2025 Havaleleri: Sürdürülebilir büyüme döngüsünün ardından yavaşlama belirtileri ve ufukta değişiklikler

Banxico (Meksika Merkez Bankası) verilerine göre, Meksika 2024 yılında 164,8 milyon havale işlemi aldı ve bu rakam 64,746 milyar ABD dolarına denk geliyor. Eylül 2025'te havale girişleri toplam 5,214 milyar ABD doları olarak gerçekleşti ve bu, 2024'ün aynı ayına kıyasla yaklaşık %3'lük bir düşüşü temsil ediyor. Bu eğilim, Meksika'nın 2025 yılında, 2013'ten bu yana ilk kez, alınan havale miktarında yaklaşık %5'lik bir düşüş kaydedeceğini gösteriyor. Bu durum, ulusal GSYİH'nın %3,5'ini temsil eden ve milyonlarca Meksikalı hanenin (yaklaşık 12 milyon) ana gelir kaynağını oluşturan Meksika için önemli bir finansal akışa ilişkin endişeleri güçlendiriyor.

2025'in ilk yarısından itibaren, para transferleri düşüş eğilimi göstermeye başladı ve toplam 76,2 milyon işlem ve 29,576 milyar dolarlık kümülatif tutar gerçekleşti. Bu, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yıllık bazda yaklaşık %5'lik bir düşüşü temsil ediyor. Veriler, özellikle Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) tarafından Ocak ayından itibaren alınan önlemlerin para transferlerini etkilediğini gösteriyor.

Son dönemdeki en yüksek seviye, 6,207 milyar dolara ulaşılan Haziran 2024'teydi. O zamandan beri akışlar dalgalı seyretti ve Aralık 2024'ten itibaren daha belirgin bir düşüş eğilimi gösterdi, ancak geçen yılın ilk yarısındaki seviyelere geri dönemedi.

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı, bu yılın Temmuz ayında, çokça tartışılan One Big Beautiful Act (Büyük Güzel Yasa) ile Amerika Birleşik Devletleri'nden gönderilen para transferlerine bir vergi getirdi. Başlangıçta %5 olarak belirlenen bu vergi, daha sonra %3'e düşürüldü ve sonunda %1 olarak belirlendi. 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecek olan bu önlem, göçmenler için zaten zorlu olan ortamı daha da kötüleştirecek, ekonomik faaliyetlerde düşüşe yol açacak ve ICE baskınlarının muhtemelen devam etmesine neden olacak.

Başlangıçta yalnızca belgesiz göçmenlerden ücret alınması planlanmıştı, ardından vatandaşlar dışındaki tüm göçmenlerden ücret alınması konusunda spekülasyonlar başladı. Bu tür önlemlerin pratik olmaması ve tamamı o ülkede bulunan para transferi şirketlerinden (Western Union, Transnetwork, Ria, MoneyGram vb.) ve etkilenen başlıca şirketlerden gelen çok sayıda şikayet göz önüne alındığında, nihayetinde ücretin tüm nakit havalelere eşit olarak uygulanmasına karar verildi; yani transferlerin yaklaşık %70'ine.

Rakamlar şunu gösteriyor: Meksika yılda yaklaşık 160 milyon işlem alıyorsa ve bunların %97'si Amerika Birleşik Devletleri'nden kaynaklanıyorsa, 108 milyondan fazla işlem %1 vergiye tabi olacaktır. Parasal olarak, Amerika Birleşik Devletleri'nden gelen 63 milyar dolarlık havalenin %70'i nakit işlemlerden, yani yaklaşık 44 milyar dolardan oluşmaktadır. %1'lik vergi, ister yasal ister yasadışı olsun, ABD'de ikamet eden 12 milyon Meksikalıyı etkileyecek ve 440 milyon dolara ulaşacaktır.

Sorunu çözmek için Meksika hükümeti gönderilen her miktar için %1 ödemeyi teklif etti ancak büyüklüğü göz önüne alındığında, nakit olarak gönderilen ve Financiera para el Bienestar (Refah Finans Kurumu) şubelerinde ödenen havaleler için, ortalama aylık havale tutarı olan 400 doların %1'inin ayda bir kez ödenmesine karar verildi.

Bu amaçla, Mayıs 2023'te faaliyete geçen ancak çok az etki yaratan bir Meksika hükümet kartı ve uygulamasının tanıtımı için daha kararlı bir hamle yapıldı; böylece henüz banka kartı veya havale göndermek için elektronik araçları olmayan göçmenler bu kartı kullanarak günlük 2.500 dolara kadar ve aylık 10.000 dolara kadar para gönderebilecek ve transfer başına 2,99 dolar ödeyebilecekler.

Elektronik transferler, sanal cüzdanlar ve banka veya kredi kartından yapılan havaleler için vergi ödemesi yapılmayacaktır.

ABD'de 60.000'e yakın kartın bulunduğu ve medya tanıtımının yapılmadığı küçük bir pazar payına sahip olmasına rağmen, Meksika hükümet kartı nakit olarak gönderilen para transferlerini azaltmayı amaçlıyor.

Meksika para transferi piyasasındaki özel sektör aktörleri ve önemli oyuncular da elektronik kanallar aracılığıyla para transferi yapılmasını teşvik etmek için önlemler aldı. ABD hükümetinin bu önlemi, daha fazla rekabetin, para transferleri için eşi benzeri görülmemiş bir dijitalleşme sürecinin ve ücretlerde önemli bir düşüşün kapısını açtı.

Aynı şekilde, Covid gibi büyük bir olay (ekonomist Nouriel Roubini'nin mega tehdit olarak adlandırdığı) para transferlerini 2020'de %12, 2021'de ise %26 oranında artırdığı gibi, nakit olarak gönderilen para transferlerine %1 vergi getirilmesi de dijitalleşmeyi, ücretlerin düşmesini ve zaten doymuş bir pazarda rekabeti daha da artırdı.

2026 yılına gelindiğinde, olası yavaşlama ve olumsuz göç politikaları ile yıllardır olağanüstü bir şekilde artan para transferi gönderimlerinin ardından, gelir ve istihdam üzerindeki yapısal sınırlamaların belirsiz bir büyümeyi kısıtlaması nedeniyle istikrara kavuşma süreci gibi mevcut koşullar nedeniyle para transferlerinde daha düşük bir akış bekliyoruz.

Kısacası, son dönemdeki düşüş bir krize değil, yıllar süren genişlemenin ardından ekonomik döngünün doğal bir ayarlamasına işaret ediyor. Ancak bu ayarlama, Meksika'nın para transferlerine yapısal bağımlılığını ve istihdam artışını, finansal kapsayıcılığı ve yerel gelir üretimini destekleyen politikaların güçlendirilmesi ihtiyacını vurguluyor.

* Yazar, UNAM'dan Mikrofinans alanında lisansüstü derecesine sahiptir.