Bir imparatorluk kuran göçmenin ve ailesini bir arada tutmak isteyen dul eşinin hayali olan Devoto Sarayı
Buenos Aires'teki en etkileyici binalardan biri. Birinci sınıf bir konuma sahip: Avenida del Libertador 2882, Ugarteche ve Scalabrini Ortiz caddeleri arasında. Yarım blokluk bir alanı kaplıyor. Ona "Devoto Sarayı" diyorlar, ancak Bartolomé Devoto'nun torunları için bu isim kaba geliyor. Birkaç gün önce, beşinci kat, satışı şehrin en pahalı daireleri arasına girdiği için manşetlere çıktı. 1.227,26 metrekarelik (862'si kapalı ve geri kalanı iki teras arasında bölünmüş) alanı 9 milyon dolara satıldı.
Carlos Ángel Méndez Green Devoto (80) ve kuzeni Luis Ortiz Basualdo (51), binanın zenginliğinin piyasa değerine yansımadığını söylüyor. "Bu imkansız olurdu," diyorlar. Buenos Aires'in bu mimari mücevherinin gerçek temelinin, göç, ilerleme, beklenmedik aşklar ve aile sırlarıyla dolu aile tarihleri olduğunu savunuyorlar.
Şimdi, harika ikinci katta, bu mirasın bir kısmını ortaya çıkarmak için LA NACION'ı ağırlıyorlar. Kendilerini, ülkeye eli boş gelip bir imparatorluk kuran genç bir İtalyan olan Bartolomé Devoto'nun doğrudan mirasçıları olarak gururla sunuyorlar.
Ailenizin hikayesi Arjantin'de nasıl başladı? Bartolomé Devoto kimdi?
Carlos: Bartolomé Devoto bizim büyük büyükbabamızdı. Aslen İtalya'nın Ligurya bölgesindeki küçük bir sahil kasabası olan Lavagna'dandı. 1850'de üç kardeşiyle Cenova'dan geldi. Önce Cayetano geldi, sonra Villa Devoto mahallesini kuran Antonio ile Bartolomé. Daha sonra en küçüğü Tomás. Mütevazı bir aileden geliyorlardı ve çok gençtiler; Bartolomé Buenos Aires'e geldiğinde 15 yaşındaydı.
-İlk işiniz neydi?
Carlos: Kardeşler, Ticino kantonundan yirmi yıl önce gelen bir göçmen olan Silvestre Demarchi'nin sahibi olduğu bir bakkalda çalışmaya başladılar. Çok çalışkanlardı -ya da, burada artık dedikleri gibi, "laburantes"- ve ülkeye "Amerika'da büyük işler başarmak" için gelmişlerdi. Asil değillerdi: unvanları ya da "lüks" bir sosyal konumları yoktu. Asil ya da zengin değillerdi; sıkı çalışmayla bir servet kazanan sıradan göçmenlerdi.
Bu sıçrama nasıl mümkün oldu? Sıfırdan başlayıp Buenos Aires'teki en büyük servetlerden birini inşa etmeye nasıl geçtiniz?
Luis: Diğer İtalyan aileleriyle birlikte, İtalya ve Arjantin arasındaki ticarete dahil oldular. 1800'lerin sonlarına doğru, tüm tahıl ihracat işletmelerine (Arjantin'in buğdayının %10'unu ihraç ediyorlardı) ve İtalya'dan Arjantin'e gelen mallara erişimleri vardı. La Pampa'da 300.000 hektarlık bir arazi ektiler, Devoto Rocha damıtımevini, İtalyan Hastanesi'ni, Banco Italia'yı ve Banco Río de la Plata'yı kurdular. O zamanlar, ülkede her şey yeniydi; her şey sıfırdan yapılıyordu: iç kesimlerde arazi satın aldılar ve kasabalar kurdular (diğerlerinin yanı sıra, Santa Fe'deki Santa Isabel).
- Devoto soyadı sınırları aştı. Paraguay'da da yer edindiklerini duydum.
