Mümtaz'er Türköne schreef: Wie wint, wie verliest?

In zijn artikel getiteld “Wie wint en wie verliest?” schreef Mümtaz'er Türköne dat de politieke concurrentie in Türkiye een nieuw tijdperk is ingegaan, dat de autocratische structuur van de regering begint te ontbinden en dat de oppositie een periode is ingegaan waarin zij “de macht verovert zonder te staken.”

We zijn getuige van de bliksemschichten die ontstaan uit de botsing van strategieën en tactische zetten. Woedekreten kruisen elkaar als donder. De politieke rivaliteit tussen de regeringspartij Erdogan en de oppositie, de CHP, duurt voort in volle gang, een felle strijd in zijn meest brute fase.
Oorlogen worden niet uitgevochten wanneer de belangen van de partijen botsen. Het zijn altijd de percepties en mogelijke bedreigingen die een oorlog uitlokken, niet de concrete situatie. De mogelijkheid van een regeringswisseling in 2028 is de werkelijke oorzaak van de oorlog van vandaag. De CHP wordt gezien als een bedreiging. Deze mogelijkheid brengt de verkiezingen automatisch naar 2027, maar daar stopt het niet. Deze vastberadenheid leidt ertoe dat degenen die rekenen op een mogelijk verlies, zich voluit inzetten op het politieke toneel, waardoor Turkije gedwongen wordt nog eerder verkiezingen te houden. Vervroegde verkiezingen in 2026, terwijl de amandelbomen in bloei staan, zijn een niet onaanzienlijke mogelijkheid.
Natuurlijk vechten de partijen niet tegen gelijke krachten. De regeringspartij mobiliseert alle krachten en middelen die ze tot haar beschikking heeft om haar bestaan te verlengen. De oppositie kan alleen maar geduldig weerstand bieden. Omdat de oorlog door het volk wordt beslecht, bepaalt rechtvaardigheid, niet geweld, de uitkomst.
We zullen de vruchten zien van de dynamiek die in oktober 2024 begon en Turkije in een compleet nieuwe richting stuwt vóór 2026. De uitschakeling van Iran door de VS en Israël en het einde van de Syrische burgeroorlog hebben Turkije tot de machtigste speler in de regio gemaakt. Tegelijkertijd is Turkije een nauwere samenwerking aangegaan met de VS en het VK op het gebied van regionaal beleid. Het vredesproces is ons op een presenteerblaadje aangereikt, het product van een nieuwe dynamiek, verschuivende posities van belangrijke actoren en regionale evenwichten die de wil van Turkije te boven gaan.
De democratische en juridische fundamenten van het vredesproces, onmisbaar voor het proces, neutraliseerden de macht en de machtsinstrumenten van het paleis, dat tussen 2017 en 2023 een eigen autocratie had opgebouwd. In de overtuiging dat ze zonder deze instrumenten niet kon regeren, verzette de regering zich geduldig tegen het proces, spelend op tijd en vertrouwend op de kansen die het toeval bood. De verwachte meevaller kwam echter niet en de tijd verstreek. De gevolgen van het afgelopen jaar zullen ons daarom nog lang bijblijven, net als de vruchtbare alluviale grond die door het vloedwater is achtergelaten.
De vrijlating van Selahattin Demirtaş zal een keerpunt zijn en een kettingreactie van nieuwe reacties in gang zetten. De deadline die de Commissie de regering heeft gesteld, is eveneens verlengd. De PKK heeft zijn steentje bijgedragen aan een terreurvrij Turkije. Nu is de staat aan de beurt. Eén persoon, Erdoğan, zal zijn voorbehoud intrekken en het proces zal weer op de rails komen, ditmaal met wederzijdse instemming.
Het vredesproces heeft het afgelopen jaar aangetoond dat de autocratische privileges van de regering en de belangen van de Republiek Turkije en de Turkse natie ontegenzeggelijk met elkaar in conflict zijn. De regering heeft nu geen andere keuze dan deze tegenstrijdigheid te overwinnen door terug te keren naar de rechtsstaat en de democratie, en zo de weg vrij te maken voor een rooskleurige toekomst voor Turkije.
De vraag wie Erdogans politieke nalatenschap zal erven, is cruciaal en heeft direct betrekking op de politieke berekeningen van vandaag, niet op de toekomst. Een leider die zijn opvolging overlaat aan onzekerheid, en daarmee chaos, kan zijn stalen kern, die links-rechts speelt, niet bedwingen. De benoeming van een kroonprins of opvolger , waarbij één persoon onmiskenbaar prominent is, brengt evenwicht en rust in de bestaande heersende elite. Omgekeerd maken leiders die hun ondergeschikten willen aansturen en in evenwicht willen brengen, van de opvolgingskwestie een strijd en grijpen ze in feite de macht. Erdoğan heeft geen tweede man nodig. Zodra hij zijn opvolger heeft benoemd, kan hij plannen maken voor de toekomst en daarmee de controle over het heden overnemen.
