Slovenya’dan sevgiler

2 gündür Slovenya’nın başkenti Lübliyana’dayım.

SCAPR "Societies for Collecting Artists’ and Performers’ Rights" (Yorumcu ve Yapımcı Hakları Meslek Birlikleri Topluluğu)’nun genel kurulu için buradayız. Yıllardır şarkılarımız türkülerimiz yurtdışında da dinleniyordu ama bu örgüte üye olamadığımız için yorumcu haklarımızı toplayamıyorduk. Bugün 44 ülkenin katılımıyla 43 kabul 1 çekimser oyla bu topluluğa üye olabildik. Tabii ki sadece bu örgüte üye olmakla iş bitmiyor. Üye 44 ülkeyle karşılıklılık anlaşmaları da çok önemli.

Bu örgütün amacı, dünyanın farklı yerlerindeki yorumcu ve yapımcı meslek birliklerini bir araya getirmek ve iş birliği, standartlaştırma ve hakların korunması gibi konularda faaliyet göstermek. Bilindiği gibi özellikle vatandaşlarımızın yoğunlukta olduğu Almanya, Belçika, Fransa, Avusturya, Hollanda’da, ayrıca Azerbaycan ve Türki Cumhuriyetlerde de şarkılarımız, türkülerimiz çalınmakta ama telif toplanamamaktaydı. Bu gerçekten de çok önemli bir adım. Bu günkü oylama sonucunda MÜYORBİR (Müzik Yorumcuları Meslek Birliği) uluslararası temsil gücüne sahip olduğu gibi, dünyanın bütün yorumcu meslek birlikleri tarafından resmi olarak tanınmış oluyor. Bu Türk vatandaşı yorumcu ses sanatçılarının Türkiye sınırları dışındaki haklarının korunabilmesi için yapılmış en büyük hamle. Bu genel kurulda gördüm ki dünyada telif haklarındaki sorunlarla, ülkemizdeki telif hakları sorunları bambaşka. Bizler hâlâ radyo, televizyon, umumi mahalleri lisanslamaya uğraşırken onlar yapay zekâ başta olmak üzere müzik sektörünü özellikle dijital alanda bekleyen sorunları çözmek için çoktan kolları sıvamışlar. Bugün bizimle birlikte üyeliğe kabul edilen yorumcu meslek birlikleri arasında İtalya, Şili, Arjantin, Senegal meslek birlikleri de vardı. Ama sevinerek söylemeliyim ki en çok oyu MÜYORBİR olarak biz aldık.

Bunda özellikle MÜYORBİR’in uluslararası ilişkilerden sorumlu yönetim kurulu üyesi Aylin Aslım’ın çok büyük rolü vardı. Zira Aylin Aslım Türkiye’ye önyargılı bakan bir çok ülkenin bakışını değiştirdi. Hem müzisyenliği, hem iletişimi hem de kurduğu samimi diyaloglarla tüm katılımcıların sevgisini kazandı. 44 ülkenin temsilcileriyle birebir görüşmek, onları ikna etmek hiç de kolay değildi doğrusu. Aynı şekilde genel sekreterimiz Murat Yıldız ve sunumumuzu yapan uluslararası ilişkiler koordinatörümüz Ali Hergünsel’in de hakkını vermek lazım.

MESAM ve MSG eser sahibi telif hakları alanında yıllardır CİSAC (Uluslararası Söz Yazarı ve Besteciler Federasyonu)’na üye. Bu tür uluslararası çatı örgütlerine üye olmak hem dünyadaki telifle ilgili gelişmeleri takip etmek, hem de çağa uyum sağlamak açısından çok önemli. Zira yurtdışındaki telif örgütleri bizden çok çok yıllar öncesinde kurulduğu için, uygulamaları ve tecrübelerinden faydalanmak çok önemli.

Burada tabii ki sadece seçim yoktu çeşitli oturumlar sayesinde birçok konuda bilgi sahibi olduk ama en çarpıcı olanı yurtdışındaki meslek birliklerinin gelirinin yüzde 25’ine yakınını Özel Kopyalama Harcı oluşturuyor. Özel Kopyalama Harcı fikir ve sanat eserlerinin kopyalanmasına ve çoğaltılmasına yarayan cihazlar üzerinden alınan dolaylı bir vergi. Nedir bunlar? Fotokokopi makinası, kaset, cd, dvd vb. Buradan alınan verginin bir bölümü meslek birlikleri eliyle hak sahiplerine dağıtılıyor. Bizler ne yazık ki yıllardır bu gelirden mahrumuz. En kısa zamanda bu sorunu çözmek için tüm meslek birliklerinin birlik olması gerekiyor. Şimdilik haberler bu kadar telif dünyamızla ilgili. Kalın sağlıcakla…