Strajk w CP

Wszyscy pracownicy, bez wyjątku, mają prawo dążyć do lepszego wynagrodzenia i warunków pracy. Mają prawo dochodzić swoich praw poprzez organizowanie się zbiorowo, którego wyraźnym celem jest wzmocnienie swojej pozycji negocjacyjnej w stosunkach z pracodawcą.

Z kolei związki zawodowe mają swobodę działania w obronie interesów swoich członków, w tym, w najbardziej ekstremalnych przypadkach, grożenia strajkiem i korzystania z tego prawa zagwarantowanego konstytucyjnie. W naszym demokratycznym społeczeństwie nie ma co do tego wątpliwości.

Okazuje się, że strajki przeprowadzane systemowo przez związki zawodowe w służbie interesów partyjnych przybierają inny charakter. Gdy taka strategia polityczna jest stosowana w przedsiębiorstwach, które są monopolistami na świadczone przez siebie usługi, co jest dodatkowo wzmacniane przez podstawowy interes publiczny, jaki ta usługa reprezentuje, staje się ona jeszcze bardziej szkodliwa. A gdy tą monopolistyczną firmą jest państwo, szkodliwość staje się groźna.

Ten obszerny przegląd ma na celu pomóc nam zrozumieć, co dzieje się w trakcie wciąż trwającego strajku Partii Komunistycznej. Strajk, który wpędził w chaos życie setek tysięcy ludzi, odczują skutki tego wydarzenia ci, którzy mają najniższe dochody, ci, którzy mają bardziej rygorystyczne godziny pracy i ci, którzy nie mają takich samych warunków pracy jak pracownicy CP.

W rzeczywistości ludzie, których życie zostało zakłócone przez strajk, zarabiają średnio znacznie mniej niż przeciętny pracownik CP. Wystarczy przyjrzeć się licznym dotacjom i premiom otrzymywanym przez pracowników CP, które zostały określone w umowie zakładowej z 2022 r. Na przykład maszyniści pociągów otrzymują hojny dodatek za pracę w sytuacjach awaryjnych (który może być dwukrotnie lub nawet trzykrotnie wyższy od normalnego dziennego wynagrodzenia); diety i diety na pokrycie kosztów podróży; ryczałt na podróże; dodatek za wypoczynek poza siedzibą firmy, do którego dolicza się dodatek za wyżywienie; dodatek transportowy lub dyspozycyjny; premie za staż pracy za okresy 5 lat służby; dodatek za zmianę; premie „za jazdę”, czyli premia za każdy pełny okres dziennej pracy i inna równoważna premia za roczną jazdę, przy czym działalność związkowa jest traktowana jako rzeczywista praca; 25 dni roboczych urlopu; dodatek urlopowy; dodatek do zasiłku chorobowego przyznawanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych; prywatne ubezpieczenie zdrowotne; zasiłek przedszkolny; różne zniżki na podróże pociągiem dla małżonków, dzieci i wnuków.

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracownicy uzyskali dobre warunki pracy. Jednakże nieustanne strajki, które poważnie szkodzą tym, którzy mogą tylko pomarzyć o takich warunkach pracy, stają się prowokacjami. Sytuację pogarsza fakt, że mają miejsce w firmie, która co roku pobiera od Portugalczyków setki milionów euro podatków, w tym od wszystkich osób poszkodowanych w wyniku strajków.

Pedro Nuno Santos, który ośmieszył się, chwaląc się, że przyniósł CP „zysk”, zapomniał dodać, że mniej niż 2 miliony zysku w 2024 r. wynikały ze spłaty długu firmy z 2,1 miliarda podatków każdego z nas oraz corocznych transferów z państwa w wysokości około 170 milionów na cele publiczne, które strajki ewidentnie naruszają.

Pedro Nuno Santos nie tylko tym szczegółem ośmieszył samego siebie. Krytykując nieprzemyślane wypowiedzi Luísa Montenegro o konieczności „położenia kresu” nadużyciom strajków poprzez zmianę prawa, Pedro Nuno Santos bezczelnie zapomniał, że on sam, w 2019 r., będąc ministrem, wygłosił dokładnie tę samą groźbę podczas innego strajku. W tamtym czasie to właśnie kierowcy przewożący materiały niebezpieczne stwarzali zagrożenie sparaliżowania gospodarki kraju. Byli to ludzie, którzy nie mieli nawet zbliżonych warunków pracy, jakie mieli pracownicy CP. Ostry kontrast między nimi staje się widoczny, gdy porównamy żądania z tamtego okresu z obecnymi żądaniami związków zawodowych Partii Komunistycznej, które nie wahają się podjąć strajku. W 2019 r. kierowcy domagający się wynagrodzenia w wysokości 1200 euro i dodatku specjalnego w wysokości 240 euro byli poddawani publicznej kampanii zniesławień i zastraszania. Wszystko to zakończyło się nakłonieniem rządu António Costy do wszczęcia przez Prokuraturę Generalną procesu, który doprowadziłby do likwidowania przez sądy Krajowego Związku Kierowców Materiałów Niebezpiecznych w 2020 r., co zostało potwierdzone przez Sąd Apelacyjny w 2022 r. Porządek legalności jest święty, ale warto zauważyć, że to bardzo duża lewicowa większość – Geringonça – spowodowała likwidację związku w Portugalii. Ogólnie rzecz biorąc, wiemy dlaczego: związek nie miał właściwego koloru partyjnego.

Na koniec należy pamiętać, że cierpienia mieszkańców Lizbony, którzy poruszają się metrem, zakłócają codzienne życie z powodu powtarzających się strajków. Tempo strajków w ciągu ostatnich 10 lat i szokujące pogorszenie jakości usług transportowych świadczonych przez metro w Lizbonie zmuszają nas do zastanowienia się nad barkami tych, którzy ponoszą ostateczną odpowiedzialność za tę katastrofę. Odpowiedź jest prosta: António Costa.

To właśnie on, będąc premierem Gerigonçy, w kolejnym geście poświęcenia interesu narodowego w imię osobistego sukcesu politycznego, anulował podkoncesję na metro w Lizbonie dużej zagranicznej grupie prywatnej przygotowanej przez rząd Pedro Passosa Coelho. Za sprawą António Costy cała aglomeracja lizbońska mogła cieszyć się 10 latami niekończących się strajków i transportem publicznym na poziomie Trzeciego Świata.

Jedynym powodem, dla którego spółka staje się spółką publiczną, może być nieodwracalnie publiczny charakter świadczonych przez nią usług. Ale jeśli, z uwagi na to, że jest własnością państwa, przedsiębiorstwo to stanie się przestrzenią działań politycznych związków partyjnych, poświęcając swoją prawdziwą funkcję, to będziemy mieli poważny problem zdrady interesu publicznego.