Tussen violen en applaus: het huidige symfonische fenomeen

De laatste jaren is er wereldwijd en in de Dominicaanse Republiek een muzikale trend gaande : symfonische concerten. Wat ooit uitsluitend voorbehouden was aan klassieke muziek en gespecialiseerde auditoria, vindt nu navolging op populaire locaties en met artiesten uit uiteenlopende genres. Deze uitbreiding heeft een ongekende verbinding gecreëerd tussen academische muziek en massa-entertainment.

Het meest recente voorbeeld vond plaats op het Coachella-festival, waar de beroemde Venezolaanse dirigent Gustavo Dudamel optrad met het Los Angeles Philharmonic.

Gedurende 50 minuten vermaakte het orkest een overwegend jong publiek met symfonische versies van nummers uitgevoerd door artiesten als Laufey, Maren Morris, Becky G, Zedd en rapper LL Cool J. Het Philharmonic Orchestra begeleidde niet alleen, maar speelde ook klassieke stukken, wat aantoonde dat symfonische muziek ook op alternatieve festivals een hoofdrol speelt.

Ook op het platteland is deze trend gaande. De Dominicaanse stadskunstenaar Mark B trad voor het eerst op tijdens een concert met een symfonieorkest in Punta Cana, begeleid door het Hispaniola Classical Symphony Orchestra onder leiding van José Miguel Taveras. Het evenement was een ongewone fusie van stedelijke muziek en orkestrale arrangementen.

Andere belangrijke voorbeelden zijn de symfonische concerten van de rockgroep Toque Profundo en bachatero Alex Bueno in het Nationaal Theater, ter herdenking van hun muzikale jubilea. Twee shows die hun veelzijdigheid bevestigden en lieten zien welke impact dit format kan hebben op de carrières van populaire artiesten.

"Als je een symfonisch concert met 60 muzikanten die een zanger begeleiden, uitverkocht, hebben mensen het gevoel dat ze getuige zijn van iets groots. Het is niet hetzelfde om een ​​zanger met 5 muzikanten te zien als met een volledig orkest." Amaury Sánchez, muzikaal leider

Voor Amaury Sánchez , muzikaal leider en pionier van populaire symfonische muziek in de Dominicaanse Republiek, is het antwoord duidelijk: "Mensen zoeken een uitweg uit alles wat ze op de radio horen, reggaeton, dembow. Ik zeg niet dat die genres slecht zijn, maar niet iedereen is er dol op. Toch vind ik het goed om te zien dat zoveel jonge mensen geïnteresseerd zijn in de muziek van grote meesters."

Singer-songwriter Pavel Núñez, die onlangs twee symfonische concerten gaf – een in Santo Domingo en een in Santiago – is het daarmee eens: "Het komt voort uit diezelfde balans waar mensen naar op zoek zijn... De media zijn zo doorslaggevend dat mensen weer verbinding moeten maken met wat er achter gesloten deuren wordt geconsumeerd, met wat ze zelf kiezen. Niet virtueel. Met andere woorden, je zegt: ik ga dit kaartje kopen omdat ik deze zanger wil horen die in zo'n jaar een hit had, maar net een nieuw album heeft uitgebracht. En ik wil verbinding maken met wat nieuw is, maar ook herinneren wat me 15 of 20 jaar geleden raakte."

Singer-songwriter Marel Alemany viert ook de muzikale diversiteit die dit soort ervaringen mogelijk maakt:

"Ik geloof dat er muziek is om te denken, muziek om te voelen, muziek om te dansen, muziek om te vergeten, om je hoofd leeg te maken. Je moet blijven doen wat je kunt, en dat zal op een gegeven moment een groep mensen aanspreken."

Een verrijkte ervaring

Sánchez benadrukt dat een deel van de charme van de symfonische symfonie schuilt in de visuele en auditieve impact van een groot orkest op het podium:

"Als je een symfonisch concert met 60 muzikanten die een zanger begeleiden, uitverkocht , hebben mensen het gevoel dat ze getuige zijn van iets groots. Het is niet hetzelfde om een ​​zanger met vijf muzikanten te zien als met een volledig orkest."

