Wake-up call voor Europa
In tijden van grote onzekerheid is de duurzaamheid van de financiële markten voor iedereen een zorg, vanwege de impact die dit kan hebben op de reële economie en de manier waarop maatschappelijke organisaties direct worden getroffen.
In een steeds globalere wereld die wordt bepaald door de nabijheid die wordt veroorzaakt door technologie en de democratisering van informatie, en die van nature in belangrijke mate voorkomt op de financiële markten, is het belangrijk om te zorgen voor het voortbestaan van machtsevenwichten die buitensporige dominante posities voorkomen of beperken. Deze posities zouden kunnen leiden tot extreme machtssituaties die onomkeerbaar worden en ongewenste gevolgen hebben.
Het is in een mondiale context waarin tekenen van bedreiging van deze evenwichten beginnen op te duiken, dat Europese spelers in bredere zin, maar vooral in de context van de financiële markten, moeten nadenken.
De afgelopen maanden stonden in het teken van extreme onzekerheid over het profiel en het gedrag van de financiële markten op de middellange en korte termijn.
We leven in misschien wel een van de meest onvoorspelbare tijden uit de recente geschiedenis.
Europa, als integraal onderdeel van de wereldorde, komt in dit scenario naar voren als een sleutelspeler, zowel door exogene als endogene factoren. Ik ben van mening dat Europa deze realiteit moet zien als het 'moment' om zijn rol als besluitvormer en actieve mondiale actor terug te winnen, een rol die de afgelopen decennia aan andere werelddelen is verloren gegaan.
Het verhaal van een lineaire opkomst van de euro als wereldwijde reservevaluta verdient bijvoorbeeld nadere analyse. Hoewel de Amerikaanse dollar zijn dominante positie behoudt (58% van de wereldwijde reserves), vertegenwoordigt de euro volgens gegevens die in juni van dit jaar door de Europese Centrale Bank (ECB) zijn gepubliceerd , momenteel bijna 20% van deze reserves – een weerspiegeling van de stabiliteit van de euro en de cruciale rol die hij speelt als pijler in een steeds multipolairder en complexer monetair systeem.
De signalen die we van Europese beleidsmakers hebben opgevangen, laten zien dat Europa, verre van een passieve houding aan te nemen in deze context, juist de herdefiniëring van de spelregels bevordert door een gecombineerde aanpak van regelgevende innovatie, veerkracht van de bankensector en een baanbrekende inzet voor duurzaamheid. Dit is het nieuwe kompas en de drijvende kracht achter de positie van Europa in het wereldwijde financiële landschap.
Europa heeft wereldwijd het voortouw genomen bij het creëren van een kader dat stabiliteit, transparantie en innovatie op de financiële markten bevordert. Met de implementatie van regelgeving zoals MiCA (Markets in Crypto-Assets) en de AI Act tussen 2024 en 2025 reguleert Europa niet alleen nieuwe activa en technologieën, maar creëert het ook een veilige omgeving voor de ontwikkeling ervan. Deze proactieve aanpak beschermt consumenten en investeerders en bevordert een innovatie-ecosysteem dat talent en kapitaal aantrekt, waardoor we vooroplopen in de digitale economie.
Een robuust regelgevingskader creëert op zijn beurt een vruchtbare bodem voor de veerkracht en groei van de Europese bankensector. In 2024 boekten de toonaangevende banken in de regio een omzetgroei van 14%, een duidelijk teken van vitaliteit, volgens gegevens van GlobalData . Deze soliditeit, gecombineerd met een golf van strategische consolidatie, zorgt voor sterkere, efficiëntere en daardoor concurrerendere instellingen. Hoewel uitdagingen zoals de normalisatie van de rentetarieven in 2025 zorgvuldig beheer vereisen, positioneert de onwrikbare focus op efficiëntie en digitale transformatie Europese banken op een succesvol traject.
Maar de ware voorhoede van deze financiële evolutie vindt zijn maximale en meest impactvolle uitdrukking op het gebied van duurzaamheid. Europa praat niet langer "alleen maar" over groene financiering – het implementeert het ook. Zo verdubbelde de Europese Investeringsbank (EIB) in 2024 haar investeringen in Portugal , met een recordbedrag van meer dan € 1,1 miljard dat naar groene financiering ging. Ongeveer 63% van deze financiering is rechtstreeks bestemd voor klimaatactie. Deze inzet, ondersteund door ambitieuze programma's zoals Horizon Europe en de toenemende integratie van ESG-criteria, transformeert onze economie radicaal en creëert een groeiparadigma dat zowel welvarend als verantwoord is.
Deze hele context zal ongetwijfeld een zeer gunstig klimaat creëren voor de ontwikkeling en robuustheid van de Europese financiële markten, waardoor deze vanuit het perspectief van beleggers naar een hoger mondiaal niveau worden getild. Laten wij Europeanen leren niet in de valkuil te trappen van regelgeving die ontaardt in 'bureaucratie', en laten we ook 'dereguleren' door te reguleren.
Als dit niet wordt gewaarborgd, twijfelen we er niet aan dat de markt in brede zin zal proberen haar eigen evenwicht te vinden door haar eigen regels te hanteren. Regulering is welkom, maar gezien het nieuwe informatie- en technologieparadigma dat de vorm van de financiële markten al heeft veranderd.
De nieuwe rol van Europa op de financiële markten is onmiskenbaar die van een strategische pionier. Door slimme regelgeving te implementeren, een veerkrachtige bankensector te bevorderen en de wereldwijde transitie naar een groene economie te leiden, past Europa zich aan en bouwt het aan een nieuwe toekomst. Voor financiële instellingen is dit een tijd van enorme kansen en, belangrijker nog, van verantwoordelijkheid: actief deelnemen aan deze transformatie en het voortouw nemen is essentieel voor iedereen die wil floreren in het nieuwe tijdperk van de financiële markten.
Algemeen directeur en hoofd Treasury bij Bison Bank
sapo
