Gezondheid. Wachttijden op de spoedeisende hulp: gemiddeld 5,5 uur. Op welke afdelingen is het het ergst?

Het Ministerie van Volksgezondheid publiceerde deze week nieuwe gegevens over de wachttijden op de spoedeisende hulp. Gemiddeld duurt het 5,5 uur tussen de aanmelding en het ontslag. In 80% van de gevallen betekent dit dat de patiënt naar huis moet en in de overige gevallen moet worden opgenomen in het ziekenhuis.

Als we naar de mediaan kijken, dan zien we dat de helft van de patiënten minder dan 3 uur en 6 minuten wachtte, de andere helft langer. Maar per afdeling zijn de verschillen bijzonder groot.

Een 24-uurs “snapshot”

"De noodenquête van 2023 werd uitgevoerd op dinsdag 13 juni 2023," gedurende 24 uur, "van 8.00 uur 's ochtends tot 8.00 uur de volgende dag. De datum werd gekozen buiten schoolvakanties en seizoensgebonden epidemieën, op een dag met gemiddelde activiteit gedurende de week ", specificeert Drees, het statistische bureau van het Ministerie van Volksgezondheid. Deze gegevens vormen een soort momentopname van een 'typische' dag en zijn daarom 'niet representatief voor de totale jaarlijkse of wekelijkse activiteit van de hulpdiensten', aldus de Drees. Ze kunnen dus geen rekening houden met een specifieke en/of lokale gebeurtenis. Maandag is de drukste dag op de afdeling Spoedeisende Hulp. Ook deze vertekening werd vermeden.

Aan de andere kant maakt het het mogelijk om op een ‘standaard’ dag eventuele geografische verschillen te identificeren. Hiervoor werden maar liefst 719 spoedeisende hulpdiensten onderzocht, waar in 24 uur tijd in totaal 56.475 patiënten binnenkwamen.

Op regionaal niveau zijn de wachttijden het langst in het westen van het land: in de regio Pays de la Loire bedraagt ​​de mediane wachttijd 3 uur en 48 minuten. Daar wachtte een kwart van de patiënten zelfs langer dan 6 uur en 48 minuten. In Bretagne en Nieuw-Aquitanië duurt de wachttijd nog steeds 3,5 uur. In Normandië moet de helft van de patiënten 2 uur en 36 minuten wachten, en in Bourgondië-Franche-Comté is dat 2 uur en 48 minuten.

Van enkel tot drievoudig tussen buren

Maar de verschillen zitten hem vooral in de details: in het Pays de la Loire bedraagt ​​de gemiddelde wachttijd bijvoorbeeld niet meer dan 3 uur en 12 minuten in Maine-et-Loire, terwijl deze in het aangrenzende Vendée oploopt tot 5 uur en 6 minuten. Hetzelfde geldt voor de gemiddelde tijdsduren, respectievelijk 5 uur en... 8 uur en 48 minuten.

Hetzelfde geldt voor het oosten van het land, met cijfers die bijna het dubbele variëren tussen de Vogezen (2u24 mediaan, 4u36 gemiddeld) en de aangrenzende Haute-Saône (4u24 en 7u). Op nationaal niveau kent alleen het departement Orne, in Normandië, een gemiddelde wachttijd van minder dan 2 uur. Maar de gemiddelde wachttijd bedraagt ​​meer dan 5 uur; een kwart van de patiënten moet zelfs langer dan 4 uur en 42 minuten wachten...

Er zijn veel factoren die deze verschillen kunnen verklaren: ten eerste de zorgverlening: soms zijn er drie spoedeisende hulpdiensten of minder voor een hele afdeling, maar soms zijn er veel meer. Op de meest verstedelijkte en best uitgeruste afdelingen ‘verbetert’ een alternatief voor de spoedeisende hulp de cijfers van het ziekenhuis (SOS-artsen, gezondheidscentra, enz.).

Sluitingen en regelgeving lijken de wachttijd te verlengen

Ook nachtelijke afsluitingen of regels die zijn opgesteld om bepaalde hulpdiensten te kunnen bereiken, spelen een rol, legt Hamid Khaoua van Drees uit: " De sluiting van minstens één noodopvangpunt had gevolgen voor 35 departementen [...] In de Ardèche, Alpes-de-Haute-Provence en Vendée waren deze structuren goed voor meer dan 40% van de bezoeken" aan de hulpdiensten. En de gereguleerde toegang betreft in bepaalde departementen (Tarn-et-Garonne, Dordogne, Haute-Loire en Lot-et-Garonne) “alle noodstructuren”.

Ook de medische demografie speelt een rol. Tegelijkertijd, en sinds dezelfde studie tien jaar eerder, verwijst de Samu (Samu) patiënten veel vaker naar de spoedeisende hulp: "Op de vraag 'wie heeft u geadviseerd om naar de spoedeisende hulp te komen?', gaf 16% aan dat ze op advies van de Samu-SAS kwamen, vergeleken met 7% in 2013", aldus de Drees. Ook hier zijn er grote regionale verschillen: in Île-de-France bedraagt ​​de wachttijd slechts 8% en in Paca 12%, vergeleken met ongeveer 25% in Bretagne, Nouvelle-Aquitaine en Pays de la Loire - de drie regio's waar de wachttijd het langst is.