Społeczeństwo. Klimatyzacja: czy może być niebezpieczna dla zdrowia?

Klimatyzacja sama w sobie nie wywołuje chorób, ale może przyczyniać się do pewnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza gdy jest niewłaściwie używana. Jak cieszyć się chłodnym powietrzem z klimatyzacji bez dyskomfortu? Oto odpowiedź pulmonologa Frédérica le Guillou, prezesa Francuskiego Towarzystwa Zdrowia Układu Oddechowego.
Używany dobrze, klimatyzacja Znacznie poprawia komfort w okresach ekstremalnych upałów. Jednak w pewnych warunkach może również stać się źródłem dyskomfortu lub problemów z oddychaniem, szczególnie u osób narażonych na niebezpieczeństwo.
Przeziębienia, bóle głowy, zapalenie spojówek i inne objawy alergii: a co, jeśli to wina klimatyzacji?Jednym z pierwszych negatywnych skutków jest suche powietrze. Obniżając wilgotność powietrza, klimatyzacja wysusza błony śluzowe nosa, gardła i oczu, co może prowadzić do podrażnienia, suchego kaszlu lub dyskomfortu, a w konsekwencji do zapalenia migdałków i innych przeziębień.
Kolejną częstą pułapką są zbyt duże różnice temperatur między otoczeniem a pomieszczeniami klimatyzowanymi. Te szoki termiczne mogą powodować bóle głowy, dreszcze lub napięcie mięśni, szczególnie w okolicach szyi i pleców.
W skrajnych przypadkach bardzo duże wahania temperatury mogą spowodować nagły skurcz naczyń krwionośnych. Ta reakcja układu naczyniowego może u niektórych osób prowadzić do omdlenia, a nawet utraty przytomności. Jednak zatrzymanie krążenia w tym przypadku jest niezwykle rzadkie.
Potrzeba regularnej konserwacjiJakość rozprowadzanego powietrza zależy również od stanu systemu. „Jeśli filtry nie są regularnie czyszczone” – ostrzega dr Le Guillou, Mogą gromadzić kurz, pleśń lub bakterie, które następnie rozprzestrzeniają się w powietrzu w pomieszczeniach. W rzadkich przypadkach niektóre infekcje, takie jak choroba Legionistów, są powiązane z niewłaściwie utrzymanymi systemami klimatyzacji.
Choroba Legionistów to infekcja płuc wywołana przez bakterię Legionella pneumophila który może rozwijać się w źle utrzymanych systemach klimatyzacji, szczególnie w chłodniach kominowych (wykorzystujących wodę, np. w szpitalach itp.). Rozproszony w powietrzu w postaci drobnych kropelek, może być wdychany, powodując często ciężkie zapalenie płuc.
Ogólnie rzecz biorąc, niewystarczająca wentylacja w pomieszczeniach zamkniętych może również sprzyjać rozprzestrzenianiu się wirusów.
Ponadto niektóre urządzenia mogą gromadzić alergeny lub ponownie je zawieszać, wymuszając cyrkulację powietrza w słabo wentylowanych pomieszczeniach. Kurz, roztocza, zarodniki pleśni i sierść zwierząt – te zanieczyszczenia wewnątrz pomieszczeń mogą wywoływać lub nasilać reakcje alergiczne.
Niektórzy ludzie są rzeczywiście bardziej wrażliwi na skutki działania klimatyzacji.
„Dzieje się tak w przypadku osób, których błony śluzowe są delikatne, zwłaszcza w przypadku alergii, astmy czy zapalenia zatok” – wspomina pulmonolog. Suche powietrze i alergeny unoszące się w powietrzu mogą zaostrzać objawy choroby. Osłabiony układ odpornościowy zwiększa również podatność na czynniki zakaźne, które mogą być przenoszone przez źle konserwowane urządzenie. Osoby z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, takimi jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), lub osoby wrażliwe na wahania temperatury, są również bardziej narażone na działania niepożądane.
Wreszcie, dzieci i osoby starsze, ze względu na mniej wydajną regulację termiczną lub kruchość błon śluzowych, są szczególnie wrażliwe na zbyt niską temperaturę otoczenia. Długotrwałe przebywanie w źle regulowanej klimatyzacji, zwłaszcza bez odpowiedniego nawodnienia, może nasilać te reakcje.
Prawidłowo dostosuj temperaturę klimatyzacjiAby ograniczyć negatywne skutki związane z klimatyzacją, można wdrożyć kilka prostych środków:
– temperatura wewnątrz powinna być umiarkowana, najlepiej od 5 do 7°C w stosunku do temperatury na zewnątrz, nigdy nie powinna jednak przekraczać 10°C;
– strumień zimnego powietrza powinien być skierowany w stronę sufitu, a nie bezpośrednio na ludzi;
– stosuj filtry o dobrych parametrach zdrowotnych (np. HEPA), zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia;
– regularna konserwacja Istotna jest czystość systemu: filtry należy często wymieniać i czyścić, aby nie dopuścić do gromadzenia się kurzu lub mikroorganizmów.
– UFC Que Choisir zaleca przetarcie otworów wentylacyjnych wodą z mydłem. Chociaż klimatyzatory konsumenckie nie podlegają wymogowi przeglądu ani umowy serwisowej (dotyczy to tylko klimatyzatorów o mocy powyżej 12 kW lub zawierających ponad 4 kg czynnika chłodniczego), zaleca się, aby system (z wyłączeniem klimatyzatorów przenośnych) był sprawdzany przez specjalistę co dwa lata;
– dobra wentylacja jest również niezbędna, aby uniknąć zastoju powietrza i zmniejszyć ryzyko przenoszenia wirusów;
– urządzenie należy eksploatować w trybie „całkowitego świeżego powietrza”, a nie w trybie „częściowego lub całkowitego recyklingu powietrza”;
– zaleca się również regularne picie wody, aby zrekompensować uczucie suchości spowodowane suchym powietrzem.
Podsumowując, „klimatyzacja nie jest bezpośrednią przyczyną chorób” – zapewnia dr Frédéric le Guillou, Jednak pewne czynniki, takie jak niewłaściwa konserwacja, nadmiernie suche powietrze lub indywidualna nadwrażliwość, mogą powodować różne objawy. Osoby z alergiami, astmą lub problemami z oddychaniem powinny zachować szczególną czujność, ponieważ są bardziej podatne na te objawy.
Proszę zwrócić uwagę :rozporządzenie ministrów odpowiedzialnych za budownictwo i energetykę określa Warunki regulacji systemów chłodzenia . W pomieszczeniach, w których zainstalowany jest system chłodzenia, można go uruchamiać lub utrzymywać w działaniu wyłącznie wtedy, gdy temperatura wewnętrzna pomieszczenia przekroczy 26°C.
Aby dowiedzieć się więcej o osobach narażonych na problemy z jakością powietrza: Respiratory Health France
Źródło : Wywiad z dr. Frédéricem le Guillou, prezesem stowarzyszenia Santé Réspiratoire France (2 lipca 2025); UFC Que Choisir (dostęp: 2 lipca 2025); Santé.gouv.fr (dostęp: 2 lipca 2025 r.)
Le Progres