Buğdayı samandan ayırmak

Son zamanlarda yeni bilgi ve iletişim teknolojilerinin kesintisiz gelişimine bağlı olarak siyasal iletişimin de giderek artan bir evrim geçirdiğine tanık oluyoruz.

Çağdaş gerçeklik artık dijital düzlemden ayrılamaz hale gelmiştir ve siyasi-parti panoraması bunun açık bir örneğidir.

Siyaset yapma biçimleri önemli değişimlere uğramış durumda; günümüzde birçok teknolojik gelişmeden ve yeni bilgi aktarma yollarından yararlanırken, aynı zamanda yanlış veya hatalı bilginin yayılmasına daha açık hale geliyor; bu da hatalı anlatılara yol açıyor ve hatta demokrasiyi ve kurumları tehlikeye atıyor.

Halkla doğrudan temasa dayanan geleneksel seçim kampanyaları giderek cazibesini yitirirken, özellikle sosyal ağların egemen olduğu dijital alan, siyasal içerikli propaganda temalarının, fikirlerin ve bunlara bağlı önerilerin yayılması için vazgeçilmez hale geliyor.

Geniş spektrumlu iletişim araçları olan sosyal ağlar artık halka daha kolay ve kısa sürede ulaşmayı mümkün kılıyor. Sosyal ağlar, iletişimi teşvik eder ve iletmek istediğiniz mesajların etki alanını genişletir. Sosyal ağlar, bir etkileşim çağlayanı yaratıyor, içeriklerin kesintisiz paylaşımını teşvik ediyor, dolayısıyla partilerin siyasi söylemlerine ve özellikle de oylama öncesindeki seçim kampanyalarına enerji ve dinamizm katıyor. Sosyal ağlar seçmenlerin oy verme kararlarını açıkça etkiliyor ve bu nedenle politikacıların dijital dünyadaki konumlanması son derece önemli ve ihmal edilemez.

Ancak siyasetle ilişkilendirilen sanal dünya aynı zamanda zararlı da olabilir.

Siyasi söylemin dizginsizce yaygınlaşması ve seçmenlerin oylarını elde etme çabası sonucunda siyasi partiler ve adayları sosyal ağların kullanımında uygunsuz yollara başvurabilmektedir.

Yapay zeka aracılığıyla insan davranışlarını taklit eden veya simüle eden, etkileşimi artırma, tartışma yaratma ve fikirleri yönlendirme amacıyla sanal kullanıcılar yaratan “bot” programlarının kullanımı, sanal dünyanın kötüye kullanılmasına bir örnektir.

Siyaset bağlamında sanal dünyanın kötüye kullanılmasının bir başka örneği de, bazı anlatıları oluşturanların çıkarı veya muhaliflerin itibarının zedelenmesi amacıyla sahte veya anonim hesapların yaygınlaşmasıdır. Bu tür bir strateji, alçakça ve korkakça olmasının yanı sıra, gerçekten desteklenmesi gereken tartışmaları harekete geçirmiyor ve seçmeni gereken ciddiyet ve şeffaflıkla aydınlatmaya da yönelmiyor. Sahte veya anonim hesaplar yalnızca kamuoyunu yönlendirmeye yönelik ilkel bir girişime katkıda bulunur.

Adayların gerçek takipçileri tarafından yayılan yanlış bilgilerin yayılması, sanal dünyanın siyaset dünyasıyla ilişkilendirilmesi tehlikesini de beraberinde getirir; çünkü bu bilgiler, genellikle iktidardaki sözde lideri, adayı koruma saplantısıyla dolaylı olarak aktarılır ve gelecekte avantaj elde etme veya ayrıcalıkları koruma amacı güdülür. Böylece takipçi orduları, parti veya aday tarafından organize edilen bazı anlatıların yayılmasında sözcü görevi görüyor. Bunlar, çoğu zaman gerçek kapsamının farkında bile olmadıkları, ancak yine de onlara bir amaç, bir aidiyet duygusu ve hatta "güneşte bir yer" sahibi olabilecekleri konusunda belli bir umut veren belirli fikirlerin ve siyasi söylemlerin kararlı bir şekilde savunulmasına körü körüne boyun eğen bir grup insandan oluşur. Bu yığınların boş söylemleri, ne kadar saçma görünürse görünsün, yine de bazı gafil insanları aldatabilir ve fikirleri etkileyebilir.

Aslında siyasi partilerin sanal ortamda yaptıkları çalışmaların, sanal alanın dışında yapılması gereken çalışmalarla uyumlu olması gerekiyor. Hayata geçirmeyi düşündüğümüz siyasi projelerin, topraklar için ve halkın yararına gerçekten neyin amaçlandığına dair özlü bir planlama ve vizyona dayanması gerekir. Seçim kampanyaları sırasında bazı konularda duyguları tahrik etmek için sadece laf kalabalığı yapmak, daha az ciddi stratejiler kullanmak yeterli değildir. Kamu davası için bir amaca ve misyon duygusuna sahip olmak gerekir.

Dijital dünyanın barındırdığı tüm potansiyellerden yararlanarak “buğdayı samandan ayırmak” için, toplumda dijital okuryazarlığın yaygınlaştırılması ve her şeyden önce eleştirel düşüncenin geliştirilmesi gerekiyor. Umarım bu tür ayrıcalıklar yaklaşan seçimlerde seçmenleri korur, aynı seçmenler sosyal ağların faydalarından yararlanırken aynı zamanda bu ağların en zararlı yanlarını da kendilerinden uzaklaştırırlar.

(Eski yazım şekline göre yazılmıştır)