Genel Sağlık-İş aile hekimliği yönetmeliğine dava açacak: ‘Sahanın ihtiyaçlarını karşılamaktan, sorunlarını gidermekten uzak’

“Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 6 Eylül 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Genel Sağlık-İş söz konusu yönetmelik değişikliğinin daha önce yapılan “Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”teki düzenlemelerle neredeyse aynı olduğunu açıkladı. Sendika düzenlemeleri madde madde şu şekilde anlattı:
1) Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’nin 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan “Vali sözleşme yapma yetkisini il sağlık müdürüne devredebilir” şeklindeki düzenlemenin yürütmesinin durdurulması, tarafımızca açılan dava ile sağlanmışken, son yapılan değişiklikle benzer şekilde “Vali sözleşme yapma yetkisini Bakanlığın onayı ile il sağlık müdürüne devredebilir” düzenlemesi yeniden getirilmiştir.
2) Aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının sözleşme yenilenme kriterleri, hukuka ve usule aykırı bir şekilde, yönetmeliğe eklenen “Ek-5 aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının sözleşmelerinin yenilenmesine esas puana ilişkin gösterge, gösterge değer aralıkları ve puan tablosu” içeriğindeki kriterlere bağlanmıştır.
3) Görevi başında bulunmasında sakınca görülen aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarının görevden uzaklaştırılmasında süre uzatılmasına dair “İhtiyaç halinde ve gerekmesi durumunda bu süre bir defaya mahsus olmak üzere üç ay daha uzatılabilir” şeklindeki düzenlemenin yürütmesinin durdurulmasına rağmen “Bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde bu süre bir defaya mahsus olmak üzere iki ay daha uzatılabilir” şeklinde bir düzenleme getirilmiştir.
4) Yönetmeliğin 18/2-a maddesinin 1 numaralı alt bendinin ikinci cümlesi, “Ancak son on iki ayda birime müracaat etmeyen nüfus grupları için belirlen katsayının yarısı esas alınır” şeklinde iken, “Ancak son on iki ayda birimden sağlık hizmeti almamış nüfus grupları için belirlen katsayının yarısı esas alınır” şeklini almıştır.
5) Yönetmeliğin 18/2-a maddesinin 5 numaralı alt bendinin üçüncü cümlesi, “Hesaplanan ara puan aylık tutulması gereken nöbet hizmetlerinin ücretini de içerdiğinden aylık nöbet hizmetlerinin 96 saatten az olmamak kaydıyla 5 nöbet olması halinde uygulanır. Aylık nöbet tutulmayan her 8 saat için 1,65 katsayısı yüzde 8 azaltarak ara puana ulaşılır” şeklini almıştır.
6) Yönetmeliğin 18/2-a maddesinin 12 numaralı alt bendinin (iv) ayrımı, “iv) Aile hekimliği birimi hizmetlerinden Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirmelerin il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin yüzde 6,3’ü; (v) ayrımı ise, “v) Toplum sağlığını koruma üzere bilimsel kılavuzlar çerçevesinde akılcı ilaç uygulamalarının aile hekimlerince kullanım oranının il oranının veya Türkiye oranının ya da bir önceki yılın aynı ayının kendisine ait oranının veya Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü ortalamalarının yüzde 30’undan fazla olmamak üzere Bakanlıkça belirlenen hedefin altında olması halinde tavan ücretin yüzde 6,3’ü” halini almıştır.
