Paolo Crepet filtresiz: "Günahkar iyidir çünkü kaybetti. Trump düşünceyi öldürüyor. Cinsel yönelim? Umurumda değil"
“Bu vesileyle, bir gösteri olarak adlandırmak istemeyeceğim düşünce özgürlüğü hakkında kamuoyuna konuşmak için bu fırsatı değerlendiriyorum, çünkü bu bir komedyen, bir rapçi, bir Shakespeare'i bir araya getiren bir terim. Kısacası, bana biraz fazla genel bir tanım gibi görünüyor, bu yüzden belki de banal olan başka terimler kullanmayı tercih ediyorum, ancak bir şovmen olan ve bu ben olmayan biri fikrini veren bir gösteri değil”. Günümüzde ideolojik şemalar, otosansür ve açık ve görünmez kontrolün yeni biçimleri tarafından giderek daha fazla sınırlanan düşünce özgürlüğü teması, Paolo Crepet'in 17 Haziran'da Mondadori için yayınladığı yeni deneme “Il reato di pensare”nin merkezinde yer alıyor. Psikiyatrist, sosyolog ve yazar, bu tezlerini 20 Haziran'da saat 21:00'de Elisabetta Sgarbi tarafından tasarlanan ve yönetilen festival La Milanesiana'nın amiral gemisi etkinliklerinden birinde Seregno'daki Teatro San Rocco'da sunacak.
Bu fırsat, Crepet'e, özgür düşüncenin, yaratıcılığın ve hayal gücünün, fikirleri parçalama, engelleme ve normalleştirme eğiliminde olan bir sistem tarafından nasıl tehlikeye atıldığını derin bir düşünme yoluyla kınama fırsatı sunuyor. Düşünme suçu, bir şekilde devam etmenin bir yoluna dönüştürülüyor özgünlüğün ve entelektüel itaatsizliğin yüksek değerini vurgular. İdeolojik dogmaları dayatmak ve insan zihnini kontrol etmek isteyenlere karşı bir uyarı. Bu kitapta ve bu performansta Crepet bizi özgür iradeyi kullanamayan replikantlar olma riski üzerine düşünmeye davet ediyor ve yalnızca düşüncenin cesaretiyle özgünlüğü koruyabileceğimizi ve özgür, yaratıcı ve onaylanmamış bir gelecek inşa edebileceğimizi vurguluyor.
Crepet, bugün neden bütün dünyada özgür düşünce köşeye sıkıştırılıyor?
“Trump henüz adayken bu kitabı yazdım, şimdi bana Harvard'da kötü bir atmosfer olduğunu söylüyorlar, tıpkı tüm Amerika'da olduğu gibi . Gençliğimde Harvard'a gittim, hocamı hatırlıyorum. Olağanüstüydü, konuşması gereken şeyler hakkında konuşan özgür bir adamdı. Şimdi tüm bunların kim bilir ne dehşete, kim bilir başkalarının düşüncelerini susturmak isteyen ne tür bir yarışmaya sebep olması garip. Bu beni dehşete düşürüyor, ama insanlar bundan hoşlanıyorsa ben ne yapabilirim?”.
Donald'a oy verenlerden mi bahsediyorsun?
"Sadece ona oy verenler değil: İnsanlığın azınlığı oy kullanmaya gidiyor (İtalya da dahil, işler yolunda gittiğinde nüfusun %50'si oy kullanıyor). Belki de ideolojik açıdan kendilerinin farklı olduğunu düşünen birçok insan var, ancak herkesin istediğini söyleme hakkına sahip olduğu fikri can sıkıcı, çünkü dediğim gibi, sonuçta kamuoyunun sadece bir kısmını temsil ediyor".
Birkaç yıl öncesinin aksine, yaratıcılık artık tehlikeli bir şey gibi mi görünüyor?
