Kompozytorzy z America in the Wind Quintet wystąpią w Cenarcie

▲ Julie Rochus z waltornią; Uriel Vélez na oboju; flecistka Rocío Varela, klarnecista Erick Rivas i fagocistka Griselda Herrera, członkowie Quinteto Saturnino. Zdjęcie dzięki uprzejmości Cenart

Wesołych MacMasterów

Gazeta „La Jornada”, niedziela, 17 sierpnia 2025, s. 25. 5

Quinteto Saturnino, oprócz promowania muzyki napisanej specjalnie na kwintet dęty, skupia się na promowaniu dzieł meksykańskich kompozytorek „reprezentujących zróżnicowany styl, od nowej muzyki z rozszerzonymi technikami, po muzykę eksperymentalną, a także bardzo tradycyjne podejścia o wspólnej tonacji”.

Dziś kończą trasę koncertową obejmującą kilka miast w całym kraju koncertem „Compositoras de América” (Kompozytorki Ameryk) w wykonaniu kwintetu dętego w Narodowym Centrum Sztuki (Cenart).

Na program składać się będzie sześć utworów, w tym trzy z jej albumu Cinco al viento : Áporo Nathalie Gutiérrez; „ Gestus ” Gabrieli Maravilli; oraz Río arriba Viento abajo autorstwa Jimeny Contreras. Pozostałe trzy to Qwindtet Katerine Hoover i Tzigane Valerie Coleman, obie ze Stanów Zjednoczonych; oraz Suite para quintero de viento autorstwa Kanadyjki Elizabeth Raum.

Quinteto Saturnino pochodzi z Aguascalientes i tworzą go fagocista Griselda Herrera, flecista Rocío Varela, Uriel Vélez na oboju, klarnecista Erick Rivas i Julie Rochus na waltorni.

Zespół powstał w 2017 roku z zamiarem promowania muzyki napisanej specjalnie na kwintety dęte, „ponieważ często zdarza się, że zespoły grają aranżacje” – powiedział Herrera. Pomysł zrodził się w głowie klarnecisty, „który zadzwonił do każdego z nas i opowiedział o swoich intencjach”. Nazwa kwintetu nawiązuje do znanego malarza z Aguascalientes, Saturnina Herrána.

Wschodzący artyści

Przez lata kwintet miał szczęście, że „wschodzące kompozytorki dają nam muzykę”, w tym Nubia Jaime Donjuan w 2019 roku. „To zainspirowało nas do poszukiwania innych kompozytorek. Postanowiliśmy ubiegać się o grant współinwestycyjny od Fonca, w ramach którego ogłosiliśmy nabór dla wschodzących kompozytorek. Spodziewaliśmy się niewielkiego odzewu, jednak otrzymaliśmy wiele propozycji. Wybraliśmy pięć i wydaliśmy album z udziałem Meksykanek”.

Wtedy właśnie poczuły swędzenie, więc Herrera rozpoczęła poszukiwania i ku swojemu zaskoczeniu odkryła „mnóstwo muzyki napisanej przez kobiety na kwintet dęty”. Wtedy właśnie zrodził się pomysł trasy koncertowej z nową muzyką, nie tylko Meksykanek, ale także z obu Ameryk. Trasa ta przerodziła się w projekt „Kompozytorki Ameryki w Kwintecie Dętym”, sponsorowany przez Fonca (Narodowy Fundusz Promocji Kompozytorek Ameryk). Trasa rozpoczęła się w Cancún i zaprowadziła je do takich miast jak Mérida, Guadalajara, Querétaro, Celaya, León, Zacatecas, Aguascalientes i Xalapa.

Promowanie twórczości kompozytorek będzie kontynuowane, ponieważ jest to „część naszej filozofii” – mówi Griselda Herrera. „Na naszych koncertach zawsze znajdzie się utwór kompozytorki, ponieważ jest ich tak wiele, ale z pewną różnicą. Cofniemy się trochę w historii i powrócimy do kwintetów, które dały początek kwintetowi dętemu. Zupełnie przez przypadek mamy kilka kobiet, które są częścią tych wczesnych dzieł napisanych w okresie klasycyzmu, choć ich znaczenie jest większe w epoce romantyzmu. To nasz projekt na rok 2026” – podsumowała.

Koncert Kompozytorów Ameryki z udziałem Kwintetu Dętego odbędzie się dziś o 13:30 w Audytorium Blas Galindo w Cenarcie (79 Río Churubusco Avenue, dzielnica Country Club). Wstęp wolny.

Podróż do Baja California

Gazeta „La Jornada”, niedziela, 17 sierpnia 2025, s. 25. 5

Tijuana, Kolumbia Brytyjska. Oddział amerykańskiej instytucji Fondo de Cultura Económica (FCE) w San Diego w Kalifornii zamknął swoje podwoje na mocy decyzji federalnego rządu Meksyku w odpowiedzi na drastyczny spadek sprzedaży książek papierowych w tym kraju w ostatnich latach.

Wyjaśnił to Ezra Alcázar, kierownik ds. stosunków międzynarodowych wydawnictwa, po zamieszaniu, jakie wywołały w mediach społecznościowych zdjęcia pudeł zawierających setki egzemplarzy książki umieszczonych na parkingu biura szeryfa hrabstwa San Diego, gdzie obywatele mogli je swobodnie zabrać.