Carlos: Büyük büyük annem Bartolomé'nin karısının adına tapulu bir arazimiz var. Pilcomayo Nehri'nin Paraguay kıyısında yaklaşık 80.000 hektar. Zamanla, Başkan Higinio Morínigo'nun arkadaşları oraya yerleşti, evlerini inşa etti ve araziyi kamulaştırdı... Neden Paraguay'da bir arazi? Ve en ilginç kısım tam olarak burada başlıyor, hala tam olarak çözemediğim bir bilmece. I. Dünya Savaşı'ndan sonra, tüfekler için vurmalı sistem -mermiyi ateşleyen mekanizma- Avrupa'da değişti. Merkezden ateşlemeye geçtiler. Latin Amerika'da dolaşan tüm silahlar modası geçmişti; hala yan ateşlemeliydiler. Sonra, Devotos'lardan biri -büyük büyükbabamız mı yoksa kardeşi mi olduğunu asla bilemedik- bir fırsat gördü: İtalya'ya gitti, artık orada işe yaramayan atılmış silahları satın aldı ve satmak için geri getirdi. Paraguay savaşın ortasındaydı ve bu silahlanmanın bir kısmını toprakla ödemiş gibi görünüyor; bugün bile uzun süredir devam eden bir anlaşmazlığın konusu olan 80.000 hektarlık araziyi.
Bartolomé Devoto hayatı boyunca her zaman çok düşük bir profil sergiledi. Carlos, dört Devoto kardeş arasında Bartolomé'nin ironik bir şekilde "popüler olan" lakabıyla anıldığını, çünkü tam da spot ışıklarından uzak durmayı tercih ettiğini söylüyor.
-Aileniz Buenos Aires'te nereye yerleşti?
Carlos: -Başlangıçta bilmiyoruz. Ama sonra Santa Fe, Rodríguez Peña, Callao ve Marcelo T.'nin sınırladığı blokta yaşadılar. Hepsi onlarındı.
Devoto kardeşlerin serveti arttıkça aşk da büyüdü. Bartolomé, Virginia Arrotea Alvear ile evlendi ve birlikte bir kızları oldu. Ancak mutlulukları kısa sürdü: hem anne hem de kızı 19. yüzyılın başlarında Buenos Aires'te yaygın bir hastalık olan tifüsten öldü.
Carlos: -Bunu anlatalım mı, yoksa anlatmayalım mı?
Luis: -Evet... bildiğimiz kadarıyla... Bartolomé yalnız kaldığında, Rodríguez Peña 1046'da büyük bir evde yaşıyordu...
Carlos: -Şimdi durmanı istiyorum çünkü baharatlı bir hikaye geliyor...
Luis: -Ve aynı zamanda en komiği.
-Karısı öldükten sonra Bartholomew'un başına ne geldi?
Carlos: Şey... bu adamın olağanüstü bir cinsel canlılığı vardı. Ve bunu dikkatlice söylüyorum çünkü her şeyin standartlaştırıldığı bu zamanlarda, açıkça konuşmak gerekiyor.
-Don Juan mıydı?
Carlos: Hayır, hiç de değil. İnançlı bir tek eşliydi, ama cinsel motivasyonluydu. Ve diyelim ki, ev hizmetinde çalışan bir kadının kızına aşık oldu. O zamanlar, ev hizmetçileri çoktu. Annesi çamaşırcıydı ve kızı 17 yaşındaydı. Bartolomé'nin gözü ondaydı ve hiç vakit kaybetmedi. Uzun süre birlikteydiler ve ilişkileri gelişti. Ama evlenmek için Bartolomé bir şart koydu: "Bana bir oğul verdiğinde, seninle evlenirim," dedi. Adam son derece zengindi ve muazzam bir güce sahipti. Ve o, güçlü bir karaktere sahip bir kadın olan Juana González, tereddüt etmeden kabul etti.
-Ve oğlu doğdu?
Carlos: Hayır, ilk başlarda kadınlar kaba bir şekilde doğuyordu, aralarında büyükannelerimiz de vardı... ta ki oğlu gelene ve Bartolomé sözünü tutup Juana ile evlenene kadar. 15 yaşında ölen Bartolito doğdu ve sonra Pepe dedikleri José Bruno geldi, cüceydi. Aile toplantılarında onu hala hatırlıyorum; büyüleyiciydi.
Luis: -Pepe'yi 75 yaşındayken doğurdu. Bartolomé zaten yaşlıydı.
