Gümrük savaşının ardından İspanya'nın ABD'ye yaptığı satışlardaki düşüş daha da arttı.

İspanya'nın ABD'ye ihracatı Mayıs ayında %14,4 düşüşle 1,52 milyar avroya geriledi. Bu durum, Ekonomi, Ticaret ve İşletme Bakanlığı'nın dün yayınladığı dış ticaret verilerine göre, Nisan ayında zaten %13,8 düşüş gösteren zayıf performansı daha da derinleştirdi. ABD Başkanı Donald Trump, "kurtuluş günü"nde dünya genelinde gümrük vergilerini tam da Nisan ayının başında açıklamış ve daha sonra bu vergileri ertelemiş, hatta sıkılaştırmıştı.

İspanya'nın dış satışlarının %4,4'ü ABD'ye gidiyor. Bu bağımlılık, Kuzey Amerika deviyle yoğun iş yapan Almanya ve İtalya gibi ülkelere kıyasla çok daha düşük. Yine de şirketler tedirginlik hissetmeye başlıyor. Birçok danışmanlık firması, İspanyol şirketlerinden, muhtemel gümrük vergisi artışına nasıl yanıt vermeleri gerektiği konusunda yoğun talep alıyor.

Toplum başkentinde Trump'ın son sözü söylediği ve öngörülemez olduğu varsayılıyor.

"Şirketler, gümrük vergisi savaşından önce gümrük vergilerinin ortalama %2 ila %3 arasında olduğunu kabul etmeli. En iyi ihtimalle %10'a ulaşmaktan bahsediyoruz. Bu, gümrük vergisi maliyetinin üç katından fazla artması anlamına geliyor. Herhangi bir şirket için bu çok fazla ve mevcut alternatiflere bakmaya başlamaları gerektiğinin farkındalar," diye gerekçelendiriyor ticaret danışmanları.

Bu bağlamda KPMG, İspanyol şirketlerinin, özellikle de makine, otomotiv, ilaç ve tarımsal gıda gibi gümrük vergilerine en çok maruz kalanların, gümrük vergilerinin etkisini azaltmalarına yardımcı olmak için bir rehber yayınladı. Çeşitli olasılıklar ve koruma dereceleri mevcut. Bu, ithalatçı ile sözleşmelerin gözden geçirilmesinden, gümrük değerini düşürmek için sigorta gibi giderleri iskonto ederek ürünün değerinin yeniden hesaplanmasına ve ürünün yeniden sınıflandırılmasına, ürünün son işlem gördüğü yere göre menşe ülkesinin yeniden belirlenmesine ve hatta uygunsa ABD hükümetine dava açma olasılığına kadar uzanıyor.

AB hesaplarında şok

Beklendiği gibi, Avrupa Komisyonu'nun 2028-2034 yılları arasındaki AB bütçesi için sunduğu teklif, AB ülkeleri arasındaki geleneksel savaşı çoktan alevlendirdi. Her ne kadar bu sürecin sadece başlangıcı olsa da (geleneksel olarak Belçika'nın başkentindeki en kanlı çatışmalardan biri olan bu çatışmanın iki yıl sürmesi bekleniyor), tutumlu ülkeler şimdiden dişlerini gösterdi. Dün, Avrupa İşleri bakanları Genel İşler Konseyi toplantısında ilk değerlendirmelerini yaptılar ve birçoğu Ursula von der Leyen'in bir sonraki bütçeyi finanse etmek için önerdiği iki trilyon avroyu kabul etmeyi reddetti. Bu durum, pandemi gibi istisnai durumlar için yeni ortak borç araçlarının dahil edilmesini veya isteyen devletlerin Avrupa önceliklerini finanse etmek için ulusal tahsislerini artırmalarına izin verilmesini de reddeden Almanya, Hollanda, Avusturya, İsveç ve Finlandiya için de geçerli. Öte yandan, İspanya, İtalya ve Fransa'nın da aralarında bulunduğu büyük bir grup ülke, uyum politikası ve ortak tarım politikasının (OTP) geleneksel kalemlerindeki kesintilere karşı çıktı.

Elbette, uzun vadede alternatif pazarlar arama veya doğrudan ABD'de üretim kurma kararı her zaman alınabilir. Her şey, Trump'ın 1 Ağustos'ta başlayacak %30 gümrük vergisi ihtimali göz önüne alındığında bir anlaşmaya varılıp varılmayacağına veya anlaşma sağlanıp sağlanmayacağına bağlı olacak.

Washington'dan yeni dönen Ticaret Komiseri Maros Sefcovic, iyi haberler getirmedi. Avrupa Komisyonu'ndaki hava hayal kırıklığına dönüşmeye başlıyor. Nihayetinde asıl sorun, çetrefilli Brexit müzakereleriyle tanınan Slovak diplomat Sefcovic'in, cumhurbaşkanının temsilcileri Howard Lutnick ve Jamieson Greer ile ne kadar görüşürse görüşsün, bu ikilinin ne olacağını ancak tahmin edebilmesi. Zira son söz her zaman, gümrük vergileri sayesinde elde ettiği gelire alışmış, öngörülemez Donald Trump'ın elinde.

Financial Times'ın son sızdırdığı bilgilere göre, iş adamı herhangi bir sektöre özel muafiyet uygulamadan, yüzde 15 ila 20 arasında asgari gümrük vergisi uygulayacak.

Şirketler şimdiden tarife yükünü nasıl en aza indirecekleri üzerinde çalışıyor ve ekstra maliyetler olacağını varsayıyorlar.

Brüksel bundan sonra üç farklı senaryo öngörüyor. Birincisi, AB'nin 1 Ağustos'a kadar topyekûn bir ticaret savaşını önleyecek bir anlaşmaya varmak için son dakikaya kadar müzakere etmesi. İkincisi, tatmin edici bir anlaşmaya varılamaması ve komisyon üyelerinin Ağustos başında, toplamda 90 milyar avroyu aşan ABD ihracatına yönelik iki hazır önlem paketini uygulamak için tatillerini yarıda kesmek zorunda kalmaları. Üçüncüsü ise, Trump'ın yine doğaçlama bir hamleyle müzakereleri Eylül ayına ertelemesi.

Bu senaryo göz önüne alındığında, Avrupa ülkeleri giderek daha fazla yoruluyor ve Washington'a karşı güçlü bir misilleme yapma arzusu da artıyor. Başlangıçta herkes frene basıp doğrudan bir çatışmadan kaçınmayı kabul etmiş olsa da, giderek daha fazla ülke Trump'ın ancak Avrupa dişini gösterirse tepki vereceğine inanıyor. Sanayisi ve gümrük vergileri nedeniyle yaşadığı kayıplar konusunda endişeli olan Almanya bile, güç göstermenin daha iyi olup olmayacağını düşünmeye başlıyor. Bu aynı zamanda, güçlü anti-zorlama aracını cephaneliğinden çıkarmayı ve sadece malları değil, Amerikan hizmetlerini de cezalandırma olasılığını gündeme getirmeyi de içeriyor.