Placówki FCE w tym mieście, zlokalizowane przy ulicy Verus, działają jako centrum dystrybucji od 1990 roku. Jak wyjaśnił urzędnik, w ciągu ostatnich sześciu miesięcy tysiące książek zostało redystrybuowanych do instytucji, konsulatów i organizacji obywatelskich po obu stronach granicy.

W związku z tym meksykańskie wydawnictwo państwowe poinformowało wczoraj w oświadczeniu, że zamknięcie tych biur „wiązało się z pozbyciem się 90 400 egzemplarzy”, które „nie zostały zniszczone ani porzucone, lecz przekazane 27 instytucjom i stowarzyszeniom obywatelskim w Stanach Zjednoczonych i pięciu w Meksyku”.

Podał szczegółowe informacje, że 70 000 dolarów przekazano Bibliotece Krajowej San Diego w celu wzmocnienia zbiorów w jej 33 filiach, bibliotekach mobilnych oraz programach readaptacji społecznej w więzieniach i ośrodkach detencyjnych.

„63 000 egzemplarzy z tej liczby zostało już dostarczonych społeczności”, a pozostałe 7000 „jest tymczasowo przechowywane na parkingu, gdzie w przyszłym tygodniu zostaną ponownie zapakowane i rozesłane” – czytamy w dokumencie. Dodaje się również, że informacje krążące w Internecie „są niekompletne i momentami alarmistyczne”.

Ezra Alcázar dodał, że zdjęcia nie pochodzą z biura wydawcy, lecz z przestrzeni przekazanej przez hrabstwo San Diego Council on Literacy w celu przechowywania darowizn.

Wyjaśnił, że decyzja o zamknięciu została podjęta pod koniec 2024 roku ze względu na drastyczny spadek sprzedaży książek papierowych w Stanach Zjednoczonych w ostatnich latach.

Dodał, że spółka zależna działała przede wszystkim jako dystrybutor, a nie księgarnia czy ośrodek kulturalny. Koncentrowała się na działalności administracyjnej z utrzymywanych w wysokich cenach biur w coraz droższym rejonie.

Alcázar zauważył, że paradoksalnie, podczas gdy sprzedaż książek fizycznych gwałtownie spadła, dystrybucja e-booków radziła sobie znakomicie.

Spółka zależna utrzyma swoją obecność w Stanach Zjednoczonych, koncentrując się na działalności cyfrowej. Władze FCE planują w niedalekiej przyszłości otwarcie innej przestrzeni, bardziej zorientowanej na promocję kultury i czytelnictwo niż sprzedaż komercyjną, podobnie jak w przypadku modelu, który wydawca utrzymuje w innych krajach, takich jak Argentyna, Chile i Hiszpania.

Proces darowizn przyniósł korzyści wielu organizacjom: konsulatom Meksyku, stowarzyszeniom migrantów, klubom książki, czytelniom społecznym i różnym organizacjom obywatelskim pracującym z ludnością hiszpańskojęzyczną w regionie przygranicznym.

Potwierdzono, że administracja FCE, pod kierownictwem Paco Ignacio Taibo II, będzie kontynuowana w trakcie sześcioletniej kadencji Claudii Sheinbaum, dlatego należy się spodziewać, że plany restrukturyzacji międzynarodowej obecności wydawnictwa zostaną zrealizowane w nadchodzących latach.

Od redakcji

Gazeta „La Jornada”, niedziela, 17 sierpnia 2025, s. 25. 5

Wystawa Libertarias: Mujeres Anarquistas , zaprezentowana w Narodowym Muzeum Rewolucji, ma na celu ocalenie i ukazanie dziedzictwa kobiet, które przeciwstawiły się władzy politycznej, ekonomicznej i patriarchalnej w rewolucyjnym Meksyku, otwierając tym samym historyczne okno dla publiczności w Galerii Media Luna.

Wystawa koncentruje się na postaciach takich jak Juana Belén Gutiérrez de Mendoza, pionierka rewolucyjnego feminizmu w Meksyku, oraz Emma Goldman, ikona międzynarodowego anarchizmu. Obie były twarzami walki z kapitalistycznym wyzyskiem i podporządkowaniem kobiet.

W kontekście rewolucji, obok takich ikon jak Ricardo Flores Magón i Emiliano Zapata, kobiety odegrały kluczową rolę w budowie projektu emancypacyjnego: „Anarchizm w Meksyku miał radykalny komponent feministyczny, który kwestionował dominację we wszystkich jej formach: państwo, Kościół i małżeństwo jako instytucje opresyjne”.

Wystawa, której kuratorką jest Liliana Nava Diosdado, skupia się na dwóch osiach: z jednej strony przybliża historię Meksykanek związanych z anarchizmem na przełomie XIX i XX wieku z perspektywy oderwanej od współczesnych wypaczeń terminu „libertariański”, analizując ich rolę jako agitatorek, edukatorek i organizatorek; z drugiej strony przeplata wolnościowy internacjonalizm z sieciami wzajemnego wsparcia, które zbudowały na całym świecie.

Jednym z najsłynniejszych dzieł jest „Echa buntu” Marilii Castillejos Meléndrez, która ocaliła tkane wizerunki kluczowych kobiet z tego ruchu. Wystawa składa się z filmów, zdjęć, tekstów historycznych i dzieł sztuki, które przenoszą widzów w czasie.

Wystawę można zwiedzać do 30 sierpnia w Narodowym Muzeum Rewolucji (Plaza de la República, Tabacalera, ratusz Cuauhtémoc). Wstęp wolny.