Onhandige mensen betalen R$ 66.000 per maand voor een rechter. Een luxe auto en een VIP-kamer zijn nog het minste.

Drie jaar geleden koos het Hooggerechtshof voor het motto: "Het Hof voor Sociale Rechtvaardigheid". Het idee was om de maatschappij te bereiken. Vorige week hoorden we dat hetzelfde Hooggerechtshof R$ 1,5 miljoen over twee jaar zal uitgeven aan de opening van een VIP-lounge op de luchthaven van Brasília . De reden: voorkomen dat "kwaadwillende of onwelgevallige" personen de rechters van het Hof benaderen.

(Vraag: zou u een TST-minister kunnen herkennen?)

Deze week werd een ander contract openbaar gemaakt: het Hof zal R$ 10,4 miljoen uitgeven aan 30 sedans voor de 27 rechters. Het gekozen model, het duurste van de vier concurrenten, kost R$ 346.000 per stuk. Het is een hybride met een 2,5-liter motor, 211 pk en vermoedelijk het comfort dat ambtenaren verwachten.

Zoals u weet, is dit soort kosten niet exclusief voorbehouden aan de hoogste instantie van arbeidsrechtspraak. Om een voorbeeld te geven: het is voldoende om te onthouden dat het Hooggerechtshof (STF) en het Hooggerechtshof (STJ) al speciale kamers hadden op de luchthaven, die als voorbeeld dienden voor de Hogere Arbeidsrechtbank (TST). Juristen begrijpen gelijkheid.

Zulke voorrechten wekken bij veel belastingbetalers de woede op (ongemakkelijke mensen zijn nu eenmaal zo: ze klagen over het betalen van belasting en vervolgens over hoe het geld wordt besteed). Maar vergeleken met alle uitgaven die Brazilië doet om de rechtvaardigheid te handhaven, zijn het kleine bedragen.

Alleen al aan betalingen aan rechters boven het constitutionele plafond werd vorig jaar R$ 10,5 miljard betaald, wat overeenkomt met 30.000 standaard TST-voertuigen. Dit is een stijging van bijna 50% ten opzichte van het cijfer uit 2023. Een ware race om het plafond te overschrijden, aldus onderzoeker Bruno Carazza, die gegevens verzamelde van rechtbanken en de Nationale Raad van Justitie (CNJ).

In twee jaar tijd verdient een 'gemiddelde' Braziliaanse rechter het equivalent van een standaard TST VIP-kamer

Opvallend is de ontwikkeling van de inkomsten per magistraat.

In 2023, toen de gemiddelde toelage (het basissalaris) van Braziliaanse rechters R$ 34,4 duizend bedroeg, bereikte hun netto-inkomen – dat wil zeggen het bedrag dat ze daadwerkelijk per maand ontvingen – R$ 45 duizend dankzij de zogenaamde compensatiebetalingen.

Het jaar daarop bedroeg de nettowinst, met een gemiddelde subsidie van R$ 36,7 duizend, bijna R$ 55 duizend, zo blijkt uit het onderzoek.

Maar daar bleef het niet bij. In februari 2025 bereikte het gemiddelde inkomen van rechters in het land een record van R$ 66.400 – R$ 20.000 boven het salarisplafond voor de publieke sector van R$ 46.400.

Dit betekent dat een "gemiddelde" Braziliaanse rechter in twee jaar tijd bijna R$ 1,6 miljoen verdient. Dat is genoeg voor een standaard TST VIP-kamer en er blijft nog wat over. Zijn er rechters die minder verdienen? Ja. En er zijn er die meer verdienen. We hebben het over het gemiddelde.

Vijf jaar geleden vertegenwoordigden de extra's op het basissalaris minder dan 5% van het gemiddelde inkomen van rechters. Dit jaar bedragen deze extra's meer dan 40% van het salaris, volgens onderzoek van Bruno Carazza. Gelukkig voor degenen die ze ontvangen, is dit type betaling belastingvrij.

Wat zijn deze extra betalingen? Enkele voorbeelden van Braziliaanse rechtbanken zijn: huisvesting, voedsel en gezondheidszorg; privéonderwijs voor kinderen en personen ten laste; honoraria voor vertegenwoordiging; bonussen; compensatie voor het gebruik van een persoonlijke mobiele telefoon; opleidingsvergoedingen; en meer.

Veel van deze betalingen worden gedaan – en beschouwd als "compenserend", dus niet onderworpen aan het plafond en vrijgesteld van inkomstenbelasting – door middel van uitspraken van administratieve rechtbanken, bekrachtigd door de Nationale Raad van Justitie (CNJ). Hoewel ze niet door het Congres zijn goedgekeurd, begrijpt de rechterlijke macht dat ze kracht van wet hebben.

Vorig jaar probeerde de regering een bepaling in de Grondwet op te nemen die bepaalde dat alleen delen "die uitdrukkelijk in aanvullende wetgeving zijn voorzien" – waarvoor een hoger quorum vereist is – het ambtenarenplafond mochten overschrijden. Onder invloed van de rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie verlaagde het Congres de eis tot "uitdrukkelijk voorzien in de gewone wetgeving". In de praktijk bood dit ruimte voor interpretatie. Alles blijft dus zoals het is.

Elke werkende Braziliaan doneert jaarlijks R$1.500 aan de staat om de rechtvaardigheid te financieren

Als we de salarissen, extra plafondfondsen, VIP-ruimtes, voertuigen en het onderhoud van het hele apparaat erbij optellen, bedroegen de totale uitgaven van Brazilië aan justitie in 2024 R$ 157 miljard, R$ 22 miljard meer dan het jaar ervoor, zo blijkt uit gegevens van het Nationaal Ministerie van Financiën .

Gemiddeld doneerde elke werkende Braziliaan (werknemer, zelfstandige, ondernemer) gedurende het jaar ongeveer R$ 1.500 aan de staat, alleen al om de rechterlijke macht te financieren.

Vergeleken met de omvang van de economie stegen de uitgaven tussen 2023 en 2024 van 1,33% naar 1,43% van het bbp. Dit is meer dan vier keer het wereldwijde gemiddelde (0,3% van het bbp) en bijna drie keer het gemiddelde voor opkomende economieën (0,5%).

Vorig jaar schreef Luís Roberto Barroso, in een commentaar op een soortgelijk onderzoek, dat het werk van de rechterlijke macht "een onschatbare waarde heeft, die niet in geld kan worden uitgedrukt". "De kosten van rechtvaardigheid lijken misschien hoog, maar de kosten van het gebrek aan rechtvaardigheid zijn veel groter", concludeerde de president van het Federale Hooggerechtshof (STF) en de Nationale Raad voor Justitie (CNJ).

Volgens het ministerie van Financiën geeft alleen El Salvador, met 1,6% van het bbp, meer uit aan het rechtssysteem dan Brazilië. Mocht u ooit de fout maken om een rechter van het Hooggerechtshof te benaderen, vraag hem dan wat hij van het rechtssysteem daar vindt.