Trump, Brezilya'yı %50 gümrük vergisiyle tehdit etti ve Bolsonaro'nun davasının sona erdirilmesini istedi

ABD Başkanı Donald Trump, Brezilya'da üretilen mallara yüzde 50 vergi getirmeyi planladığını söyleyerek, Güney Amerika ülkesiyle mücadelesini kızıştırdı.

Sosyal medyada paylaşılan son gümrük vergisi mektubunda bu planı duyurdu.

Trump, Brezilya'yı ABD'li teknoloji şirketlerine "saldırılar" düzenlemekle ve 2022 seçimlerini bozmaya yönelik bir komplodaki rolü nedeniyle yargılanan eski aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'ya karşı "cadı avı" yürütmekle suçluyor.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Brezilya'ya yönelik gümrük vergilerinin artırılmasının karşılık bulacağını belirterek, ülkenin yargı sistemine herhangi bir müdahalede bulunulmaması konusunda uyardı.

Trump ayrıca bu hafta başında Bolsonaro'nun yargılanması konusunda Lula ile tartışmıştı.

Lula, o dönemde Brezilya'nın kimsenin "müdahalesini" kabul etmeyeceğini söylemiş ve eklemişti: "Hiç kimse kanunun üstünde değildir."

Trump ayrıca Çarşamba günü, bu hafta başında duyurduğu bakır ithalatına uygulanacak %50 gümrük vergisinin 1 Ağustos'ta yürürlüğe gireceğini söyledi.

Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, kararın ulusal güvenlik endişeleri nedeniyle alındığını söyledi.

Trump, bu hafta aralarında Japonya, Güney Kore ve Sri Lanka gibi ticaret ortaklarının da bulunduğu dünya çapındaki ülkelere, 1 Ağustos'ta yürürlüğe girecek yeni gümrük vergilerini içeren 22 mektup gönderdi.

Bu hamleler, büyük ölçüde Nisan ayında ortaya koyduğu ancak finans piyasalarının bu önlemler karşısında tepki göstermesiyle askıya alınan planları yeniden canlandırmaya yaradı.

Ancak Brezilya'ya gönderilen mesaj çok daha hedefli bir mesajdı ve Beyaz Saray'ın daha önce ülkeden gelen mallara uyguladığı %10'luk gümrük vergisinde önemli bir artış tehdidinde bulunuyordu.

ABD, diğer birçok ülkenin aksine geçen yıl Brezilya ile ticaret fazlası verdi ve ülkeden satın aldığından daha fazla mal sattı.

Trump, mektubunda %50 oranının "mevcut rejimin ağır adaletsizliklerini düzeltmek için gerekli" olduğunu söyledi.

ABD Ticaret Temsilcisi'ne, Brezilya'nın dijital ticaret uygulamalarına yönelik 301 soruşturması başlatması talimatını vereceğini söyledi.

Böyle bir adım, ABD'nin geçmişte gümrük vergileri uygulamak için kullandığı daha yerleşik bir yasal sürece doğru bir dönüşün işareti olacak ve tehdidi daha da artıracaktır. Trump, ilk döneminde Brezilya'nın teknoloji şirketlerini hedef alan bir vergiyi değerlendirmesi üzerine benzer bir adım atmıştı.

Trump, mektubunda Brezilya hükümetini "özgür seçimlere ve Amerikalıların temel ifade özgürlüğü haklarına sinsi saldırılarda bulunmakla" suçladı ve "ABD sosyal medya platformlarının" sansürlenmesini de buna dahil etti.

Trump'ın sosyal medya şirketi Trump Media, Brezilya mahkemelerinin sosyal medya hesaplarının askıya alınmasına ilişkin kararlarına karşı mücadele eden ABD'li teknoloji şirketleri arasında yer alıyor.

Ülke ayrıca, platformun Brezilya tarafından 2022 Brezilya başkanlık seçimleri hakkında yanlış bilgi yaydığı tespit edilen hesapları yasaklamayı reddetmesinin ardından Elon Musk'ın eski adıyla Twitter olan X'ini de geçici olarak yasaklamıştı.

Brezilya Yüksek Mahkemesi, geçen ay sosyal medya şirketlerinin platformlarında yayınlanan içeriklerden sorumlu tutulabileceğine karar verdi.

Trump, mektubunda eski Brezilya Devlet Başkanı Bolsonaro'dan da övgüyle söz ederek, ona "büyük saygı duyduğunu" belirtti. Bolsonaro hakkında devam eden davanın "uluslararası bir utanç" olduğunu da sözlerine ekledi.

Trump ve Bolsonaro, başkanlık dönemleri çakıştığı dönemde dostane bir ilişki içindeydiler. İkili, Trump'ın ilk döneminde, 2019'da Beyaz Saray'da bir araya gelmişti. Bolsonaro'ya sıklıkla "Tropiklerin Trump'ı" deniyor.

Her iki adam da daha sonra başkanlık seçimlerini kaybetti ve ikisi de yenilgiyi kamuoyu önünde kabul etmeyi reddetti.

Brezilya'yı 2019-2022 yılları arasında yöneten Bolsonaro, Lula'nın seçimleri kazanmasının ardından Ocak 2023'te binlerce destekçisinin başkentteki hükümet binalarına baskın düzenlemesiyle darbe girişiminde bulunduğu iddiasıyla yargılanıyor.

Bolsonaro olay sırasında ABD'de bulunuyordu ve isyancılarla herhangi bir bağlantısı veya komploda herhangi bir rolü olduğu iddialarını reddetti.

Trump, bu hafta başında Bolsonaro'nun yargılanmasını, kendisinin de benzer şekilde karşılaştığı davalara benzetmişti.

Trump, "Bu, siyasi bir rakibe saldırıdan başka bir şey değil - hakkında çok şey bildiğim bir şey!" demişti. Bolsonaro ise buna karşılık ABD başkanına desteği için teşekkür etti.

Trump, gelişmekte olan ülkeler grubunun Pazar günü Rio de Janeiro'da bir araya geldiği Brics zirvesini de eleştirdi. Trump, Brezilya'nın da aralarında bulunduğu grubu "Amerikan karşıtı" olarak nitelendirdi ve bu ülkelere %10 ek gümrük vergisi uygulanacağını söyledi.

Başkan Lula, Pazartesi günü Trump'ın sosyal medyadaki tehditlerine karşılık verdi.

"Dünyanın değiştiğini bilmesi gerekiyor," dedi Lula. "Biz bir imparator istemiyoruz."