Aconcagua Radyosu'nda Beatriz Bragoni, 25 Mayıs'ı 9 Temmuz'dan ayıran tarihi anahtarları açıklıyor.

Ulusal Tarih Akademisi üyesi tarihçi Beatriz Bragoni ,Aconcagua Radyosu'nda 25 Mayıs ve 9 Temmuz'un önemi hakkında detaylı bir analiz sundu ve her yıldönümünün gerçek anlamının çözülmesine yardımcı oldu.

Bragoni, "Bu fark çok önemli ve açıklığa kavuşturulmaya değer," diye söze başladı. "25 Mayıs 1810, temelde iki konuyu içeren siyasi bir olaya işaret ediyordu: Rio de la Plata'nın tüm Valiliği'ni yöneten Vali Cisneros'un görevden alınması ve Geçici Hükümet Juntası'nın kurulması," diye açıkladı.

Böylece Mayıs Devrimi doğdu, ancak tarihçinin de uyardığı gibi, güçlü bir merkeziyetçilikle: "Bu, daha sonra tüm valilik üzerindeki gücünü yansıtmaya çalışan, tamamen Buenos Aires kararıydı." Bu amaçla, Buenos Aires, itaat talep etmek için iç bölgelerdeki şehirlere komiserler gönderdi. Bragoni, "Bu büyük bir sorunu gündeme getiriyor: savaş," diye belirtti, çünkü birçok bölge bu otoriteyi kabul etmekte direndi.

Örneğin Montevideo, 1814 yılına kadar krala sadık kaldı. Bu arada, devrimci hareket Şili, Bogota, Kartagena ve Quito gibi Latin Amerika'nın diğer bölgelerinde de benzer direnişlerle karşılaştı. "Uzun ve çatışmalı bir süreçti, ne oybirliğiyle ne de barışçıl bir şekilde ilerledi," diye vurguladı.

Öte yandan 9 Temmuz 1816 , farklı bir dönüm noktasını işaret ediyor: resmi bağımsızlık bildirgesi. Bragoni, "Gerçekten cesur bir hareketti," dedi. "Avrupa'daki mutlak monarşilerin Amerika'daki bağımsızlık hareketleriyle mücadele ettiği, çok olumsuz bir küresel ortamda gerçekleşti."

Tucumán Kongresi, Birleşik Eyaletler temsilcilerini yalnızca İspanyol monarşisiyle nihai bağları koparmak için değil, aynı zamanda yeni bir siyasi düzenin kurulması için de bir araya getirdi. José de San Martín, Kongre'nin toplanması için çaba göstererek bu süreçte kilit bir rol oynadı.

Tarihçi, "San Martin, Buenos Aires hükümetine çok önemli bir koşul koydu: Evet, itaat etmek, ama bağımsızlığı ilan etmek için bir kongre toplamak için ilerlemek," diye anlattı. "Kraliyetçilere karşı savaşın, salt isyancılar olarak değil, egemen bir ulus olarak yürütülmesi gerekiyordu." Bu nedenle, Tucumán'daki toplantının arkasındaki ana itici güçlerden biriydi ve hatta Mendoza'ya bizzat temsilciler atadı ; San Juan ve San Luis ise farklı seçim yöntemleri kullanıyordu.

Tucumán'ın mekan olarak seçilmesi tesadüf değildi: "Yukarı Peru eyaletlerine daha yakın ve kıyıdan, Artigas'ın etki alanından daha uzak bir şehirdi, bu da daha federal ve merkezi olmayan bir sistemi teşvik ediyordu" diye açıkladı.

Bu süreçte Mendoza stratejik bir rol oynadı . San Martin, 1814'te eyalete geldi ve daha önce hiçbir bağı veya yerel siyasi deneyimi yoktu. Bragoni, "Siyasi gücü sıfırdan inşa etmek zorundaydı," diye hatırlıyor. Bunu belediye meclisi, komutanlar, rahipler ve gümrük yetkilileriyle ittifak kurarak yaptı. Rakiplerine karşı çok sertti: "Tek bir kadın bile esirgenmedi: Vergi yüküne ve kölelerin ve özgür erkeklerin San Luis'e sürgüne gönderilmesine itiraz eden seçkin bir kadını kınadı."

Tarihçi, Vali Alfredo Cornejo'nun sosyal medyada paylaştığı son mesajını överek, "Tucuman'da siyasi güç inşa edilirken, Mendoza, San Martin'in başında olduğu dönemde temel ve sessiz bir rol oynadı" dedi. Bragoni de aynı fikirdeydi: "San Martin, And Dağları Ordusu'nu örgütlemek ve askeri planını uygulamak için bu güce ihtiyaç duyuyordu."

Röportajda hikâyenin daha insani yönü de ortaya çıktı. Tarihçi, San Martin dönemindeki günlük yaşamı, beslenme alışkanlıklarını ve şarabın kültürel bir sembol ve lojistik araç olarak önemini ayrıntılarıyla anlattı. "San Martin her gün şarap içer, barbekü yerdi, bazen tek başına ve sadece bir çatal bıçakla," dedi. "Şarap sadece yaygın bir içecek değil, aynı zamanda orduyu finanse etmek, üniforma satın almak veya Pehuenche'ler gibi yerli halklarla anlaşmalar yapmak için kullanılan bir metaydı."

Dahası, "ordunun beslenme düzeni oldukça sadeydi: tuzlu et (ünlü et kurusu), biraz mısır, bisküvi, şarap ve ara sıra tütün," diye tarif etti. Tipik yemekler arasında "tatlı hamur işleri, ayva ezmesi, kuruyemişler ve güveçler" vardı ve bunlar, locro ve asado gibi Creole geleneklerinde hâlâ varlığını sürdürüyor.

Makalenin tamamını buradan dinleyebilir, radyoyu canlı olarak www.aconcaguaradio.com adresinden dinleyebilirsiniz.