Aşılar tehlike altında

Ada Sude ATAK

Sağlık Bakanlığı’nın Aile Sağlığı Merkezlerine (ASM) dağıttığı aşıların soğuk zincir kurallarına uygun derecede korunabilmesi için kullanılan aşı takip sistemi cihazlarının (ATS) birçoğunun bir süredir bozuk olduğu öne sürüldü.

Sağlık Bakanlığı’nın buna rağmen bir adım atmamasına tepki gösteren aile hekimleri "Cihazlar verileri doğru okuyamadığında alarm veriyor. Hekimler ve ASM çalışanları, cihazı kontrol etmek için mesai saatleri dışında da olsa ASM’ye dönmek zorunda kalıyor. Çünkü cihaz çalışmazsa, aşı bozulursa, ceza maaş kesintisiyle karşı karşıya kalıyoruz. Birim sayısının yüksek olduğu yerlerde aşı varsa, bozulma durumunda ceza 45-50 bin TL’yi geçiyor" dedi.

Yaşanan sorunlara ilişkin BirGün’e konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı, cihazların Sağlık Bakanlığı kontrolünde olduğunu fakat bakım, takip ve yenileme yapılmadığını belirtti. Kırımlı "Cihazlar önceden 3G üzerinden internetten veri gönderiyor ve biz de oradan takip ediyorduk. Sonra bu ihale iptal oldu. Yenisini de yapmadılar. Kendi kontrollerine aldılar galiba. Ya da bir yere verdiler. O cihazlarda güncelleme yapılmıyor. Ve bunların yıllar içinde de vakti doldu. En önemlisi, bu teknoloji eskidiği için internet bağlantılarında problem çıktı. İnternet bağlantısında problem çıktığı için veriyi okuyamıyor gibi görünüyor ve alarm veriyor. Alarm verdiği zaman biz de gece gündüz demeden takip ediyoruz. Dolapta bir problem var mı, aşılarda bir problem var mı diye gece vakti bakmaya giderken düşüp kaza geçiren arkadaşlarımız da oldu” diye konuştu. Kırımlı, aşı ısı takip cihazlarının; hangi ASM’de, hangi buzdolabında ne kadar aşı olduğunu ve aşıların kaçının kime, ne zaman yapıldığını takip etmesi gerekirken bu işlevlerini yerine getiremediğini de kaydetti. Kırımlı "Verileri doğru okuyamayan bu cihazlarla ilgili bir problem çıktığında cezayı bize veriliyor. Ama bütün sorumluluk aslında Sağlık Bakanlığı’nda” dedi.

∗∗∗

Sağık Bakanlığı’nın aşı ile ilgili birçok konuda isteksiz olduğunu belirten Dr. Kırımlı, “Bakanlık aşıyı getirmekte, aşı olmayana güven vermekte, düzgün tedariğini sağlamakta, tedariğini sağladıktan sonra takibini yapmakta isteksiz’’ diye konuştu.