Rausingowie: Niewidzialna dynastia, która kontroluje globalne imperium, nie pokazując swojej twarzy

Czasami cisza przemawia głośniej niż jakakolwiek kampania wizerunkowa. Rodzina Rausingów, spadkobiercy imperium Tetra Pak, od dziesięcioleci jest jedną z największych europejskich dynastii milionerów – i jedną z najbardziej dyskretnych. Znana jest również z prostokątnego pojemnika na napoje Tetra Brik, który jest podstawą w każdym domu. W zeszłym roku firma wyprodukowała 178 miliardów pojemników i osiągnęła 18,5 miliarda dolarów przychodu. Z dala od nagłówków gazet, nagród biznesowych i widocznych kręgów władzy, Rausingowie wyrobili sobie reputację tajemniczości, dyskrecji i wyjątkowej efektywności finansowej .

Ale w 2025 roku znów znaleźli się w centrum uwagi. Nie z powodu skandali czy rozpadów rodzin, ale z powodu dwóch ważnych posunięć: ogromnej reorganizacji finansowej na rynkach globalnych i bezprecedensowego wzrostu ich międzynarodowej filantropii. Według raportu Bloomberga, potomkowie wynalazcy Tetra Brika zainwestowali na giełdzie ponad 9 miliardów dolarów , sprytnie rozdysponowanych pomiędzy ponad 100 firm w strategicznych sektorach : spożywczym, technologicznym, opakowaniowym i biotechnologicznym.

Najbardziej uderzająca jest nie ogrom ich bogactwa, ale absolutna kontrola nad jego widocznością. Media takie jak Bild i BBC podkreślały już w przeszłości, że nie udzielają wywiadów. Nie pojawiają się w publicznych rankingach. Nie pojawiają się w mediach społecznościowych. Wiadomo, że mieszkają między Wielką Brytanią a Szwajcarią, gdzie od dziesięcioleci żyją jako rezydentzy „non-dom” – czyli osoby zamieszkałe w jednym kraju, ale deklarujące miejsce zamieszkania w innym – co pozwala im płacić niższe podatki od dochodów zagranicznych.

Kultura milczenia panująca w rodzinie była tak silna, że nawet ważne, osobiste chwile były traktowane z absolutną tajemnicą. Z wyjątkiem 2012 roku, Eva Rausing, żona dziedzica Hansa Kristiana, zmarła z powodu przedawkowania, a jej ciało pozostawało ukryte przez tygodnie w rodzinnej rezydencji. Sprawa wstrząsnęła Wielką Brytanią, ale ostatecznie nie zachwiała murem prywatności otaczającym rodzinę Rausingów.

Kto by pomyślał, że kartonowe pudełko da początek imperium? Historia zaczyna się od Rubena Rausinga, urodzonego w 1895 roku, szwedzkiego wizjonera, który na zawsze odmienił przemysł spożywczy dzięki prostemu, a zarazem rewolucyjnemu wynalazkowi. Bloomberg wspomina, że spędził on kilka lat w Nowym Jorku, gdzie studiował na Uniwersytecie Columbia. To właśnie tam zobaczył miejskie samoobsługowe sklepy spożywcze i założył, że koncepcja ta wkrótce przyjmie się w Europie, zwiększając popyt na wygodne, konsumenckie opakowania podstawowych produktów.

Po powrocie do Szwecji, w latach 50. XX wieku, założył firmę Tetra Pak, a produkt ten stał się wszechobecny we współczesnym społeczeństwie. Jego synowie, Gad i Hans Rausing, przekształcili tę ideę w międzynarodowe imperium . W latach 90. XX wieku Gad wykupił firmę Hansa i skonsolidował pełną kontrolę nad firmą w ramach Grupy Tetra Laval , z siedzibą główną w Szwajcarii.

W przeciwieństwie do innych dużych korporacji, Tetra Laval nie jest notowana na giełdzie. Jest firmą całkowicie prywatną. Nikt poza rodziną nie ma dostępu do jej danych finansowych. Nieprzejrzystość jest ogromna, co utrudnia dokładne oszacowanie jej majątku i zysków . Konglomerat kontroluje wszystko, od maszyn pakujących po technologie rolnicze i jest obecnie jedną z największych i najbardziej dochodowych grup przemysłowych w Europie.

Trzej obecni spadkobiercy – Finn, Kirsten i Jörn Rausing – zarządzają majątkiem szacowanym na 9–12 miliardów dolarów, według Bloomberga i Caproasii. Robią to z dyskretnych biur, takich jak Longbow Finance w Lozannie, oraz za pośrednictwem takich instytucji finansowych jak Winder Investments (kontrolujący udziały w spółkach giełdowych, takich jak IFF, Givaudan i SIG Group) oraz Fundacja Haldor, zarejestrowana w Liechtensteinie.

Bloomberg ujawnił, że za pośrednictwem tych podmiotów Rausingowie posiadają udziały w IFF o wartości 1,9 mld dolarów, udziały w firmie produkującej gazy przemysłowe Linde o wartości 2,4 mld dolarów oraz udziały w producencie perfum Givaudan o wartości 2,2 mld dolarów, a także mniejsze udziały w firmach od Apple po Wells Fargo – wynika z dokumentów regulacyjnych.

Pomimo swojej niepozornej działalności, rodzina Rausingów od lat jest jednym z największych prywatnych darczyńców w Europie. Dokonują tego za pośrednictwem takich podmiotów jak Hans Rausing Trust (obecnie Julia Rausing Trust), który od 2014 roku przekazał ponad 610 milionów dolarów na cele społeczne w Wielkiej Brytanii. Sigrid Rausing Trust, skupiający się na prawach człowieka i sprawiedliwości społecznej, przekazał ponad 200 milionów funtów od 2003 roku. Rodzina ogłosiła, że do 2025 roku będzie przeznaczać 124 miliony dolarów rocznie z darowizn ze swojego głównego funduszu, co przyciągnęło uwagę mediów, takich jak Lifestyles Magazine i Bloomberg Philanthropy Monitor.

W świecie, w którym milionerzy walczą o uwagę, Rausingowie reprezentują przeciwieństwo: dyskrecję. Nie muszą być widoczni, by wywierać wpływ. Podczas gdy ich projekty wciąż wiszą na milionach półek na całym świecie – na kartonach mleka czy soków – ich inwestycje i darowizny kształtują niewidzialne krajobrazy współczesnej europejskiej potęgi. Rausingowie nie zabiegają o nagłówki, ale kiedy to robią, świat uświadamia sobie, jak wiele robili, nie mówiąc ani słowa.