Waarom lijken katten en honden op elkaar?

Perzische katten en mopshonden lijken op het eerste gezicht niet veel met elkaar gemeen te hebben. De één is een kat, de ander een hond. Ze zijn van elkaar gescheiden door 50 miljoen jaar evolutie. Maar toen evolutionair bioloog Abby Grace Drake en haar collega's 1.810 schedels van katten, honden en hun wilde verwanten scanden, ontdekten ze iets vreemds. Ondanks hun verre geschiedenis vertonen veel katten- en hondenrassen opvallende overeenkomsten in de vorm van hun schedel.

Volgens Popular Science Turkish is divergentie een veelvoorkomend proces in de evolutionaire biologie. Simpel gezegd is divergentie de differentiatie van twee organismen met een gemeenschappelijke voorouder, door de tijd heen. Convergentie betekent dat ze meer op elkaar gaan lijken. Naarmate dierenpopulaties zich opsplitsen en zich aanpassen aan verschillende omgevingen, ontwikkelen deze wezens geleidelijk nieuwe eigenschappen via een proces dat divergente evolutie wordt genoemd.

Dit is een van de belangrijkste manieren waarop nieuwe soorten verschillende eigenschappen krijgen, waardoor populaties zich langs afzonderlijke routes ontwikkelen. Maar soms kan de evolutie een andere kant opgaan. Convergentie treedt op wanneer vergelijkbare eigenschappen onafhankelijk van elkaar evolueren in twee niet-verwante soorten onder vergelijkbare druk.

In het geval van huiskatten, honden en vele andere gedomesticeerde diersoorten lijkt het erop dat opzettelijke en onopzettelijke menselijke selectie onbedoeld verschillende soorten naar vergelijkbare kenmerken heeft gedreven, waardoor er convergentie is ontstaan.

Ondanks een lange geschiedenis van evolutionaire scheiding, delen rassen met platte gezichten zoals Perzen en Perzen een vergelijkbare schedelstructuur.

Om te onderzoeken hoe domesticatie de structuur van de schedel heeft gevormd, analyseerden Drake en zijn collega's 3D-scans van schedels uit musea, diergeneeskundige opleidingen en digitale archieven. De dataset die ze gebruikten, bevatte huiskatten, zoals de Siamese, Maine Coon en Perzische kat, maar ook meer dan 100 hondenrassen, van honden met een korte snuit, zoals de Pag, tot honden met een lange snuit, zoals de Schotse herdershond.

Uit de bevindingen van wetenschappers blijkt dat de evolutie niet alleen voor een grotere diversiteit in schedelvormen heeft gezorgd dan bij wolven en wilde katten, maar dat het er ook voor heeft gezorgd dat sommige katten- en hondenrassen op elkaar zijn gaan lijken, met een convergentie in de richting van lange of platte gezichten. Wilde hondachtigen (de groep dieren waartoe honden, wolven, vossen en jaguars behoren) hebben doorgaans een vergelijkbare langgerekte schedel, terwijl wilde katachtigen (de groep dieren waartoe huiskatten, leeuwen, tijgers en jaguars behoren) een meer natuurlijke variatie vertonen.

Gedomesticeerde rassen van beide soorten strekken zich nu verder uit naar de uitersten van dit spectrum. Deze trend is zichtbaar in de opkomst van katten die gefokt zijn om op XL-bullyhonden te lijken.

Domesticatie heeft al lang aangetoond dat zelfs ver van elkaar verwante soorten op elkaar kunnen gaan lijken en zelfs aan dezelfde aandoeningen kunnen lijden als mensen ingrijpen.

Door selectief fokken worden bepaalde eigenschappen van soorten overdreven. Veel andere door de mens veroorzaakte veranderingen kunnen ertoe leiden dat dieren verder gaan dan hun lichaam van nature aankan. Sommige kippen die voor hun vlees worden gehouden, dragen bijvoorbeeld maar liefst 30 procent van hun lichaamsgewicht aan borstspieren met zich mee, wat vaak leidt tot hart- en longproblemen.

KENMERKEN DIE HET UITERLIJK VAN BABY'S NABOOTSEN

De voorkeur van mensen voor huisdieren met platte gezichten heeft te maken met onze meest basale instincten. Mensen reageren op kenmerken van baby's, zoals ronde hoofden, kleine neuzen en grote, laagstaande ogen. Deze kenmerken, die overdreven aanwezig zijn bij veel katten- en hondenrassen met platte gezichten, lijken op het uiterlijk van menselijke baby's.

Van alle diersoorten is de mens een van de diersoorten die de meeste behoefte heeft aan moederlijke assistentie; dat wil zeggen dat we hulpeloos geboren worden en voor ons voortbestaan ​​afhankelijk zijn van degenen die voor ons zorgen. Deze eigenschap delen we ook met puppy’s en kittens. Daarentegen kunnen vroegrijpe dieren vlak na de geboorte al zien, horen, staan ​​en bewegen gedurende korte periodes. Omdat menselijke baby's zo afhankelijk zijn van de zorg van volwassenen, heeft de evolutie ons gevormd om gevoelig te zijn voor tekenen van kwetsbaarheid en behoefte.

Deze signalen, zoals ronde wangen en grote ogen van een baby, staan ​​bekend als sociale arousals. Deze triggeren een verscheidenheid aan verzorgend gedrag bij volwassenen, van het spreken met hogere stemmen tot het verlenen van zorg.

Een voorbeeld hiervan bij niet-menselijke dieren zijn de zilvermeeuwen (een soort meeuw). De jongen van deze vogels pikken instinctief naar een rode vlek op de snavel van hun ouders, waardoor de volwassen vogel op zoek gaat naar voedsel. Dit rode gebied fungeert als een sociale prikkel en zorgt ervoor dat de behoeften van de welpen op het juiste moment worden vervuld. Gedomesticeerde dieren maken op vergelijkbare wijze effectief gebruik van eeuwenoude verzorgingsmechanismen die voor onze eigen afstammingslijn zijn geëvolueerd.

Deze eigenschappen geven huisdieren misschien een voordeel als het gaat om de vraag naar zorg en aandacht van mensen, maar ze hebben wel een prijskaartje.

De Britse overheid heeft het Animal Welfare Committee aangesteld om onafhankelijk deskundig advies te geven over opkomende zorgen op het gebied van dierenwelzijn. In hun rapport uit 2024 uitte de commissie ernstige zorgen over de effecten van selectief fokken bij zowel katten als honden.

Uit rapporten blijkt dat fokken op extreme fysieke kenmerken, zoals platte gezichten en overdreven schedelvormen, leidt tot wijdverbreide gezondheidsproblemen, waaronder ademhalingsproblemen, neurologische aandoeningen en complicaties bij de geboorte.

De commissie vindt dat dieren met ernstige erfelijke gezondheidsproblemen niet meer voor de fokkerij gebruikt moeten worden en pleit voor strengere regels voor fokkers. Zonder deze hervormingen zullen veel populaire rassen blijven lijden aan vermijdbare en levensbeperkende aandoeningen. Selectief fokken heeft aangetoond hoe gemakkelijk mensen de natuur naar hun eigen hand kunnen zetten en hoe gemakkelijk miljoenen jaren van evolutionaire scheiding tenietgedaan kunnen worden door decennia van kunstmatige selectie.

Als we huisdieren kiezen die op het gezicht van onze eigen baby lijken, kiezen we vaak onbewust eigenschappen die schadelijk zijn voor die dieren. Als we de krachten begrijpen die de convergentie van soorten aandrijven, beseffen we dat we een krachtige en soms gevaarlijke rol spelen bij de vormgeving ervan.