PKK kondigt ontbinding aan

De Koerdische Arbeiderspartij (PKK) heeft haar ontbinding en het einde van haar gewapende strijd tegen de Turkse staat aangekondigd. De aankondiging volgde op een partijcongres dat van 5 tot 7 mei werd gehouden in het Qandilgebergte in Noord-Irak.
PKK kondigt ontbinding aan |
---|
PKK kondigt ontbinding aan |
De PKK, die door Turkije als terroristische organisatie wordt beschouwd, is al meer dan 40 jaar verwikkeld in gewapende conflicten met Turkse strijdkrachten. De gevechten bereikten hun hoogtepunt in de jaren negentig, met grote uitbarstingen in 2015-2016. De aankondiging van de ontbinding van de groep volgt op een oproep eind februari van PKK-leider Abdullah Öcalan, waarin hij de groep aanspoorde om te ontwapenen.
Öcalan zit al 26 jaar gevangen in de gevangenis van İmralı, gelegen op een afgelegen eiland in de Turkse Zee van Marmara. Na een jarenlange klopjacht, waarbij hij onder meer aanwezig was in Syrië en verschillende Europese landen, werd Öcalan in februari 1999 in Nairobi, Kenia, gevangengenomen door Turkse inlichtingenofficieren.
De gewapende groep kondigde aan dat er binnenkort details over haar ontbinding bekend zouden worden gemaakt.
De aankondiging van de PKK van maandag bevatte ook het nieuws dat twee hoge commandanten van de organisatie, Fuat-Ali Haydar Kaytan en Riza Altun, respectievelijk in 2018 en 2019 waren gedood.
In oktober 2024 werd het Koerdische vredesproces nieuw leven ingeblazen met een aankondiging van Devlet Bahçeli in het Turkse parlement. Bahçeli, voorzitter van de ultranationalistische Nationale Actiepartij (MHP), is de belangrijkste coalitiepartner van president Recep Tayyip Erdoğan.
Bahçeli's aankondiging schokte velen, aangezien de MHP-leider al lang vijandig staat tegenover Öcalan en de PKK. Eerder had hij al opgeroepen tot de executie van de leider van de groep.
De recente herstart van het Koerdische vredesproces volgt op een eerdere poging om het probleem op te lossen in 2012. Hierbij waren ontmoetingen tussen Turkse functionarissen en Öcalan aan de orde, maar de gesprekken mislukten in 2014-2015.
Naast het beëindigen van de conflicten tussen Turkse strijdkrachten en de PKK, richtte het initiatief zich ook op andere kwesties, zoals het recht op onderwijs in de moedertaal en de democratisering van Turkije.
Bahçeli's aankondiging in oktober bevatte een bedekte suggestie dat Öcalan onder huisarrest zou kunnen worden geplaatst als hij akkoord zou gaan met de ontbinding van de gewapende groep.
Na de aankondiging van de PKK op maandag zijn er echter nog steeds geen details bekendgemaakt over de geruchten over de zet van de leider.
Er gingen al langer geruchten over de mogelijke vrijlating van andere gevangengenomen Koerdische leiders, zoals de voormalige voorzitter van de Democratische Volkspartij (HDP) en presidentskandidaat Selahattin Demirtaş. Deze geruchten waren echter nog onduidelijk toen de groep dit bekendmaakte.
Andere details, zoals de mogelijke uitbreiding van Koerdische taalrechten in Turkije als onderdeel van de deal, blijven eveneens onaangekondigd.
PKK kondigt ontbinding aan |
De binnenlandse politiek van Turkije werd de afgelopen maanden opgeschrikt door de gevangenneming op 19 maart van de burgemeester van Istanbul en presidentskandidaat Ekrem İmamoğlu. Na de arrestatie van İmamoğlu braken er grote protesten uit. De burgemeester van Istanbul is een van de populairste oppositiekandidaten in Turkije en wordt door velen gezien als de belangrijkste uitdager van president Erdoğan.
Zelfs vóór de arrestatie van İmamoğlu stonden oppositiegemeenten in Turkije al onder toenemende druk in de vorm van onderzoeken, arrestaties en het ontslag van gekozen vertegenwoordigers.
De druk op oppositiegemeenten was gericht op zowel de gemeenten van de pro-Koerdische DEM-partij als die van de belangrijkste oppositiepartij, de Republikeinse Volkspartij (CHP).
Velen merkten op dat er parallel aan het door Bahçeli geïnitieerde vredesproces ook Koerdische leiders worden afgezet en gevangengezet.
De Turkse minister van Justitie Yılmaz Tunç verwelkomde de aankondiging van de PKK en noemde het “een belangrijk keerpunt in de uitroeiing van de plaag van het terrorisme.”
Minister van Communicatie Fahrettin Altun prees de ontbinding en zei: "Turkije heeft verschillende prijzen betaald, ontberingen geleden en, het allerbelangrijkste, haar zonen en dochters gemarteld ter wille van het vaderland, totdat dit punt na meer dan 40 jaar is bereikt."
Ook Tuncer Bakırhan, medevoorzitter van de DEM-partij, sprak zijn steun uit voor de aankondiging. Hij zei: "Nu is er geen excuus meer om geen democratisch Turkije op te bouwen."
Geschreven/vertaald voor Medyascope door Leo Kendrick
Medyascope