ABD'de GSYİH Trump döneminin ilk çeyreğinde yüzde 0,3 daraldı, borsalar düştü

Donald Trump yönetiminin ekonomik politikasının ilk etkileri. ABD Ticaret Bakanlığı'nın 30 Nisan Çarşamba günü yayımladığı verilere göre, ABD'nin gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) 2025'in ilk çeyreğinde düşüş gösterdi. Gümrük politikasıyla dünyada ve kendi ülkesinde şok etkisi yaratan Cumhuriyetçi başkanın ikinci döneminin başlangıcını kapsayan bir dönem.

ABD'nin GSYH'yi hesaplamak için tercih ettiği yıllık bazda hesaplandığında, dünyanın en büyük ekonomisinde ithalattaki artış nedeniyle ekonomik aktivite yılın ilk üç ayında yüzde 0,3 düştü. Ticaret Bakanlığı, basın açıklamasında, "İlk çeyrekte GSYH'deki düşüş, esas olarak GSYH hesaplamasına dahil edilmeyen ithalattaki artışın yanı sıra federal hükümet harcamalarındaki düşüşü yansıtıyor" ifadelerine yer verdi.

"Bu eğilimler, artan yatırım, tüketici harcamaları ve ihracatla kısmen dengelendi" denildi. Uzmanlar, yurtdışı alımlardaki artışın, şirketlerin yeni gümrük vergilerinin uygulanmasından önce harekete geçme ve Donald Trump'ın başlattığı zorunlu ekonomik yeniden yapılandırma öncesindeki koşullardan yararlanma isteğinin bir sonucu olduğunu söylüyor.

Ancak, tam istihdam ve enflasyonun kontrol altına alınma noktasına gelmesiyle birlikte, Amerikan GSYİH'si bir önceki çeyrekte %2,4 oranında artmıştı. Bu sonuç analistlerin çoğunluğunun beklentisinin oldukça altında. Ancak ABD ekonomisinde ciddi bir yavaşlama (+%0,4) öngörüyorlardı.

Çarşamba sabahı yayımlanan bir başka habere göre, Amerikan özel sektöründeki istihdam yaratımı Nisan ayında beklentilerin altında kalarak keskin bir şekilde yavaşladı. Veriler, Beyaz Saray'da oturan Trump'ın 20 Ocak'ta başlayan ikinci döneminin ilk 100 gününü kutlamasıyla aynı zamana denk geliyor.

Donald Trump, Truth Social platformunda hemen yanıt vererek, ekonomik yavaşlamanın selefi Joe Biden'dan kalma bir "kalıntı" olduğunu iddia etti. "Gümrük vergileri yakında yürürlüğe girecek ve işletmeler rekor sayıda ABD'de dükkan açmaya başlayacak. Ülkemiz refaha kavuşacak, ancak Biden kalıntılarından kurtulmalıyız. Biraz zaman alacak ve bunun GÜMRÜK TARİFELERİYLE HİÇBİR İLGİSİ YOK, sadece [Joe Biden] bize kötü istatistikler bıraktı, ancak patlama başladığında benzeri olmayacak. "SABIRLI OLUN!" söz verdi.

George Washington Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olan Tara Sinclair, GSYİH açıklanmadan önce AFP'ye yaptığı açıklamada, "Genellikle başkanların ekonomik performans üzerindeki etkisinin, özellikle de göreve geldikten sonraki ilk 100 gün içinde, abartıldığını düşünüyorum." dedi ve ekledi: "Bu sefer durum farklı çünkü ithalattaki artış, alıcıların başkanın tarifelerinden kaçınmasının doğrudan bir sonucu."

ABD'de GSYİH verilerinin açıklanmasının ardından küresel borsa piyasaları Çarşamba günü düşüşe geçti. Gün boyu yeşilde seyreden Paris Borsası, saat 15.20 sularında aniden düşüşe geçerek yüzde 0,18, Frankfurt Borsası yüzde 0,42 ve Milano Borsası yüzde 1,36 değer kaybetti.

Wall Street ise açılışını sert düşüşlerle yaptı. Saat 16.00'dan hemen sonra Dow Jones %1,66, teknoloji endeksi Nasdaq ise %2,40 oranında değer kaybetti.

50 Park Investments'tan Adam Sarhan, AFP'ye yaptığı açıklamada, "Piyasa baskı altında: Bu düşüş eğiliminin ana itici gücü durgunluk korkusu" dedi. ABD ekonomisi 2024 yılı sonunda hala büyümeye devam etmesine rağmen yatırımcılar GSYH'deki düşüşe hazırlıksız yakalandı.