Tayland-Kamboçya çatışması: ABD'nin ateşkes önerisine rağmen çatışmalar dördüncü gününde
İki Güneydoğu Asya krallığı, yaklaşık on beş yıldır devam eden toprak anlaşmazlığının en kanlı dönemini yaşıyor. Silahlı çatışmalar, bombalamalar ve hava saldırıları sonucunda en az 33 kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 200.000 kişi yerinden edildi.
Cumartesi günü ABD Başkanı Donald Trump'ın da katıldığı toplantıda her iki taraf da görüşmelere başlamak istediklerini söyledi, ancak Pazar sabahı erken saatlerde çatışmalar yeniden başladı ve her iki başkent de birbirini sözlerini tutmamakla suçladı. Kamboçya Savunma Bakanlığı sözcüsü Maly Socheata, Tayland'ın Perşembe sabahı ilk çatışmaların yaşandığı kuzeybatıdaki iki tartışmalı tapınağa sabah 4:50'de saldırdığını söyledi. Bangkok'un "kasıtlı ve koordineli saldırı eylemleri" gerçekleştirdiğini belirten Socheata, Tayland ordusunun Khmer topraklarına yönelik "yasadışı işgali" meşrulaştırmak için kullandığı "yalanları ve sahte iddiaları" kınadı.
Tayland Dışişleri Bakanlığı ise, Kamboçya ordusunun saat 04:30 sularında Surin eyaletindeki "sivil evlerini" hedef alan "ağır topçu ateşi" açtığını bildirdi. Tayland diplomasisi, "Kamboçya açıkça iyi niyetten uzak olduğu ve insan hakları ile insancıl hukukun temel ilkelerini defalarca ihlal etmeye devam ettiği sürece düşmanlıkların durdurulması imkansızdır" dedi.
Son günlerde çatışmalar, Tayland Körfezi'ndeki popüler turistik bölge Trat'tan, Laos'a yakınlığı nedeniyle "Zümrüt Üçgeni" lakaplı bölgeye kadar, bazen yüzlerce kilometre aralıklarla birden fazla cepheye yayıldı.
ABD Başkanı Donald Trump, Cumartesi günü liderleriyle yaptığı görüşmenin ardından, iki ülkenin ateşkes sağlamak için görüşmeye hazır olduğunu duyurdu. Trump, Truth Social hesabından yayınladığı mesajda, iki ülkenin "çok iyi görüşmeler" yaptığını belirterek, iki komşunun "uzun yıllar daha iyi geçinmesini" umduğunu söyledi.
Bangkok, Phnom Penh'in niyetinin "samimi" olup olmadığını görmek için beklerken, "prensipte ateşkes uygulama konusunda anlaştıklarını" açıkladı. Khmer Başbakanı Hun Manet, "her iki ülkenin askerleri ve halkı için iyi haberi" memnuniyetle karşıladı ve Dışişleri Bakanı Prak Sokhonn'a, çatışmayı "sonlandırmak" için Amerikalı mevkidaşı Marco Rubio ile koordinasyon sağlaması talimatını verdi. Bundan önce, her iki krallığın da üyesi olduğu Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği'nin (ASEAN) dönem başkanlığını yürüten Malezya'nın himayesinde yürütülen arabuluculuk girişiminden herhangi bir sonuç alınamamıştı.
Tayland ve Kamboçya, 1 Ağustos'ta ihracata bağımlı iki ekonomiyi etkileyecek olan yüksek tarifeler konusunda Beyaz Saray'la derin görüşmeler yürütüyor. Donald Trump, çatışmalar "durana" kadar ticaret müzakereleri masasına dönmenin "uygunsuz" olduğunu söyledi. Birleşmiş Milletler de Cumartesi günü iki komşuyu "derhal" ateşkes yapmaya çağırdı.
Zengin kültürel ve ekonomik bağlarla birbirine bağlı iki komşu arasındaki diplomatik ilişkiler, on yılların en düşük seviyesinde. Son olaylarda Tayland tarafında yedisi asker olmak üzere 20 kişi hayatını kaybederken, Kamboçya'da beşi asker olmak üzere 13 kişi hayatını kaybetti. Bangkok'a göre 138.000'den fazla Taylandlı yüksek riskli bölgeleri tahliye ederken, Phnom Penh'e göre sınırın kendi tarafında 80.000'den fazla Kamboçyalı bulunuyor.