De echte kwestie is de politieke erfenis. De AK-partij begon als een liberaal-islamitische partij binnen de traditie van de Nationale Visie, met haar kernkaderleden. Naarmate ze ongeëvenaard werd, hanteerde ze haar voorkeuren, zoals het uitbreiden van religieus onderwijs en het beschermen van het Directoraat voor Religieuze Zaken, puur formeel. Naarmate de doctrinaire kaderleden werden gezuiverd, nam de AK-partij ook af van een partij met een objectieve reden. De huidige AK-partij lijkt geneigd haar identiteit als centrumrechtse partij te behouden, zoals de Rechtvaardigheidspartij-DYP of de ANAP, met losse banden. Heeft Erdoğan een politieke en ideologische erfenis die verder gaat dan zijn persoonlijke charisma? In de toekomst zullen sommigen, afhankelijk van de omstandigheden, in de afgelopen 23 jaar selectief een politieke identiteit proberen te cultiveren. Er zijn echter vandaag de dag geen zichtbare tekenen van deze potentiële erfenis.
Wat er vandaag de dag lijkt te zijn, is een machtsverhouding die niet voldoet aan dictatoriale normen, aangezien de oppositie zich niet volledig heeft geïntimideerd en haar rol als alternatief voor de regeringspartij niet heeft opgegeven, en probeert extreme autocratische tendensen te ontwikkelen door de constitutionele structuur van het land te ondermijnen. Het feit dat de geplande fasen van dit proces uitsluitend onder Erdoğans controle staan en dat de wanhopige maar aanhoudende pogingen om de CHP te zuiveren, kunnen worden geïnterpreteerd als een samenvatting van deze situatie.
Ten eerste wordt de regering verpletterd door een disfunctioneel politiek systeem dat niet in staat is oplossingen te bieden. Ze is niet in staat oplossingen te vinden waar ze vastzit. Het presidentiële regeringssysteem heeft niet alleen de macht in één hand geconcentreerd; het heeft ook de checks and balances vernietigd die het systeem in staat stellen effectief en gevoelig te functioneren, met een gevoeligheid voor actie en reactie. Het feit dat de regeringsleden en de bureaucratie, die grotendeels onder het bevel van het paleis lijken te staan, een ongecontroleerde en daardoor ineffectieve macht creëren in het centrum en in de provincies, verklaart de belangrijkste reden voor de impasse in het systeem. Het parlementaire systeem bracht de stijgende eisen van de samenleving naadloos over op het systeem, en hield toezicht op en monitorde oplossingen. Het huidige systeem is zich niet bewust van problemen die verder gaan dan de klachten die de Centrale Bank van de Republiek Turkije (CIMER) heeft ontvangen. Er zijn talloze onopgeloste systemische problemen en onder deze omstandigheden zijn oplossingen onmogelijk.
De economische crisis is uitgegroeid tot een systemisch probleem en blijft onopgelost dankzij dit systeem. Het besturingssysteem, de productielijn, de input-output-compatibiliteit en het organigram hebben allemaal niets met elkaar te maken.
Het rechtssysteem is failliet. De minister van Justitie beweert dat Turkije het land is dat zich het vaakst aan de uitspraken van het EHRM houdt, maar hij noemt geen cijfers. Turkije heeft meer zaken bij het EHRM en uitspraken die niet zijn nageleefd dan alle ruim 46 landen met die uitspraken samen, met uitzondering van Rusland. Hij vergeet ook te vermelden dat de uitspraken die niet zijn nageleefd, politiek gemotiveerde zaken zijn.
Onrechtmatige overheersing van de politieke concurrentieorde ondermijnt het rechtvaardigheidsgevoel in het hele land en neemt bovenal het vertrouwen weg dat onontbeerlijk is voor de economie.
De verliezen van de regering worden afgeschreven als winst voor de oppositie. Deze vijandige houding opent de deur naar publieke empathie met de oppositie. De massa die lijdt onder de economische crisis identificeert zich met de CHP. De regering bouwt een ladder van vijandigheid tegen de oppositie op, waardoor de publieke steun toeneemt. Door deze ladder te beklimmen, transformeert de oppositie de groeiende kloof tussen hen en de regering in een onmiskenbaar voordeel. De autocratie stort in door te botsen met de realiteit van het land.
Uit opiniepeilingen blijkt dat drie oppositieleiders een duidelijke voorsprong hebben op Erdogan. Het fundamentele verschil tussen partijvoorkeur en persoonlijke voorkeuren suggereert dat de regering op het punt staat omvergeworpen te worden door haar eigen constructie.
Beschouw agenda's als de brandstofpunten die je verdient door aan te vallen in die computerspellen. De regering verliest macht door aan te vallen, terwijl de oppositie macht wint zonder aan te vallen. Wanneer degenen die deze meedogenloze concurrentie observeren zich vervolgens positioneren op basis van de nieuw ontstane machtsbalans, wordt het raadsel van de machtsoverdracht doorgeschoven van de aanstaande verkiezingsdatum naar het heden. De grenzen zijn scherp.
De gebeurtenissen die plaatsvinden, met andere woorden de machtspelletjes die op de agenda staan, verschijnen voor u als een strakke kalender die bepaalt wie er wint en wie er verliest als de gebeurtenissen worden uitgesteld.
Het zijn zulke dagen.
Medyascope


