Collageenhype bereikt supermarkt: echt gladde huid of alleen gladde marketing?

Van een viral roze collageen-matcha die je huid 'zó super glowy!' maakt, tot collageen-wentelteefjes en zelfs martini's. Personen die hun geld verdienen op sociale media trekken van alles uit de kast om hun kijkers aan het supplement te krijgen.

Collageen is een lichaamseigen eiwit en een belangrijk bouwsteen voor huid, botten en gewrichten. Naarmate je ouder wordt, maakt je lichaam minder collageen aan. Dat leidt tot een slappere huid en rimpels; precies de reden dat de supplementenindustrie collageen als hét anti-verouderingsproduct in de markt zet. Fabrikanten beloven vaak dat je een soepelere en jonger ogende huid krijgt door collageen te slikken.

De hype vertaalt zich in hard klinkende cijfers. Op TikTok en Instagram is collageen enorm trending, met influencers die 'collacino's' (collageen-cappucino's) maken en de collageenproducten lovend prijzen. De Europese markt voor collageensupplementen groeit naar verwachting tot ruim 2 miljard dollar (1,69 miljard euro) in 2025 en 2,2 miljard dollar in 2030. In de Benelux is de markt in 2027 goed voor zo’n 400 miljoen dollar met Nederland als de grootste afzetmarkt binnen de regio.

Weten welke supplementen wél werken? Deze video maakten we over vitaminepillen:

Een pot collageenpoeder kost al snel 30 euro en gaat ongeveer een maand mee, als je je aan de aanbevolen dosis per dag houdt. Dat kost je dus ongeveer 1 euro per dag. Nederlandse merken zoals Vitakruid en Lucovitaal springen op de trend en verkopen een divers aanbod aan collageenproducten. En voor de niet-online shoppers liggen de collageenpoeders sinds kort ook gewoon in het schap bij de lokale Albert Heijn.

Maar: het ondersteunende wetenschappelijke bewijs voor de claims bij collageensupplementen is beperkt. "Het collageen dat je slikt, wordt in stukjes geknipt in je darmen en gerecycled. Het gaat echt niet nestelen waar je extra collageen zou willen hebben", zegt hoogleraar dermatologie Tamar Nijsten (Erasmus MC).

Kleine studies tonen soms minieme verbeteringen in huidelasticiteit, maar uit onderzoek van Harvard blijkt dat veel onderzoek is gesponsord door de industrie zelf en de effecten niet overtuigend zijn.

Zo smeren deelnemers soms geen crèmes voorafgaand aan een onderzoek, terwijl ze dit tijdens de studie wél doen. Dit kan de elasticiteit van de huid verbeteren, maar dit zegt niets over collageenproductie in de huid zelf. Bovendien worden supplementen vaak gecombineerd met vitamine C of andere stoffen, waardoor niet duidelijk is of eventuele effecten daadwerkelijk door collageen komen. "De claim dat collageensupplementen je huid, haar of nagels verbeteren is eigenlijk gewoon niet correct", aldus Nijsten.

Collageen geeft je huid wel stevigheid en elasticiteit, maar alleen de collageen die je lichaam zelf aanmaakt; en dat vergeten veel fabrikanten te vermelden. Collageen zit op de grens van beauty en gezondheid, en verkopers van de supplementen spelen hier handig op in. Beautyclaims zoals 'anti-aging' mogen gemaakt worden, maar gezondheidsclaims niet.

Niet elke webshop houdt zich hieraan, bleek vorige maand uit onderzoek van toezichthouder NVWA. Een verbluffende 80 procent van de onderzochte webshops misleidt consumenten met collageenclaims. De meeste bedrijven gaven na het onderzoek hun fouten toe en pasten de teksten op hun websites aan, maar enkele spelers, onder wie Vitakruid, betwisten de bevindingen en vinden dat de toezichthouder te kort door de bocht gaat.

Toen RTL Nieuws Albert Heijn - dat niet in het NVWA-onderzoek voorkomt - vroeg naar de wetenschappelijke onderbouwing van hun eigen Care Collageen-poeder, wijzigde de keten bijna onmiddellijk de productomschrijving op hun website.

Waar het poeder eerst blijkbaar 'helpt om je huid soepel, stevig en elastisch te houden' en 'de huid ondersteunt en versterkt van binnenuit'. Staat er nu slechts een sober tekstje over dat collageen een eiwit is dat voorkomt in huid, haar en nagels, en dat het collageengehalte bij huidveroudering kan afnemen. Albert Heijn geeft aan dat deze aanpassing al eerder op de planning stond.

Volgens dermatologen zijn er maar een paar bewezen manieren om huidveroudering te remmen:

• Elke dag zonnebrand smeren
• Niet roken
• Gezond eten en leven

"Zonnebrandcrème is by far de beste anti-aging crème die je kunt wensen", zegt Nijsten. "Collageen slikken is niet gevaarlijk, maar het doet vooral pijn in je portemonnee."