Bartolomé ve Juana'nın toplam altı çocuğu oldu. "Carlos'un Green ile evlenen büyükannesi María Rosa. Ortiz Basualdo ile evlenen büyükannem María Teresa. Mimar Alejandro Bustillo'nun kardeşi José Bustillo ile evlenen María Luisa... Bu çiftin hiç çocuğu olmadı. Sonra genç yaşta ölen oğlu Bartolito geldi; daha sonra da çocuğu olmayan en küçük kızları Jeanette; ve son olarak Pepe," diye sıralıyor Luis. "Bütün bunlar Bartolomé Devoto'nun öldüğü 1920'den önce oldu."
Carlos: -Kahramanım.
Kuzenler Carlos ve Luis için, ailelerinin asil olmadığını açıkça belirtmek önemlidir: "Aristokrasiden değillerdi: göçmenlerin, işçi sınıfının çocuklarıydılar. Daha sonra, bazıları Buenos Aires aristokrasisiyle evlendi... bazıları. Açıkça, Bartolomé için durum böyle değildi," diye iddia ediyor Luis.
-Bartholomew'un ölümünden sonra neler oldu?
Luis: Juana kocasının servetini miras aldığında, fabrikada hissedar olmak istemediğini söyledi. İstediği şey, tarımsal ve kentsel mülklerini elinde tutmaktı. Mirası bölüştüler ve bununla yeni mülkünü inşa etti.
Carlos: Devoto kardeşlerin satın aldığı Estancias ve Colonias Trenel topraklarını elinde tutuyordu. Bazı tarihçiler 300.000 hektar, diğerleri ise 400.000 hektar kapladığını söylüyor. Aile, Colonia Trenel'in Belçika'dan daha büyük olduğunu söylerdi. Juana zarif bir kadındı, çok nazikti ve muazzam bir iş zekasına sahipti.
Aile efsanesine göre, Bartolomé'nin karısı Juana González, kayınbiraderi Antonio Devoto'nun karısı Elina Pombo ile en iyi ilişkiye sahip değildi. Bartolomé şubesinde alaycı bir şekilde "Elina kendini kraliçe sanıyordu" derlerdi. Eşleri arasındaki farklılıkların daha sonra işleri zorlaştırabileceğinin farkında olan kardeşler pratik bir karar aldılar: çatışmalardan kaçınmayı tercih ettiler ve servetlerini yaşamları boyunca bölüştürdüler. Antonio'nun çocuğu olmadığı için şirket hisselerini elinde tuttu, zamanı geldiğinde bölünmesi daha kolay olan bir mülk. Öte yandan Bartolomé, gayrimenkulü elinde tutmayı seçti: çiftlikler, tarlalar ve daha sonra torunlarının gidişatını şekillendirecek olan kentsel mülkler.
-Juana nasıldı?
Carlos: Son derece dindar bir kadın. Boedo'daki kiliseyi yaptırdı ve onu Aziz Bartholomew'a adadı. Ayrıca Rodríguez Peña ailesinin ikametgahını Kardinal Copello'ya bağışladı, böylece Yüksek Dini Kültür Enstitüsü'ne ev sahipliği yapabilirdi. Her zaman yardım etmeye istekliydi... belki de mütevazı kökenleri nedeniyle, daha az şanslı olanları asla unutmadı.
-Devoto Sarayı'nı inşa etme fikri nasıl ortaya çıktı?
Luis: Juana, mülkü 1920'de miras aldı ve hemen Santa Fe ve Callao'da, Tucumán ve Lavalle caddelerinde, her iki caddeye de bakan bir binada, hepsi kiralık binalar inşa etmeye başladı. Paris'te de. Lüksten ziyade kiralıklara öncelik verdi, bu yüzden inşaat siparişi verdi. Ve bu, sipariş verdiği son binaydı.
Carlos: Ayrıca, Juana her zaman aileyi bir arada tutmakla takıntılıydı. Bunu aklında tutarak, Villa Devoto'daki villayı ve Paris ve Mar del Plata'daki aile konaklarını inşa etmişti. 1937'de dul kaldıktan sonra, güvendiği mimarı ve akrabası olan, damadının kardeşi Alejandro Bustillo'ya Avenida del Libertador'daki bu konutu inşa etmesini emretti. Fikri, çocuklarının her birinin farklı bir katta yaşamasıydı.
