VPN biedt geen uitkomst: hoe een nieuwe wet het zoeken naar informatie op internet gevaarlijk maakte

Sinds 1 september is het opzettelijk doorzoeken en raadplegen van extremistisch materiaal strafbaar met een boete van 3.000 tot 5.000 roebel. Aansprakelijkheid bestaat alleen voor degenen die opzettelijk op internet naar dergelijk materiaal zoeken, zo blijkt uit de aangenomen wet .

De formulering lijkt slap – aansprakelijkheid alleen voor opzet. Maar hoe de veiligheidstroepen dit zullen bewijzen, is een open vraag.

"Aanvankelijk werd alleen materiaal dat door een rechtbank als zodanig was erkend en in het register van het ministerie van Justitie was opgenomen, als extremistisch beschouwd. Nu kunnen echter ook materialen die duidelijk onder deze wettelijke definitie vallen, als extremistisch worden beschouwd. En dan kun je het toepassen zoals je wilt", legt mediajurist Svetlana Kuzevanova uit.

Met andere woorden: de lijst met dergelijke verboden sites is nu niet alleen lang (bijna 5,5 duizend items), maar ook rekbaar. Hoeveel extra materialen, boeken, kranten en brochures er nog aan toegevoegd zullen worden, weet niemand.

Door de vaagheid van de interpretatie van het zoeken naar iets verbodens, zelfs tijdens de bespreking van het wetsvoorstel in de Doema, waren de afgevaardigden het oneens. Sommigen beweerden dat parlementariërs door deze wet aan te nemen, mensen zelf aanzetten om de lijst met verboden links te raadplegen en (op eigen risico) de informatie daarop te bestuderen. Bovendien is niemand immuun voor onbedoelde overgangen. Wat als oplichters een QR-code met een link naar een verboden bron per e-mail sturen en u er per ongeluk op klikt? U ziet de code, bent geschokt en hebt de link meteen gesloten. Is het uw schuld of niet?

Maar wat als oplichters goedgelovige burgers beginnen te intimideren door te beweren dat ze zogenaamd "verboden" materiaal hebben gelezen? En oplichters zullen zeker beginnen!

Een van de bedenkers van de vernieuwingen, senator Artem Sheikin, legde uit dat een onbedoelde klik niet eng is. Ze beloven hiervoor geen boete te krijgen.

“Eenmalig een willekeurige link bezoeken is geen reden voor straf”, zei hij.

Maar als u opzettelijk de exacte titel van een verboden boek in de zoekbalk typt en zelfs een dienst om een ​​verbod te omzeilen inschakelt om het boek te lezen, kunt u rekenen op een boete.

Het hoofd van het Ministerie van Digitale Ontwikkeling, Maksut Shadayev, verzekert dat dit geen gevolgen zal hebben voor gewone burgers:

"Als de gebruiker niet wist dat het materiaal extremistisch was, wordt er geen aansprakelijkheid aanvaard."

Volgens hem moeten opsporingsdiensten bewijzen dat iemand wist dat hij op zoek was naar verboden materiaal, voordat ze een boete opleggen.

Deskundigen zien de situatie echter anders.

"De praktijk leert dat de politie formeel optreedt. Als de wet 'opzettelijke huiszoeking' voorschrijft, dan bestraffen we de huiszoeking. En opzettelijkheid is een secundair probleem", legt Svetlana Kuzevanova uit.

Om opzet te bewijzen, moet de persoon die het verboden materiaal leest een bepaald doel hebben. Hij of zij moet ergens naar op zoek zijn, niet uit nieuwsgierigheid – gewoon om te kijken en te vergeten. Dit is opzet in de zin van de toepassing van de wet. En alles wat in je online geschiedenis wordt gevonden, kan altijd tegen je gebruikt worden!

Natuurlijk is het makkelijk om te zeggen: "Zoek gewoon niet online naar extremistisch materiaal." Een analyse van hun lijst toonde aan dat de kans 99% is dat je ze toch niet tegenkomt. Maar zelfs wetgevers geven toe: het is onmogelijk om de hele lijst te onthouden, en een willekeurige zoekopdracht kan duur uitpakken.

Om te voorkomen dat je in een situatie terechtkomt waarin je moet bewijzen dat je het niet meende, kun je beter van tevoren op safe spelen. Deskundigen adviseren: