Kasıtlı olarak sınırlı teslimat: Pekin, Kiev'in drone üretimini baltalıyor

Çin, Ukrayna'ya düşük fiyata İHA bileşenleri tedarik ediyor. Ancak Pekin, bu kritik bileşenlerin Kiev ve müttefiklerine satışını kademeli olarak azaltıyor. Ukraynalı bir uzman, AB'ye müdahale etmesi çağrısında bulunuyor.

Çin, Ukrayna'ya drone parçalarının ihracatını giderek daha fazla kısıtlıyor. Pekin ayrıca, Ukrayna savunma sanayisinin Baltık ülkeleri ve Polonya gibi müttefik ülkeler üzerinden Çin elektronik parçaları ithal etme girişimlerini de durduruyor. Yurii Lomikovskyi, Lviv'de ntv.de ve diğer Avrupa medyasına verdiği röportajda, "Çin hükümeti artık bu ülkelere parça teslimatını bile yasaklıyor çünkü parçaların Ukrayna'ya ulaşacağını biliyorlar," dedi. Lomikovskyi, Ukraynalı ve uluslararası savunma şirketlerinden oluşan bir ağ olan Iron'ın kurucu ortağı.

Pekin hükümeti, Ukrayna'nın İHA üretimini baltalamak için teslimatları kasıtlı olarak kısıtlıyor. İHA'lar, Moskova birliklerine karşı mücadelede kritik bir silah haline geldi. Ukrayna ordusu, İHA'ları yalnızca kilit Rus komuta ve lojistik noktalarını değil, aynı zamanda kritik enerji altyapısını da hedef almak için kullanıyor.

Bundeswehr düşünce kuruluşu Alman Savunma ve Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nden (GIDS) askeri analist Hendrik Remmel, ntv'ye verdiği röportajda, artık Rusya'nın iç kesimlerine kadar ulaşan silahların Moskova'yı "sadece askeri olarak değil, her şeyden önce sosyal, ekonomik ve politik olarak" baskı altına aldığını söylüyor. Rusya'daki durum gergin. Hem enflasyon hem de enerji fiyatları yükseliyor. Ayrıca Kremlin, katma değer vergisinde artış duyurdu. Remmel, "Özellikle insansız hava araçları olmak üzere hassas silahlarla uzun menzilli saldırı stratejisinin giderek başarılı olduğuna dair göstergeler var" diyor.

Çin, Batılı ortaklardan daha ucuz teslimat yapıyor

Çin'in ihracat kısıtlamaları Ukraynalıları sert bir şekilde etkiliyor ve cephedeki başarılarını tehlikeye atıyor. Özellikle İHA'ların motorları, bataryaları ve uçuş kontrolörleri ağırlıklı olarak Çin'den tedarik ediliyor. Lomikovskyi, Ukrayna savunma teknolojisi hacminin 35 ila 40 milyar ABD doları, yani 30 ila 34 milyar avro olduğunu tahmin ediyor. Sürekli büyüyen pazarda şu anda 800'den fazla şirket yer alıyor. Ancak İHA endüstrisi büyük ölçüde ithal Çin bileşenlerine bağımlı; yalnızca yaklaşık %40'ı yerel olarak üretiliyor.

"Neden Çin'den bu kadar çok tedarik sağlıyoruz? Çünkü Çin, yerel olarak ürettiğimiz veya Batılı ortaklarımızdan satın alabileceğimiz her şeyden daha ucuza ve büyük ölçekte tedarik sağlayabiliyor," diyor Lomikovskyi. Ukrayna şu anda, örneğin Avrupa'da üretim tesisleri bulunan ABD şirketleriyle ticaret yaparak, insansız hava araçları için gerekli bileşenleri dolaylı olarak elde etmeye çalışıyor. Lomikovskyi, "Ancak üzerinde çalıştığımız en önemli şey, Ukrayna'daki tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesini ilerletmek," diye devam ediyor.