Aile 1938'de taşındı ve Juana birinci kata yerleşti. Ancak uzun süre tadını çıkaramadı: sadece iki yıl sonra, 1940'ta öldü.
Devoto Sarayı, Palermo'nun kalbinde, Ugarteche ve Raúl Scalabrini Ortiz caddeleri arasındaki Libertador Bulvarı üzerinde yer almaktadır. Mimarı Alejandro Bustillo, Llao Llao Oteli ve Banco Nación'u tasarlayan kişiydi ve zamanın Buenos Aires seçkinleri arasında çok popülerdi. Carlos, "Llao Llao'da bulunan San Eduardo Şapeli, Juana González de Devoto tarafından bağışlandı" diye ekliyor.
Fransız Akademik tarzı bina, mermer detayları ve Avrupa'dan özel olarak ithal edilen malzemelerle zarif taş kaplı cephesiyle öne çıkıyor. Her katta bir daire olmak üzere her daire, bir evin konforu ve mahremiyeti düşünülerek tasarlandı: beş yatak odası, beş banyo, özel bir sahanlık, bir giriş holü, geniş bir oturma odası, ana yemek odası, bir çalışma odası, özel bir oturma odası, bir yemek odası, ayrı bir mutfak, bir çamaşır odası, iki servis odası ve bir dadı odası, bir depo odası ve kalıcı bir garaj bulunuyor. Her birim yaklaşık 1.600 metrekare büyüklüğünde.
-Binadaki yaşam nasıldı?
Luis: Juana birinci katta yaşıyordu. Carlos'un büyükannesi üçüncü kattaydı ve benimki dördüncü kattaydı. Her çocuğuna bir daire verdi, hatta çocuğu olmayanlara bile... Pepe hariç.
-Çünkü?
Carlos: Pepe aslında bir süre burada yaşadı, ama sonra Salguero'nun ötesindeki Libertador Caddesi'ndeki muhteşem bir daireye taşındı. Çok parti severdi, kadınlardan gerçekten hoşlanıyordu ve bu kız kardeşlerini gerçekten rahatsız ediyordu. Bir gün ona şöyle dediler: "Pepe, eğer kendi hızında devam etmek istiyorsan, burada değil." Sonunda Carmen adında bir kadınla evlendi -çok aşıklardı ama çocukları yoktu- ve sakinleşti... (gülüyor) Ondan önce sert bir adamdı. Macoco Álzaga ve şu anda adını hatırlayamadığım başka bir adamla seyahat etti... ve bu seyahatlerden birinde Folies Bergère kapandı. Seviye buydu.
-Peki Pepe'nin evine kim taşındı?
Carlos: Orası ikinci kattı. Pepe gittiğinde, Madanes ailesine kiralandı. Daha sonra anneme geçti ve sonunda benim oldu.
Luis: Onlar öldükçe, daireler yeniden dağıtıldı. Bustillo ile evlenen kadın birinci kata taşındı, üç çocuğu olan Bayan Green üçüncü kata taşındı... Ortiz Basualdo ve Bayan Devoto'nun sekiz çocuğu vardı.
Carlos: Ve Jeanette, yakın zamanda satıldığı bildirilen beşincisini sakladı. Ve diğerleri neredeyse iki katı değerindeyken neden o fiyata satıldı? Çünkü metrekaresi yarı yarıya. Diğerleri 1.600 metrekare; bu çok daha küçük. Colonia del Sacramento manzaralı büyük bir terası var. Çok güzel. Öldüğünde, kuzenim Silvita Green taşındı. Oraya yerleşti. Méndez ile evlenen annem, Cavia ve Castex'te bir daire açtı.
- Devoto Sarayı'ndaki hayatınızdan nasıl anılarınız var?
Carlos: Pazar günleri öğle yemeği için buraya gelirdik. Sık sık Küba pirinci yerdik. Ev çalışanları altıncı kattaydı ve Ugarteche Caddesi'nde de apartmanlar vardı. Orada çok sayıda insan çalışıyordu.
"Biz, Yeşiller ve Ortiz Basualdos, Bartolomé Devoto'dan doğrudan gelen tek iki soyuz," diyor kuzenler neredeyse hep bir ağızdan. Çünkü onlar için gerçek miras miraslarla değil, paylaşım yoluyla aktarılanlarla ölçülür.
lanacion