“Bruce Springsteen veya De Niro gibi rock yıldızları ve belli bir yaştaki yıldızlar buna isyan ediyor, ama Hollywood'daki ellili yaşlardakiler bile işlerini kaybetmekten korktukları için sessiz kalıyorlar. Robert De Niro öyle değil ve öyle konuşuyor . Geçen gün Milano'ya gelen Richard Gere bile bundan bahsetti, belki De Niro'dan farklı bir şekilde. Bu korkusuz sanatçıların olması iyi bir şey, çünkü bize kalsa çok da ileri gidemezdik. Hepsi sessiz kalıyor, çünkü asla bilemeyeceğinizi düşünüyorlar, sonra bölgesel yardım paranızı alıyorlar ve artık tiyatro, sinema, hiçbir şey yapmıyorsunuz. Her gün, neredeyse her akşam tiyatro yapıyorum ve onları dolduruyorum, ama diğer insanların akşamlarının %80'inin gönülsüz olduğunu biliyorum. Para için konuşanlar özgür değildir ve bu yüzden düşünmekten korkarlar, çünkü her düşünce bir şeye karşı olarak yorumlanabilir. Birinin kendini sansürlediğini düşünmek barbarca, ama durum bu!”
Peki sizce bugün düşünce özgürlüğü kalmadı mı?
“Putin, biraz rock müziği ve belki de bacakları hafifçe açık kızlarla partileri abartan gençleri tutuklatıyor. İki genç bir buçuk yıl hapse mahkûm edildi, çünkü o partilerde savaşa hayır dediler, çünkü belki 20 yaşında biri Donbass'ta ölmek istemiyor . Garip ama ölmek istemeyen gençler var. Bizimkiler de bunu yapmak istemiyor ama konuşamıyorlar bile ve bu bir şey ifade ediyor. Moskova'ya uygulanan yaptırımların artırılması bile çok önemli değil çünkü zaten düşünmek zorundasınız, çünkü demokrasilerin dengeleyici eylemi var. Yani aslında düşünmek bir suçtur, corpus delicti kelimelerdir!”
Bütün bunlara karşı isyan etmeye başlamamız gerekmez mi?
"Elbette tiyatronun Beckett olduğu fikriyle büyüdüm, aktörler, fikirleri için para ödeyen büyük adamlar veya muhteşem kadınlar fikriyle büyüdüm. Ödeme yapan Franco Basaglia ile çalıştım , sonra öldüğünde hepsi Basaglialı oldu, ama bu kültürümüzün taşralı kısmı: Birisi sapkın olduğunda önce onu döversiniz, sonra öldüğünde cenazesinde onu alkışlarsınız, iş böyle yürür: korkunç ama iş böyle yürür".
Ona göre cinsellik sadece erkek mi yoksa kadın mıdır?
"Sözde ilericiler teşhis peşinde koşuyorlar ama ben cinsel bağlılıkla ilgilenmiyorum. Birinin şair olup olmadığını, iyi bir kitap yazıp yazmadığını, mükemmel bal üretip üretmediğini bilmekle ilgileniyorum. Arıcı başka bir arıcıyla yatarsa, açıkçası umursamıyorum. Michelangelo'nun cinselliği kendi tarzında yaşadığı iyi biliniyor, aynısı Leonardo için de geçerli. Peki ne değişiyor? Bilmiyorum. Raphael'in heteroseksüel olması gerçeğiyle kesinlikle rahatlamıyoruz."
Yapay zeka hakkında ne düşünüyorsunuz?
“Birinin yapay zeka ile beş dakikada bir kitap yazdığından şüphe duyarsam, onu satın almak için kitapçıya gideceğimi sanmıyorum. Bir şaheser yazmanın ne kadar sürdüğünü bilmiyorum! İlk yıllar, şimdi dakikalar. Ama bu bir şaheser değil! Bir şeyin fotokopisi. Bir örnek vereyim, ben belli bir jenerasyondanım, benim için Beatles ve Rolling Stones en iyisiydi! Peki, en kötü Beatles şarkısı hangisi? Hiç şüphem yok: Yapay zeka ile yapılmış olan "Now And Then"! Milyonlarca kopya sattı ve zavallı John Lennon mezarında ters döndü! Ama yaptılar, yapmaya cesaret ettiler, muhtemelen grubun kalan iki müzisyeninin de onayıyla ve sanırım Yoko Ono da evet dedi! Ama o şarkı bana hiçbir duygu vermedi”.
