Statushouders speciaal opgeleid voor de bouw: 'Ik voel mij nuttig'

Eén van de eerste deelnemers aan de opleiding is de 32-jarige Baki. Hij verliet ruim 3,5 jaar geleden Turkije als politiek vluchteling en werkt sinds een maand als assistent-uitvoerder bij Heijmans aan de Emmabrug in Nieuwegein.

Baki heeft inmiddels zijn diploma Nederlands als tweede taal behaald, op hbo/wo-niveau, en heeft hij een eigen woning gevonden. "In de bouw heb je veel vaktermen zoals kuip of schotbalk, die je niet leert op de Nederlandse taalcursus. Met taal gaan alle deuren open", zegt hij tegen RTL Nieuws.

De Turkse assistent-uitvoerder vertelt dat in Turkije op het werk een strenge hiërarchie geldt. "Hier in Nederland mag je altijd langskomen met vragen en mag je meteen 'je' zeggen tegen je baas. Dat vind ik beter. Iedereen is aardig en ik voel mij nuttig voor het project en ik krijg meteen vertrouwen."

Net als de twaalf andere cursisten werkt hij al voor bouwbedrijf Heijmans. Naast hun baan gaan ze de komende tien weken twee dagen per week naar het Koning Willem I College in Den Bosch voor het leren van vaktaal, kennis over Nederlandse bouwregels en protocollen, maar ook cultuuroriëntatie en coaching. Zo leren ze niet alleen een vak, maar ook effectief communiceren met collega’s en ze krijgen ondersteuning bij de overstap van een uitkering naar werk.

Volgens Baki zit er heel veel talent onder de statushouders. "Ze hebben maar één kans nodig om zich te ontwikkelen en ik heb die kans genomen. Je moet écht buffelen en hard werken om alles te leren", zegt hij.

Ook bij Heijmans zien ze de voordelen. "Als je mensen echt een kans geeft, zie je hoeveel talent er in een nieuw begin schuilt. Deze opleiding helpt statushouders niet alleen aan een baan, maar ook aan een plek in onze samenleving", zegt Agnes Jongkind, HR-directeur bij Heijmans.

65 mensen aan het werk

In twee jaar tijd heeft het Bossche bouwbedrijf 65 statushouders aan het werk. Veel nieuwkomers beschikken over een technische opleiding en werkervaring, maar ze hebben nog extra begeleiding nodig om die vaardigheden verder te ontwikkelen. Daarom begint Heijmans met deze opleiding voor eigen werknemers. Het bouwbedrijf wil drie keer per jaar starten met een nieuwe groep.

Baki behoort tot de eerste lichting van de speciale bouwopleiding. De ambitie is om dit in de toekomst verder uit te breiden. "Iedere gemeente zoekt oplossingen voor integratie en arbeidsparticipatie van statushouders. Dit project laat zien dat het kan, als je écht samenwerkt", zegt Dennis Verschuren, de woordvoerder van Heijmans.

Het bouwbedrijf is niet het eerste bedrijf dat potentie ziet in statushouders voor een baan in de techniek. De techniekbranche zoekt nog 60.000 vakmensen en is daarom in 2022 het Aanvalsplan Techniek gestart. Statushouders kunnen een belangrijke bijdrage leveren: in die groep zit een arbeidspotentieel van 4.000 tot 10.000 mensen.

Hoeveel statushouders aan de slag zijn in de techniekbranche is onbekend. Volgens Jurjen van Ligten, Beleidsmedewerker Onderwijs & Arbeidsmarkt bij Koninklijke Metaalunie en verbonden aan het Aanvalsplan, lopen er nu zo'n 70 verschillende trajecten. Vanwege strenge privacyregels (AVG) is registratie lastig.

Werk belangrijke inkomstenbron

Het CBS onderzoekt in opdracht van de overheid hoe het asielzoekers vergaat die sinds 2014 naar Nederland kwamen en een verblijfsvergunning kregen. Werk is voor deze statushouders steeds vaker de belangrijkste bron van inkomsten als ze langer in Nederland zijn.

In 2014 (hun eerste jaar in Nederland) waren bijna alle statushouders met een verblijfsvergunning afhankelijk van een uitkering of hadden geen inkomen. In 2023 had 47 procent werk als belangrijkste inkomstenbron. Alleen registreert het CBS niet hoeveel procent van hen in de techniek werkt.

Bij attractiepark Neeltje Jans in Zeeland is statushouder Ibrahim aan het werk. “Ik hou er niet van om niets te doen”, vertelt hij in deze video.