7) Yönetmeliğin 18/2-a maddesinin yürütmesi durdurulan 16 numaralı alt bendi, “(12) numaralı alt bendin (v) ayrımına göre yapılacak teşvik ödemesinde; antibiyok başta olmak üzere an-enflamatuar, PPI gibi ilaç gruplarının yanı sıra yıllık, dönemlik, birim türü ve/veya bölgesel hedefler ve ödeme ağırlıkları Bakanlıkça belirlenir” şeklinde iken, “(12) numaralı alt bendin (v) ayrımına göre yapılacak teşvik ödemesinde; akılcı ilaç uygulamalarına yönelik olarak antibiyok anti- enflamatuar, PPI gibi ilaç gruplarının yanı sıra yıllık, dönemlik, birim türü ve/veya bölgesel hedefler ve ödeme ağırlıkları Bakanlıkça belirlenir” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
8) Yönetmeliğin 18/2-c maddesinin 1 numaralı alt bendinin birinci cümlesi “Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine, hizmet verdiği merkezin kira, elektrik, su, yakıt, telefon, internet, bilgi-işlem, temizlik, büro malzemeleri, küçük onarım, danışmanlık, sekretarya, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ve tıbbi sarf malzemeleri gibi Bakanlıkça belirlenecek asgari fiziki ve teknik şartların devamına yönelik giderleri için her ay tavan ücretinin yüzde 50’sinin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan illerin satın alma gücü paritesi puanı ile çarpımı sonucuna göre bulunacak tutarda ödeme yapılır. Aile hekimliği pozisyonunun, sözleşmeli aile hekimi bulunmaması nedeniyle boş olması durumunda, bu ödeme müdürlüğün döner sermayesine aktarılır ve birimin giderleri fatura ve benzeri belgeler ile yöntem karar değerinin ibrazı üzerine müdürlüğün döner sermayesinden karşılanır” şeklinde iken, bu düzenleme içerisine “çalıştırdığı işçi statüsündeki personelin kıdem ve ihbar tazminat dahil ücret, fazla mesai alacağı gibi tüm işçilik alacakları ile bu personele ilişkin iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” şeklinde eklenen ibare ile ödemelerin harcama kalemleri genişletilmiştir.
9) Yönetmeliğin 21/2-a maddesinin 1 numaralı alt bendinin ikinci cümlesi, “Ancak son on iki ayda birime müracaat etmeyen nüfus grupları için belirlen katsayının yarısı esas alınır.” şeklinde iken, “Ancak son on iki ayda birimden sağlık hizmeti almamış nüfus grupları için belirlen katsayının yarısı esas alınır.” şeklini almıştır.
10) Yönetmeliğin 21/2-a maddesinin 5 numaralı alt bendinin üçüncü cümlesi, “Hesaplanan ara puan aylık tutulması gereken nöbet hizmetlerinin ücretini de içerdiğinden aylık nöbet hizmetlerinin 96 saatten az olmamak kaydıyla 5 nöbet olması halinde uygulanır. Aylık nöbet tutulmayan her 8 saat için 1,65 katsayısı yüzde 8 azaltılarak ara puana ulaşılır” şeklini almıştır.
11) Yönetmeliğin 21/2-a maddesinin 12 numaralı alt bendinin (iv) ayrımı, “Aile hekimliği birimi hizmetlerinden Bakanlıkça belirlenen memnuniyet kriterleri çerçevesinde vatandaşlar tarafından yapılan değerlendirilmelerin il oranının veya Türkiye oranının üzerinde olması halinde tavan ücretin yüzde 0,5’i, oranında teşvik ödemesi yapılır” halini almıştır.
12) Hukuka ve yasaya uygun hiçbir kriter içermeyen “Ek-5 aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının sözleşmelerinin yenilenmesine esas puana ilişkin gösterge, gösterge değer aralıkları ve puan tablosu” yönetmeliğe eklenmiştir.
"SON 2 YILDA 4 DEĞİŞİKLİK YAPILDI"
Genel Sağlık-İş Genel Başkanı Dr. Derya Uğur yönetmelik değişikliğinin, aile hekimliği sistemindeki tüm sağlık emekçilerinin aleyhine olduğunu belirterek yönetmelik değişikliğinin “tamamına karşı” Danıştay’da dava yoluna gittiklerini açıkladı.
Uğur, “Görüldüğü üzere; söz konusu değişiklikler, sahanın ihtiyaçlarını karşılamaktan, sorunlarını gidermekten uzak olduğu gibi sürekli olarak yönetmeliğin aynı düzenlemeleri üzerinde, son 2 yılda 4 kez değişiklik yapılmıştır. Genel Sağlık-İş olarak, bu hukuka aykırı düzenlemelerin tamamına karşı dava açtık ve açmaya da devam edeceğiz. Belirlenen nedenlerle, 06.09.2025 tarih ve 33009 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğin tamamına karşı Danıştay’da dava açtık.
Sahanın ihtiyaçlarını karşılamaktan ziyade yaptıkları her değişiklikle aile hekimliği sistemindeki tüm sağlık emekçilerini daha fazla mağdur edenlere sesleniyoruz: Elinizi, aile hekimliği sistemindeki sağlık emekçilerinin üzerinden çekin!” diye konuştu.
Cumhuriyet