Yakın gelecek hakkında ne düşünüyorsunuz?
“Belki dünyamız güzelleşir! Belki restorana bir robot garson gelir! Ama ben bir robot tarafından servis edilmek için restorana gitmem! Tokyo'da bir yarı maratona bir robot katıldı! Terleyen bir atleti severim! Bitiş çizgisinde bayılan Elio Petri'yi sevdim. Tik, tik, tik, tik, tik diyen, onu saatte 38 kilometre hıza çıkaracak şekilde kurduğunuzda bunu başarabilen bir robot değil! Bu nasıl bir hikaye?
Sinner'ın Alcaraz'a yenildiği için iyi olduğunu mu iddia ediyorsun?
“Elbette! Artık daha olgun. Görünür şekilde daha olgun! Sadece fiziksel olarak değil. Kaybetmenin ne demek olduğunu anladı! Bugün siyasette birçok kişi gibi kazananın kibri olsaydı, daha kötü olurdu. Alcatraz'dan korkmazsanız kazanamazsınız! Korkar ve incelerseniz, yenilginin acısından gelen bir şey icat edersiniz! Günahkar, bu yolu çok iyi bilen bir çocuktur ve bu nedenle iyidir! Oğullarının her zaman en iyi olmasını isteyen ve onu olduğundan farklı olmaya zorlayan ebeveynler gibi değil mi?”.
O halde saf ruhlu olanlar ne mutludur?
“Büyüklerin basit ebeveynleri vardı! Eric Clapton'ın annesi onu 16 yaşındayken terk etti! Ve büyükannesi onu terk etti! Ve o Eric Clapton oldu! Eh, biliyorsunuz... Bir elektro gitar satın almak yeterli değil! Bazen zor zamanlarda büyürsünüz. Çok iyi büyürsünüz! İnsanlığın en kötüsü Marchese del Grillo'dur”.
Ama kutlandı mı?
“Bu bir abartı, ama bir dahi değil! Aslında Marquis del Grillo bir tebaaydı! Özgür değildi! Aslında devrim için Paris'e gitmedi! Dedi, dedi ve sonra Roma'da kaldı! Bu tavra sahip olan tek kişi o değildi. Bir nevi Darwinci seçilimdir”.
Konfor alanı hakkında ne düşünüyorsunuz?
“Sana bırakıyorum… Kanepeyi de sana bırakıyorum…”
60'lı ve 70'li yıllardaki sınırları aşma arzusu, hakim olan donukluğu kurtarabilir mi?
"Doğrusunu söylemek gerekirse, terörizm ve eroin anlamına gelen o yıllardan hiç heyecan duymadım. Kusursuz olduğumuzdan değil. Tam tersine. Ve sonra, daha iyi olmak için bir nesle ait olmak yeterli değil. Hemen önceki nesil benden çok daha iyiydi. Buna şüphe yok".
Hangi anlamda?
“Mastroianni, Fellini, Monicelli, Antonion vardı. Babamın jenerasyonuydu, babamdan çok annemin jenerasyonuydu ve muhteşemlerdi. Çok sayıda dahi vardı, sonra da tepkiler geldi. Terörizm, dahiler tarafından değil, suçlu olarak adlandırmaya cesaret edemediğimiz suçlular tarafından yapıldı. Bazıları, hata yapanların yoldaşlar olduğunu söyledi ve bunu asla unutmayacağım. İyi ki hiç sevmedim. Molotof kokteyli atan kişinin bile bir dahi olduğunu düşünmüyorum, aslında çok az kişi gibi, gerçekten çok az kişi gibi birkaç aptal tanıdım. Bunun arkasında hiçbir şey yoktu. Beni heyecanlandıran devrim Lucio Fontana'ydı, Molotof kokteylleri değil. Jackson Pollock bir devrimciydi, P38'li o dört moron değil”.
Luce
