Na de Islamitische Economie en Financiën Top

1. De Islamitische Economie en Financiën Top werd gehouden door IKAM ( Islamitisch Economisch Onderzoekscentrum) , aangesloten bij de ILKE Foundation, op 28 oktober 2025 aan de Boğaziçi Universiteit.

De top bood belanghebbenden in de islamitische financiële sector en academici de gelegenheid elkaar te ontmoeten en hun standpunten te uiten. Ook functionarissen van het Presidentieel Financieel Bureau en de Centrale Bank van de Republiek Turkije waren aanwezig.

Zoals elk jaar werden er tijdens de top ook prijzen uitgereikt in verschillende takken van de islamitische economie. Ondanks mijn aanmelding kon ik om de een of andere reden niet naar Istanbul komen, maar er werden opnames van de bijeenkomst geüpload op sociale media, dus ik kon hem daar toch bekijken.

De aanwezigheid van ervaren en waardevolle deelnemers in hun vakgebied maakt de summit nog waardevoller. Ik heb geprobeerd de belangrijkste punten die mij zijn opgevallen tijdens de bijeenkomst, waar sprekers belangrijke onderwerpen aanroerden, voor u samen te vatten.

Ik vind het belangrijk om één punt te onthouden: de samenvatting die ik hieronder heb gegeven, is niet de definitieve verklaring van de top of de overeengekomen punten. Het bestaat uit de meningen, suggesties en informatie van de deelnemers. Het is belangrijk om dit in gedachten te houden tijdens het lezen.

SAMENVATTING BEVINDINGEN

• De Wet en regelgeving Participatiefinanciering , die belanghebbenden in de sector Participatiefinanciering zal betrekken, zal naar verwachting zo snel mogelijk worden geïmplementeerd. Er is aangekondigd dat deze kwestie zich in de afrondende fase bevindt.
• Op het gebied van sociale financiering moeten instellingen als Zakat en Karz-i Hasan, die gericht zijn op de lage inkomensgroepen in de samenleving, worden opgericht en uitgebreid.
• Er valt nog steeds vooruitgang te boeken op het gebied van zowel wetgeving als praktijk op het gebied van participatieverzekeringen .
• Islamitische kapitaalmarkten moeten ontwikkeld en bevorderd worden.
• De BIST-deelname-index moet worden uitgebreid en ontwikkeld als een islamitisch beleggingsinstrument.
• Alle publieke instellingen, te beginnen met de president, ondersteunen de ontwikkeling van participatiefinanciering. De wil daartoe is groot. De sector zou deze steun goed moeten benutten.
• Het financiële centrum van Istanbul wil zich ook positioneren als een regionaal financieel participatiecentrum en in de toekomst een wereldwijd knooppunt worden.
• Er moeten inspanningen worden geleverd om de islamitische financiële geletterdheid te vergroten en het publiek bewust te maken. Alle belanghebbenden zouden projecten op dit gebied moeten ontwikkelen.
• Er wordt gewerkt aan het verbeteren van de internationale samenwerking op het gebied van participatiefinanciering. Er wordt momenteel samengewerkt met belanghebbende landen op dit gebied.
• Er moeten verschillende projecten worden uitgevoerd, vooral aan universiteiten, om getalenteerd en goed uitgerust personeel op te leiden voor werk in de sector participatiefinanciering.
• Islamitische economie mag niet worden gereduceerd tot kwesties zoals zakat en renteloze financiering. Ze mag niet beperkt blijven tot kwesties die alleen moslims aangaan. Er moet worden gestreefd naar een bijdrage voor de hele mensheid en er moet worden gewerkt aan het vinden van oplossingen voor problemen.
• Islamitische financiën gaan niet alleen over economische regels en gebruiken. Er moet ook rekening worden gehouden met het ethische aspect van de bedrijfsvoering. Naast financiële doelstellingen moeten ook morele doelstellingen in overweging worden genomen.
• De structuur van de klassieke economie die leidt tot ongelijkheid in welvaart en inkomen, kan worden geëlimineerd met het risicodelingsmodel van de islamitische economie.
• De islamitische financiële sector heeft zichzelf niet duidelijk gedefinieerd. Veel concepten en producten worden aangeduid als producten uit de kapitalistische rente-economie. Dit schept verwarring. De islamitische financiële sector moet haar onderscheidend vermogen duidelijk aantonen en haar uniciteit kenbaar maken.
• Participatiebankieren heeft in Turkije, na moeilijke tijden, een solide basis gelegd.
• Adviesraden van participatiebanken moeten onafhankelijk zijn en het bankmanagement mag zich niet bemoeien met zaken die de onafhankelijkheid ondermijnen.
• Voor de ontwikkeling van de participatieve financiële sector in Turkije is positieve discriminatie nodig op het gebied van wetgeving en uitvoering.
• Het is noodzakelijk om het ecosysteem voor participatiefinanciering te ontwikkelen en de communicatie tussen de verschillende partijen te versterken. Er zou een wet voor participatiefinanciering moeten worden opgesteld die dit hele ecosysteem omvat.
• De op partnerschap gebaseerde madarabe- en musharaka-modellen bieden weinig groeimogelijkheden binnen het huidige participatiebankmodel. De implementatie van deze producten brengt uitdagingen met zich mee vanwege de regelgeving, het risicomanagement en de institutionele structuur. Het is wellicht beter om deze onder een andere structuur te implementeren.
• In de particuliere pensioensector tonen burgers aanzienlijke belangstelling voor renteloze pensioenfondsen. Het percentage burgers dat kiest voor het renteloze pensioenmodel in het automatische inschrijvingssysteem is 58%.
• De participatieverzekeringen in Turkije zijn snel gegroeid en bereikten 5%. De groei is de laatste tijd echter enigszins vertraagd. De publicatie van de regelgeving voor participatieverzekeringen wordt binnenkort verwacht.
• De Karzı Hasen Foundation heeft recentelijk veel werk verricht op het gebied van sociale financiering. Een toename van het aantal van dergelijke instellingen zou nuttig zijn.

Dr. Yüksel KELEŞ \ Timeturk