Als Moskou Portugees spreekt

In Portugal, een NAVO-land uit eigen wil en nationaal belang, doen zich verschijnselen voor die de wetenschap, de logica en in sommige gevallen ook het fatsoen tarten. Eén daarvan is de transformatie van twee gepensioneerde generaals tot onofficiële woordvoerders van Vladimir Poetin. Zonder dat je een pet met een rode ster hoeft te dragen, zonder dat je een diplomatiek paspoort nodig hebt en natuurlijk zonder enige vorm van belachelijkheid.

Ik heb het over Carlos Branco en Agostinho Costa, twee namen die, in plaats van alarmbellen te laten rinkelen, het Russische volkslied zachtjes laten klinken wanneer ze op een scherm verschijnen met de stem van hun eigenaar. Deze generaals waren gepensioneerd van de militaire rangen, maar hyperactief in de media-infanterie. Ze vervingen de dienst aan het vaderland door dienst aan het Russische verhaal, met de vanzelfsprekendheid van iemand die van zender wisselt om "RT" te kijken met het originele geluid en ondertitels in het Portugees.

Carlos Branco, voormalig lid van de Unie van Communistische Studenten, een broedplaats van geostrategische genieën, is nu regelmatig op televisie te zien. Hij verschijnt dan met de houding van iemand die het voor de hand liggende beweert en zegt dat het niet Rusland was dat Oekraïne binnenviel, maar dat Rusland en het Westen het vreedzame Rusland hebben geprovoceerd en dat het arme ding wel moest reageren.

Carlos Branco is niet zomaar een voormalig UEC-speler. Ook was hij een vaste gast in de Valdai Club, de denktank die Poetin had opgericht om autoritarisme en imperialisme een academisch imago te geven. In Valdai zijn is het geopolitieke equivalent van figurant zijn in een ochtendshow op de Russische staatstelevisie: je bent er, je zwaait, je klapt, je lacht en je zegt dat alles geweldig is.

Carlos Branco, opgetogen, spreekt over Poetin met dezelfde eerbied waarmee de leden van de PCP over Stalin spraken. Het verschil is dat deze met uitsterven bedreigd zijn en Stalin al bezig is met was en niet in staat is om honderdduizenden mensen de dood in te sturen, in tegenstelling tot jou, Vladimir.

Agostinho Costa is een nep-uniform. Het is ook een ander soort programma: meer vloekend, minder geraffineerd, vol met complottheorieën die op Russisch-Amerikaanse zenders worden verspreid, en met een chaotische, stotterende en aarzelende mondelinge toon.

Hij beweert een ‘analist’ te zijn, maar hij klinkt meer als iemand die een sudoku in het Oud-Cyrillisch probeert te ontcijferen. Met trillende stem en bijpassende redenering slaagt Costa erin om van elke zin een raadsel te maken. Niet zozeer vanwege de complexiteit van de ideeën, maar omdat het moeilijk is te begrijpen waar de gedachte begint en eindigt, of zelfs of het wel echt een gedachte is.

Hij zei bijvoorbeeld dat Rusland zich ‘terughoudend’ toonde en zich terugtrok uit Cherson en Charkov als ‘gebaar van goede wil’, ideeën die nog steeds niet erg gewaagd zijn vergeleken met de beroemde uitspraak ‘ de Russen zijn al in Kiev ’, die met trompetten, raketten, gejuich en gegorgel werd uitgesproken, drie of vier dagen nadat de Russen het land waren binnengevallen. Inmiddels zijn we meer dan 3 jaar verder en de generaal spuwt nog steeds soortgelijke tirades op dezelfde zender. Dat zegt veel over de zender, maar is niet bepaald verhelderend.

Kortom, generaal Costa spreekt alsof hij voortdurend op het punt staat iets belangrijks te onthullen, maar hij komt toch telkens weer de realiteit tegen en zinnen die lijken te zijn geschreven door een Russisch algoritme met dyslexie.

Het meest fascinerende, en ook het meest trieste, is dit: ze slagen er allebei in om te zeggen dat Oekraïne “wist wat het deed”, dat de NAVO “provoceerde” en dat Poetin “alleen maar reageert”, met de air van iemand die een geheim van het universum heeft onthuld en met de plechtigheid van iemand die denkt dat hij ons redt van bedrog.

Het meest verbazingwekkende is dat ze, in plaats van behandeld te worden als de propagandisten die ze zijn, de verbazingwekkende prestatie leveren om gepresenteerd te worden als “neutrale stemmen”. Televisie nodigt ons uit, luistert met eerbied naar ons, maar confronteert ons zelden met de realiteit en de tegenstrijdigheden. Het gaat hier niet om een ​​gezonde tegenstelling, maar om het geven van een podium aan een voorstelling.

En daar schuilt nu juist het echte drama: terwijl Rusland wereldwijd leugens verspreidt, versterken de generaals dit met een nationaal accent en hebben ze bepaalde televisiestudio's omgevormd tot afdelingen van Russia Today . In plaats van Medvedev zelf zien we Carlos Branco en Agostinho Costa, verkleed als buikspreekpoppen die in het circus worden gebruikt.

In feite zijn deze generaals geen annalisten: ze zijn de moderne versies van de Lusitaniërs Audax, Ditalcus en Minurus . Ze leveren geen hoofden aan Rome, maar ze leveren het verhaal van Moskou aan Lissabon. Net als de Portugezen die aan de Castiliaanse kant vochten in Aljubarrota, geloven ook zij dat de vijand van hun vijanden een bondgenoot is, zelfs als die bondgenoot ons elke dag bedreigt met “ernstige gevolgen.”

Verraders uit het verleden gebruikten wapens. Deze generaals gebruiken slogans uit de Russische propaganda, rechtstreeks uit het verdraaide brein van Medvedev.

Als Joseph Goebbels een programma bij CNN had gehad, zou het er ongeveer zo uit hebben gezien. Maar zelfs hij zou beseffen dat zodra de boodschapper belachelijker wordt dan de boodschap zelf, propaganda geen moeite meer kost.

En om die reden hadden SIC en CNN Portugal allang moeten beseffen dat het ophangen van posters met collaborerende kwasten live en op primetime geen “onpartijdige analyse” is, het is niet “tegenstrijdig” en het is geen “informatie”, maar gewoonweg verwerpelijk.