İspanya'nın İsrail ile askeri bağlarını kesme konusunda zorlu bir mücadeleyle karşı karşıya olmasının nedeni

Sosyalist Başbakan Pedro Sánchez, bu ayın başlarında "Gazze'deki soykırımı" durdurmayı amaçlayan bir dizi önlem açıklamıştı; bunlar arasında silah ambargosu da vardı.

Sol hükümet, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail topraklarına düzenlediği eşi benzeri görülmemiş saldırının ardından başlayan savaşın başlangıcından bu yana İsrail'den silah alımını veya İsrail'e silah satışını durdurduğunu açıkladı.

Ancak İsrail'in saldırılarını en sert eleştirenlerden biri olan Sánchez, yeni önlemin ambargoyu "yasal olarak pekiştireceğini" söyledi.

Ambargonun şartlarını ayrıntılı olarak açıklayan kararnamenin Salı günü kabine tarafından onaylanması bekleniyor.

Sol hükümet, İsrail yapımı roketatarlar için yaklaşık 700 milyon avro (825 milyon dolar) değerindeki sözleşmeyi feshetti.

İsrailli bir firmadan lisans altında üretilecek 168 adet tanksavar füze rampasına ilişkin 287 milyon avro değerindeki anlaşmanın da iptali resmileşti.

'Stratejik özerklik' arayışı

Ancak İsrail askeri teçhizatıyla tüm bağları koparmak söylendiği kadar kolay değil.

İspanyol medyası, son zamanlarda mühimmat, muharebe tankı telsizleri, zırhlı araçlar ve füze rampaları da dahil olmak üzere İsrail teknolojisine dayalı çok sayıda askeri teçhizatı ortaya çıkardı.

El País gazetesi, pilotların eğitiminde kullanılan ABD yapımı F-5 savaş uçaklarından oluşan hava kuvvetleri filosunun, özellikle elektronik sistemlerinin "modernize edildiğini" ve bakımının İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii tarafından yapıldığını bildirdi.

Paris merkezli Jean Jaures Vakfı araştırmacılarından David Khalfa, "Rus tehdidiyle bağlantılı askeri ihtiyaçlar ile Gazze'deki durumla bağlantılı daha politik bir yaklaşım arasında bir ikilem" tespit etti.

Atlantik Orta Doğu Forumu adlı düşünce kuruluşunun eş başkanı olan Khalfa, "İsraillilerin avantajı, bu teknolojilerin sahada test edilmesi, özellikle de son nesil füze savunma sistemlerinin test edilmesidir" dedi.

AFP'ye konuşan Trump, Rusya'nın Polonya ve Estonya'da NATO hava sahasını ihlal etmesinin ardından Avrupa'da yaşanan "huzursuzluğa" işaret ederek, "Hava sahasını güvence altına alabilecek çok az ülke var" dedi.

Yeni yasanın karşı karşıya olduğu bir diğer tuzak ise henüz teslim edilmemiş ancak sözleşmeleri feshedilmiş ekipmanların değiştirilmesine ilişkin zaman çizelgesi.

AYRICA OKUYUN: İspanya'nın ordusu ne kadar güçlü?

Madrid'deki Elcano Kraliyet Enstitüsü'nde savunma uzmanı olan Félix Arteaga, "Bunların yerini alabilecek İspanyol teknolojileri yok. Açığı kapatmak için araştırma ve geliştirmeye yatırım yapmamız gerekecek," dedi.

Arteaga, eğer yedek teknoloji Amerikan olursa, İspanya'nın "stratejik özerkliğe" ulaşmadan sadece bir bağımlılığı diğerine tercih etmiş olacağı uyarısında bulundu.

'Hassas konu'

Arteaga, yasanın hazırlanmasının zor olacağını ve iktidara gelmesi durumunda muhafazakar muhalefetin geri adım atmasına olanak sağlayacak her türlü "boşluktan" uzak olması gerektiğini sözlerine ekledi.

AFP'ye konuşan yetkili, kararın diğer tarafları "tatmin etmesi" ve "İsrail ile sürdürülen sözleşmelerin yürürlüğe girmesi için zaman sağlaması" gerektiğini söyledi.

Özellikle F-5 uçakları için bu durumun geçerli olduğunu, Türk yedekleri gelene kadar bunların hazır bulundurulması gerektiğini söyledi.

Savunma Bakanı Margarita Robles, parlamentoya yaptığı açıklamada, İspanyol sanayisinin, terk edilen İsrail teknolojisinin bıraktığı boşluğu doldurduğunu söyledi.

"Teknolojik açıdan birkaç eksik noktanın kaldığını" kabul eden yetkili, bu eksikliklerin "Temmuz ayı sonunda" giderildiğini söyledi.

İspanyol bir askeri kaynak AFP'ye yaptığı açıklamada, "Konunun hassas olduğunu" belirterek, "(Savunma ticaretini) kesme yönündeki radikal niyet bir şey, gerçeklik ise başka bir şey" dedi.

Kaynak, ordunun "bir devrimin ortasında" olduğunu kabul ederken, "Bu kararların yankıları oluyor" diye ekledi.

Savunma Bakanlığı, yeni kararnamenin hangi ekipmanları etkileyeceği konusunda açıklama yapmayı reddetti.