En hij voegt eraan toe: "Dat gebeurde bijvoorbeeld met Alberto Cortez, die normaal gesproken alleen piano speelde, en toen deden we een symfonie met hem. Ook met Francisco Céspedes. Mensen hebben het gevoel dat hun geld goed besteed is als ze zo'n productie zien."

Sánchez benadrukt ook de muzikale waarde van orkestrale klankkleuren: "Symfonische klankkleuren – zoals die van de fagot, hobo en klarinet – zijn zelden te horen en prikkelen, geïntegreerd in arrangementen, de verbeelding. Beethoven gebruikte deze klanken in zijn Pastorale Symfonie om de natuur op te roepen. Deze klankkleuren verrijken zowel het concert als de artiest."

Een tijdelijke hype of echte verandering?

De onderliggende vraag blijft: is symfonische muziek slechts mode of weerspiegelt het een echte verandering in de publieke smaak? Amaury Sánchez reageert openhartig:

"Beide. Het is in de mode, maar er is ook een echte verandering. Er ontstaan ​​zeer goed gemaakte symfonische eerbetonen, zoals die aan Héctor Lavoe. En het publiek is zoekende: ze willen nieuwe dingen zien en horen."

De symfonische benadering heeft vruchtbare grond gevonden in andere kunstdisciplines. Een voorbeeld is The Symphonic Storyteller van Anya Damirón , een multidisciplinaire productie die literatuur, muziek, illustratie en theater combineert. Dit toont aan dat de symfonische muziek geen gesloten doos is, maar een platform dat kan worden aangepast en verrijkt met andere expressievormen.

Uitdagingen en geleerde lessen

Sánchez herinnert zich nog dat het in 2000 bijna een gek idee was om een ​​livemusical op te zetten: "In het begin verloren we veel geld, maar kijk eens hoe het nu is: iedereen wil musicals doen."

Hij herinnert zich ook een belangrijke mijlpaal: "In 2000 deden we El merengue se viste de gala met El Torito, en in 2001 En son de gala met de familie André. Het was een utopie om te denken dat merengue in het Nationaal Theater zou kunnen worden opgenomen. We deden het op 14 mei, vlak voor de verkiezingen, en het was een enorm succes."

We hebben Natach en Sánchez er destijds van overtuigd dat merengue een symfonisch kader verdiende. Tegenwoordig is merengue een werelderfgoed. Daarna kwamen Alberto Cortez Symphonic (2005), Dani Rivera Symphonic (2006), en zo zijn we verder gegaan.

Achter het fenomeen: data en mondiale context

• Symfonische concerten met populaire artiesten vormen tegenwoordig een belangrijk segment binnen de livemuziekindustrie. Volgens cijfers uit de sector brachten de 100 beste tours ter wereld in 2023 maar liefst 9,2 miljard dollar op, een stijging van 65% ten opzichte van 2019.
• Hoewel genres als pop en rock de boventoon voeren, hebben symfonische ervaringen ook een sterke positie weten te verwerven. Sterren als Beyoncé, Taylor Swift en bands als U2 hebben symfonische elementen in hun shows verwerkt, wat tot grote kassuccessen en lovende kritieken heeft geleid.

Platforms als Spotify en Apple Music hebben geholpen het bereik van deze concerten te vergroten, ze te promoten en in contact te brengen met een nieuw publiek. Speciale evenementen, zoals het iconische Copacabana-concert van Rod Stewart (1994) of het concert van Lady Gaga in Rio de Janeiro (2025), hebben aangetoond dat symfonische muziek, mits creatief gepresenteerd, een enorm publiek kan trekken.

De opkomst van symfonische muziek is niet zomaar een rage, maar een bewijs dat het publiek openstaat voor nieuwe manieren om van muziek te genieten. Of het nu uit nostalgie, een zoektocht naar kwaliteit of gewoon nieuwsgierigheid komt, deze trend lijkt nog lang niet voorbij.

ONDERWERPEN -