcowego, w porównaniu z 33,09 km² zaledwie dwa lata temu.
Najbardziej niepokojącym przypadkiem jest Nevado Santa Isabel, położone w Parku Narodowym Los Nevados, w wysokich górach Regionu Kawowego.
Ten lodowiec, położony między departamentami Caldas i Tolima, stracił 45% swojej powierzchni w ciągu zaledwie dwóch lat. Jeden z jego najbardziej znanych pozostałości, lodowiec Conejeras – kluczowe miejsce dla turystyki i badań naukowych – zniknął w 2024 roku, po 18 latach miesięcznego monitoringu prowadzonego przez IDEAM.
Porównanie lodowca Conejeras. Zdjęcie: JL Ceballos.
Przyspieszone topnienie kolumbijskich lodowców przypisuje się przede wszystkim zjawisku klimatycznemu El Niño w latach 2023-2024. Wysokie temperatury i niskie opady deszczu podczas tego zjawiska spowodowały szybkie stopienie śniegu nagromadzonego podczas poprzedniego zjawiska La Niña w latach 2022-2023. To połączenie spowodowało bezprecedensowe topnienie wielu mas lodowych w tym kraju.
Na lodowcu Ritacuba Blanco, położonym na północ od Sierra Nevada El Cocuy lub Güicán, grubość lodu i śniegu zmniejszyła się o 7 metrów w ciągu 2024 roku. Według IDEAM, zjawisko El Niño miało o 22% większy wpływ na masę lodowca w tym regionie niż odnotowane podczas podobnego zdarzenia w latach 2015–2016.
Obszary lodowcowe położone poniżej 5000 metrów nad poziomem morza były najbardziej narażone, odpowiadając za 75% całkowitej utraty lodu w Kolumbii. Tendencja ta jest szczególnie krytyczna, ponieważ pokazuje, że lodowce położone niżej nie są w stanie wytrzymać zmieniających się warunków klimatycznych.
Zmiany powierzchni lodowców Shimmer i Combeima między 2022 a 2025 rokiem. Zdjęcie: dzięki uprzejmości Ideam.
Raport IDEAM szczegółowo przedstawia, w jaki sposób każdy kolumbijski lodowiec skurczył się w ciągu ostatnich dwóch lat:
- Nevado Santa Isabel: odnotowała największą proporcjonalną stratę, na poziomie 44,8%, z 0,29 km² w 2022 r. do 0,16 km² w 2024 r. Jej wyginięcie może nastąpić w ciągu najbliższych pięciu lat.
- Sierra Nevada de Santa Marta: straciła 8,7% powierzchni lodowcowej. Jej lodowce znajdują się powyżej 5000 metrów, ale nie uniknęły topnienia.
- Nevado del Tolima: Jego masa zmniejszyła się o 8,2%, a jego powierzchnia jest drugą najmniejszą w kraju, wynoszącą zaledwie 0,45 km².
- Sierra Nevada El Cocuy lub Güicán: odnotowała stratę 7,4%. Niektóre lodowce, takie jak Cerros de la Plaza, Güicán i Pico Blanco, mogą zniknąć przed 2026 r., tak jak miało to już miejsce w przypadku Campanillas Blanco.
- Nevado del Ruiz: stracił 6,6% masy lodowcowej, a lodowiec Recio doświadczył największego liniowego cofnięcia się w kraju, o około 280 metrów.
- Nevado del Huila: Kraj ten odnotował najmniejszą stratę, wynoszącą 2,6%.
Cofanie się lodowców nie jest niczym nowym w Kolumbii. Od połowy XIX wieku kraj stracił około 91% powierzchni pokrytej lodem. Naukowcy ostrzegają, że jeśli trend z ostatnich czterech dekad się utrzyma, Kolumbia może stać się krajem bez lodowców w nadchodzących dekadach.
Zanik tych ekosystemów oznacza nie tylko straty dla środowiska. Wpływa również na równowagę wodną i klimatyczną, a także ma implikacje kulturowe i społeczne. Wiele z tych lodowców stanowiło historyczne, duchowe i turystyczne punkty orientacyjne dla okolicznych społeczności.
Według IDEAM lodowce tracą nie tylko masę, ale także lądolód. To cofanie się lodowców zostało udokumentowane precyzyjnymi danymi we wszystkich ośnieżonych górach kraju.
Na przykład lodowiec Campanillas Blanco, położony w górach Sierra Nevada El Cocuy lub Güicán, całkowicie zniknął w połowie 2024 roku. Ten przypadek jest symbolem tego, jak transformacja krajobrazu lodowcowego postępuje w sposób cichy, wpływając nie tylko na środowisko, ale także na pamięć geograficzną.
Choć dane są alarmujące, IDEAM podkreśla, że jest to również kluczowy moment dla podnoszenia świadomości ekologicznej. Monitorowanie lodowców pozwala lepiej zrozumieć zmiany klimatu i ich lokalne konsekwencje.
Porównanie Nevado Santa Isabel w 2019 i 2024 roku, wykonane dronem. Zdjęcie: dzięki uprzejmości Ideam.
ANGELA MARÍA PÁEZ RODRÍGUEZ – SZKOŁA DZIENNIKarstwa MULTIMEDIALNEGO EL TIEMPO.
eltiempo