Ancak, verimlilik ve maliyet açısından Çin ile rekabet edebilecek uzun vadeli bir üretim kapasitesi oluşturmak için daha fazla Avrupa yatırımı ve Ukrayna ile iş birliği yapılması gerekiyor. Lomikovskyi, Avrupa savunma sanayisinin rekabetçi kalabilmesi için paranın araştırma ve girişimlerin geliştirilmesine aktarılmasını talep ediyor. Avrupa'daki birkaç büyük savunma şirketinin tekelci yapısı, inovasyonu engelliyor.

Rus planör bombalarında Çin motorları bulundu

Geçtiğimiz yılın sonlarında, Çinli drone parça üreticilerinin ABD ve Avrupa'ya satışlarını azaltmaya başladığına dair medya haberleri artmaya başladı. Bu durum, Pazar günü geçici olarak sona eren Pekin ile Washington arasındaki ticaret anlaşmazlığının daha da tırmanmasına işaret ediyordu. Ancak Pekin'in bu hamleyle Ukrayna savaşında Batı'nın uyguladığı yaptırımlara karşı koymak istemesi de muhtemel. AB ve ABD, Rusya'nın enerji ambargolarını aşmasına yardım ettiğinden şüphelenilen Çinli şirketleri de hedef aldı.

Öte yandan Pekin, Ukrayna savaşında tarafsız bir arabulucu olarak kendini gösteriyor ve Moskova'nın silah sanayisine büyük ölçekte tedarik sağladığını reddediyor. Çin, Temmuz 2024'te Rusya'ya yaptığı teslimatları resmen kısıtladı. Bu durum, hem sivil hem de askeri amaçlarla kullanılabilen çift kullanımlı malları öncelikli olarak etkiledi. Ancak AB, Çin'in Rusya'nın savunma sanayisini yoğun bir şekilde desteklemeye devam ettiğine inanıyor. Çin bileşenleri, yalnızca insansız hava araçlarında değil, Rus silahlarında da sıklıkla bulunuyor.

Avusturyalı Albay Markus Reisner , ntv.de'ye verdiği demeçte, "Rusların yeni süzülme bombaları Çin yapımı motorlara sahip ve hedeften 200 kilometre mesafeden bile atılabiliyor," diyor. "Bu, Çinli üretici Telefly'nin turbojet motoru. Çeşitli amaçlar için kullanılabilir, ancak bana göre öncelikli olarak askeri amaçlara hizmet ediyor." Çin, küresel satranç oyununda Rusya'yı bazen vezir, bazen at, bazen de kale olarak kullanıyor. Pekin'in çıkarına olduğu sürece, Rusya'ya savaşı sürdürmek için ihtiyaç duyduğu her şey sağlanacak, diyor Reisner.

"Çin çabuk öğreniyor ve çok para kazanıyor"

Lomikovskyi, Pekin'in her iki savaşan tarafa da silah satmaya devam edeceğinden emin. Ukraynalı İHA uzmanı, "Çin, her iki ülkeye de her şey için bileşen tedarik ettiği için bu savaştan hızla ders çıkarıyor ve çok para kazanıyor," diyor. Jeopolitik sahnede ise, hem Avrupa hem de Rusya savaş nedeniyle para kaybettiği için Çin gücünü artırabilir.

Medyada yer alan bir habere göre, Pekin hükümeti savaşı sürdürmenin faydalarını çoktan kabul etti. Brüksel'deki gizli bir toplantının detayları Hong Kong gazetesi "South China Morning Post"a sızdırıldı. Habere göre, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, AB Dış Politika Şefi Kaja Kallas'a, ülkesinin Rusya'nın Ukrayna'da yenilmesinden hoşlanmadığını, çünkü böyle bir durumda ABD'nin rakip Çin ve Tayvan çatışmasına daha fazla odaklanacağını söyledi.

Bu gelişmeler ışığında Lomikovskyi, AB'nin Ukrayna ile ortak İHA üretimini artırma çabalarını hızlandırması çağrısında bulundu. Brüksel, Rusya'nın NATO topraklarına olası bir müdahalesine acilen hazırlık yapmalıdır. Lomikovskyi, "Üçüncü Dünya Savaşı başlarsa, Çin muhtemelen bize tedarik sağlamayı bırakacaktır," dedi.

Lviv gezisi, Lviv merkezli sivil toplum örgütü Your City Media Hub/Untold Stories from Ukraine'in daveti üzerine gerçekleştirildi.