Het laatste examen van Pedro Sánchez

Politiek nieuws, dat gezien het overgrote deel van de inhoud meer een juridisch en nieuwsgericht stuk is, weigert te accepteren dat we midden in de nazomer zitten en ons even rust moeten gunnen van al dat schandaal. De "vroeger was het minder warm" die we constant uit ieders mond horen, kent een equivalent onder old-school journalisten: "Vroeger gebeurde er in de zomer nauwelijks iets." En ze hebben gelijk. Op een dag in augustus zou de nieuwsspot gericht moeten zijn op een blauwe haai die op een willekeurig strand is gestrand, of op de plaag van Britse toeristen die een dieet volgen dat uitsluitend op alcohol is gebaseerd en vervolgens onbevreesd vanaf hun balkon in het zwembad van een hotel springen.

Maar sinds we begonnen te zweten, zijn we van de zaak van vóór de zomer van Leire Díez, de loodgieter van de PSOE, naar de Cerdán-affaire gegaan. En van daaruit, zonder onderbreking, naar het Cristóbal Montoro-schandaal, en uiteindelijk, voorlopig, naar de beslissing van het Hooggerechtshof om de procureur-generaal van de staat, Alvaro García Ortiz, voor de rechter te brengen.

Het is niet voldoende om een meerderheid te vormen om te investeren als er daarna geen budgetten zijn.

Tussendoor hoorden we, als garnering, de onuitsprekelijke Koldo García vragen om een Cubaan voor het weekend – die je met je belastinggeld hebt betaald – of een medewerker van een bedrijf de les lezen over de noodzaak om je billen en tepels te laten zien tijdens een date. Om het helemaal af te maken, voegde Koldo eraan toe dat alle vrouwen hoeren zijn, en om dit te illustreren legde hij uit dat je met slechts vijfhonderd dollar krijgt wat je wilt. Ik ben een feminist omdat ik een socialist ben, is een uitspraak die we ooit hoorden van oud-minister José Luís Ábalos. Zelfs het trio Mariano Ozores, Fernando Esteso en Andrés Pajares ging niet zo ver in het tijdperk van de 'destape' (ontmaskering). En om daaraan toe te voegen, en bijna anekdotisch, de strijd om valse cv's die Noelia Núñez, de jonge PP-kandidaat die door Alberto Núñez Feijóo werd gepromoot tijdens het recente buitengewone congres van zijn partij, haar ontslag kostte. En nu heeft hij zijn ambtgenoot, de regeringscommissaris voor de wederopbouw van de door de overstroming veroorzaakte schade, gekozen door Pedro Sánchez, José María Ángel, die tientallen jaren geleden zijn universitaire diploma vervalste om een ambtelijke functie te bekleden. Deze laatste is overigens nog steeds niet afgetreden. Er zijn dagen dat het moeilijk is om je niet te laten meeslepen door het literaire cliché dat Spanje definieert als een Valle-Inclaniaanse farce.

De samenvatting van het einde van het seizoen schetst een land dat politiek en institutioneel een puinhoop is geworden. Naast de juridische agenda en de "jij plus"-discussies tussen de twee grote partijen, blijft ook de wetgevende activiteit uitzonderlijk. Wetten waarvan de invoering wordt uitgesteld vanwege een gebrek aan garanties voor goedkeuring of die ronduit door het Congres worden afgewezen, zijn aan de orde van de dag. Het gevoel dat het socialistische regeringsgebouw dreigt in te storten, wordt dan ook steeds meer gedeeld, iets wat ook de peilingen beginnen te bevestigen. Ondertussen houdt Pedro Sánchez stand, jazeker. Maar met zo'n verminderde geloofwaardigheid dat zijn toespraken niet meer het stimulerende effect hebben dat ze ooit hadden. De vechter staat nog steeds overeind, maar met zijn gezicht, en wie weet, misschien zelfs zijn geest, enorm beschadigd door de klappen die hem recht in het gezicht zijn gevallen.

Dit is het panorama waarmee we Ferragosto achterlaten, om het op zijn Italiaans te zeggen. Bij zijn terugkeer, en afgezien van wat er gebeurt op het gebied van corruptie en in de rechtbanken, zal de regering de kans krijgen om te laten zien dat ze inderdaad geschikt is om door te gaan. Sánchez heeft beloofd een begroting te presenteren. Het zal de eerste keer zijn dat hij dat in deze termijn doet. Maar dat zal niet genoeg zijn. Hij moet die goedgekeurd krijgen. Zo niet, dan begeeft de regering zich met ere in het rijk van de democratische illegitiemheid als er geen verkiezingen worden uitgeschreven. Het is niet genoeg om een meerderheid te behalen om beëdigd te worden als de overheidsfinanciën daarna niet eens één keer tijdens een hele termijn goedgekeurd kunnen worden. Dat zal Sánchez' test zijn. Als hij faalt, kan hij natuurlijk blijven weerstand bieden. Maar ieder van degenen die hem ervan beschuldigen cynisch te zijn, elke keer dat hij zich in een toespraak probeert te presenteren als de man die Spanje van het autoritarisme wil redden, zal volkomen gelijk hebben. De begroting voor 2026 is een eindexamen.