Covid przyspieszył starzenie

MADRYT (EFE) — Co starzenie się oznacza w kontekście zdrowia mózgu? Czy stres, izolacja i globalne zmiany mogą odcisnąć swoje piętno? Nowe badanie sugeruje, że mózgi ludzi starzeją się szybciej z powodu pandemii COVID-19, nawet wśród osób, które nie były zakażone SARS-CoV-2.

Jest to główny wniosek z badania przeprowadzonego na grupie blisko 1000 osób pod kierownictwem naukowców z Uniwersytetu w Nottingham (Wielka Brytania), które wykazało również, że starzenie się mózgu jest bardziej widoczne u mężczyzn i osób z niekorzystnych środowisk społeczno-demograficznych.

Wcześniejsze badania wykazały już powiązania między COVID-19 a molekularnymi cechami starzenia się mózgu i spadkiem funkcji poznawczych. Nie ustalono jednak, czy okres pandemii (niezależnie od statusu zakażenia) wpłynął na starzenie się mózgu.

Aby zmapować proces starzenia, naukowcy wykorzystali modele uczenia maszynowego wytrenowane w oparciu o skany mózgu pochodzące z brytyjskiego Biobanku, obejmujące 15 334 zdrowych uczestników, aby zmierzyć różnicę między przewidywanym wiekiem mózgu danej osoby a jej wiekiem rzeczywistym, znaną jako luka wiekowa mózgu.

Model ten został następnie wykorzystany do analizy dwóch badań MRI mózgu 996 zdrowych osób, wykonanych w odstępie co najmniej dwóch lat. W grupie kontrolnej (564 osoby) oba badania wykonano przed pandemią, a w grupie „pandemicznej” (432 osoby) jedno badanie wykonano przed i jedno po rozpoczęciu sytuacji kryzysowej.

W drugim skanie autorzy odkryli, że mózgi osób z grupy „pandemicznej” starzały się średnio o 5,5 miesiąca szybciej niż mózgi osób z grupy kontrolnej.

Przyspieszone starzenie się mózgu zaobserwowano podczas pandemii, niezależnie od tego, czy uczestnicy byli zakażeni, czy nie.

Jednakże zakażenie wirusem SARS-CoV-2 wiązało się z szybszym tempem wzrostu wraz z wiekiem.

W swoim artykule autorzy zauważają, że wcześniejsze badania potwierdzają, iż izolacja społeczna i poczucie osamotnienia przyczyniają się do zmian strukturalnych i funkcjonalnych mózgu, które prawdopodobnie przyspieszają starzenie się mózgu.

Ali-Reza Mohammadi-Nejad, główny autor badania, był zaskoczony faktem, że nawet u osób, które nie przeszły COVID-19, zaobserwowano „znaczne przyspieszenie” tempa starzenia się mózgu.

„To naprawdę pokazuje, jak bardzo doświadczenie samej pandemii, od izolacji po niepewność, może wpłynąć na zdrowie mózgu” – podsumowuje Uniwersytet w Nottingham w oświadczeniu.

Ponadto zespół ocenił sprawność poznawczą uczestników za pomocą dziesięciu testów. Stwierdzili, że przyspieszone starzenie się mózgu wiązało się z pogorszeniem sprawności poznawczej, szczególnie w testach takich jak elastyczność umysłowa i szybkość przetwarzania, tylko wśród osób zakażonych SARS-CoV-2.

Autorzy wskazują na szereg ograniczeń badania, takich jak brak możliwości określenia czasu trwania tych efektów i brak ogólnych danych.

Podkreślają również, że obserwowane starzenie się mózgu może być odwracalne, choć na razie nie da się tego ocenić w tej grupie.

Dane te podkreślają jednak wpływ zarówno pośredniej, jak i bezpośredniej ekspozycji na SARS-CoV-2 i pandemię, co uwypukla potrzebę ukierunkowanych badań mających na celu poprawę zdrowia mózgu w przypadku przyszłych kryzysów.

Masud Husain, profesor neurologii i neuronauki poznawczej na Uniwersytecie Oksfordzkim, mówi, że chociaż analiza została przeprowadzona z dużą starannością, należy zachować ostrożność przy jej interpretacji.

Oznacza to, że różnica wieku mózgu między obiema grupami wyniosła średnio tylko pięć miesięcy, a różnica w sprawności poznawczej ograniczała się do całkowitego czasu potrzebnego na ukończenie jednego z tych testów.

W oświadczeniu dla British Science Media Centre, platformy udostępniającej zasoby naukowe dla dziennikarzy, autor stawia pytanie, czy rzeczywiście ma to istotne znaczenie w codziennym życiu.

Na pierwszy rzut oka

Przyśpieszenie

Naukowcy z Uniwersytetu w Nottingham zauważają, że wcześniejsze badania potwierdziły, iż izolacja społeczna i poczucie osamotnienia przyczyniają się do zmian w mózgu, które przyspieszają starzenie się.

Ograniczenia

Ostrzegają również przed ograniczeniami swojego badania, takimi jak brak danych globalnych.