Kuzenlerimize ne oldu? İşte aramızdaki dev fark

Çalışma, Japonya’daki Okinawa Bilim ve Teknoloji Enstitüsü ile Almanya’daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü iş birliğiyle yürütüldü. Araştırmada yer alan Nobel ödüllü genetikçi Svante Pääbo, “Atalarımızda evrimsel değişimlerden etkilenen az sayıda enzimden biri ADSL’dir” dedi.

ADSL enzimi, 484 amino asitten oluşuyor. Modern insanlarda bu zincirin 429. sırasında valin, Neandertal ve Denisovalılarda ise alanin bulunuyor. Bu küçük fark, büyük evrimsel sonuçlar doğurmuş olabilir.

Araştırmacılar, modern insandaki ADSL varyantının daha dengesiz olduğunu, hücrelerde daha hızlı parçalandığını ve daha düşük aktivite gösterdiğini buldu. Bu bulgular, daha önce laboratuvar ortamında üretilen hücrelerde de gözlemlenmişti.

NEDEN SADECE DİŞİ FARELER?

Yeni çalışmada genetiği değiştirilmiş fareler kullanıldı. Modern insana ait ADSL genine sahip dişi fareler, belirli ışık ve ses ipuçlarıyla suya ulaşmayı öğrenmede diğer farelere göre daha başarılı oldu. Bu durum, modern varyantın öğrenme ya da motivasyon üzerinde etkili olabileceğini düşündürüyor.

Ancak bu fark yalnızca dişi farelerde görüldü. Erkek farelerde benzer bir değişim gözlenmedi. Bu da davranışsal etkilerin karmaşıklığına işaret ediyor. İzumi Fukunaga, “Neden yalnızca dişi farelerin avantaj kazandığı net değil” dedi.

Araştırmacılar, ASDL genindeki mutasyonların modern insan genomlarında zamanla rastlantısal birikimden daha yüksek oranda görüldüğünü ve bu durumun evrimsel bir avantaj sağlamış olabileceğini belirtiyor. Ancak bu mutasyonun faydaları yanında, ADSL eksikliğine bağlı olarak zihinsel yetersizlik ve dil bozuklukları gibi sorunlara yol açabileceği de biliniyor.

Bulgular umut verici olsa da, araştırmaya katılmayan paleoantropolog Mark Collard, bu sonuçların şu an için insan evrimiyle ilgili çok kesin bir şey söylemediğini belirtti. Ancak fareler üzerinde yapılan bu tür çalışmaların, gelecekte insan beyninin ve davranışlarının evrimi konusunda yeni araştırmaların önünü açabileceğini söyledi.