Kapwani Kiwanga wint de Joan Miró-prijs voor zijn reflecterende en sensuele installaties

De Frans-Canadese kunstenaar Kapwani Kiwanga heeft de Joan Miró-prijs 2025 ontvangen voor haar formeel diverse en doordachte oeuvre. De jury was van mening dat de maker : "de historische en sociale gebeurtenissen die de hedendaagse realiteit hebben gevormd, zorgvuldig heeft geformaliseerd." Volgens de juryleden zijn haar installaties "provocerende presentaties die uitnodigen tot reflectie, maar toch formeel sensueel zijn."
De jury, bestaande uit Hoor Al Qasimi, Marko Daniel, Jorge Díez, Pablo Lafuente, Ann-Sofi Noring en Marie-Helene Pereira, kende de prijs van € 50.000 toe aan een kunstenaar die bekendstaat om haar voortreffelijke behandeling van de textiel, keramiek en materialen waarmee ze doorgaans werkt, alsmede haar gebruik van kleur en ruimte binnen haar installaties. Kinawaga probeert in haar werk altijd dieper in te gaan op de lokale verhalen waarnaar ze verwijst. "Uw werk is erg mooi. Hij speelt op een buitengewone manier met de relatie tussen binnen en buiten, met een groot gevoel voor design en architectuur. Bovendien is de doorlaatbaarheid van de materialen waarmee hij werkt zeer krachtig", aldus Marko Daniels, directeur van de Miró Foundation.
Kinawaga werd in 1978 geboren in Hamilton, Canada . Als expert in antropologie en vergelijkende godsdienstwetenschap richt zij zich in haar werk op het onderzoek naar de gemarginaliseerde en vergeten geschiedenis van de volkeren die zij onderzoekt. "Ik weet niet of er iets was dat me inspireerde om kunstenaar te worden. Ik zocht eerder naar talen waarmee ik mezelf kon uitdrukken. "Eerst probeerde ik de academische wereld, daarna film, en uiteindelijk wendde ik me tot de kunst als laatste redmiddel, maar daar vond ik het ultieme middel om te zeggen wat ik wilde zeggen", aldus de kunstenaar na ontvangst van de prijs.
Zijn werk was al te zien in het Macba en vijf jaar geleden gaf hij enkele optredens in Barcelona, maar zijn grootschalige werken zijn in Spanje nog niet te zien geweest, althans niet uitgebreid. «De rol van de kunstenaar is heel divers. Voor mij is het iets eenvoudigs, maar belangrijk. Ik wil je hulpmiddelen aanreiken om anders te voelen, denken en naar de realiteit te kijken. Blijf niet stilstaan en word niet zelfgenoegzaam, maar zoek nieuwe perspectieven waarmee u de realiteit kunt confronteren. "Daarom geloof ik dat kunst deel moet uitmaken van ieders dagelijks leven", aldus Kiwanga.
Volgend jaar zal de kunstenares een grote tentoonstelling presenteren in de Miró Foundation , waarin haar werken een wisselwerking aangaan met de ruimtes van het museum en met het werk van de Catalaanse kunstenares. Ik weet nog steeds niet wat ik ga doen. Eerlijk gezegd ben ik iemand die last-minute reageert. Meestal begin ik met een vraag, dan doe ik onderzoek, en beetje bij beetje ontstaat de manier om deze vragen te verwoorden. Ik geef mezelf de volledige vrijheid om de werken te laten zijn wat ze moeten zijn. "Het enige wat ik weet over wat ik bij de stichting ga doen, is dat architectuur een belangrijke rol zal spelen en dat het werk zich zal verhouden tot de sociaal-politieke en culturele realiteit van de ruimte", erkende de kunstenaar.
Voor Kiwanga is Joan Miró altijd een referentiepunt geweest en hij kende diens werk al lang voordat hij zijn naam kende. Deze erkenning geeft hem het gevoel dat de richting van zijn werk zinvol is en hij geeft toe er trots op te zijn dat hij tot de gemeenschap van kunstenaars mag behoren die in het verleden hebben gewonnen, zoals Ignasi Aballí, Roni Horn, Pipilotti Rist en Olafur Eliasson . "Als je begint, vraag je je af of je het gaat redden, of je je rekeningen kunt betalen. Deze prijs bevestigt alleen maar je toewijding aan het pad dat je hebt gekozen", zegt hij.
Het werk van Kiwanga is over de hele wereld te zien. In 2023 ontving hij de Guggenheim Fellowship en de Zürich Kunstprijs. Tevens ontving hij de Marcel Duchamp Prijs , de Frieze Art Award en de Sobery Art Award. Daarnaast vertegenwoordigde hij Canada in 2014 op de 60ste Biënnale van Venetië. «Ik heb antropologie gestudeerd om te ontsnappen aan het eurocentrische perspectief en op zoek te gaan naar nieuwe vormen van expressie. "Daar komt mijn behoefte vandaan om de veelheid aan standpunten te laten zien waar we allemaal mee te maken hebben," concludeerde de kunstenaar.
ABC.es