İşte dünyanın en hassas saati: 19 ondalık basamağa kadar saati söylüyor

HABER MERKEZİ

Oluşturulma Tarihi: Temmuz 15, 2025 16:06

Yeni saatin merkezinde alüminyum iyonu bulunuyor. Ancak alüminyumun lazerle ölçülmesi ve mutlak sıfıra kadar soğutulması oldukça zor. Bu nedenle NIST araştırmacıları, alüminyumu daha kolay kontrol edilebilen magnezyum atomlarıyla eşleştirdi. “Kuantum mantık spektroskopisi” adı verilen bu yöntem sayesinde alüminyumun avantajları korunurken zorlukları minimize edildi.

Saati daha hassas hale getirmek için iyonları sabit tutan tuzak sistemi de baştan tasarlandı. Önceki versiyonda oluşan elektriksel dengesizlikler ölçüm doğruluğunu etkiliyordu. Yeni sistemde daha kalın bir elmas plaka ve altın kaplamalı elektrotlar kullanıldı.

LAZERİ DE SİSTEMİ DE YENİLENDİ

Popsci haberine göre NIST ekibi, daha stabil bir lazer ve gelişmiş vakum odası da dahil olmak üzere pek çok yenilik yaptı. Önceden yalnızca 150 milisaniye boyunca yapılabilen ölçümler artık 1 saniyeye kadar uzatıldı. Bu sayede saniyeyi 19 ondalık basamakta ölçmek için gereken süre 3 haftadan 1,5 güne düştü.

Yeni nesil saatler sadece zaman ölçümünde devrim yaratmakla kalmıyor; aynı zamanda kuantum fiziği ve bilgi işlem gibi alanlarda da önemli bilimsel atılımlara kapı aralayabilir. Çalışmanın başyazarı Mason Marshall, “Bu hassas ölçüm planları sayesinde fiziğin sınırlarını zorlama şansı yakalıyoruz” diyerek heyecanını dile getirdi.

NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?

Zamanı bu denli hassas ölçebilmek, yalnızca saatlerin daha doğru çalışmasını sağlamakla kalmıyor. Bu tür ileri seviye ölçümler, yerçekimi dalgalarının daha net tespit edilmesinden, kuantum bilgisayarların geliştirilmesine kadar pek çok alanda kritik rol oynuyor. Aynı zamanda Dünya’nın yavaş yavaş değişen dönüş hızını takip etmek, GPS gibi sistemlerin daha da kesin konum verileri sunmasını sağlamak ve evrenin temel yasalarını anlamak açısından da büyük önem taşıyor. Başka bir deyişle, zamanı bu kadar ince ayarlarla ölçmek, bilimin geleceğini şekillendiren bir anahtar niteliğinde.